مبحث المنکر والنکیر
از کتاب:
عەقیدەی مەرزیە
اثر:
مولوی (1806-1882)
3 دقیقه
462 مشاهده
کە مردین دیتر نامێنێ مەجال
نەوبەی مونکەرە و نەکیرە و سوئال
مردگ باز ڕۆحی پێدا تێتەوە
«كما فی الدنياعربی» وا دەوێتەوە
بەد ڕاکشیاگە وەک دەفنی دەکەی
چاک تێتە سەر چۆک زەریف لەسەر خۆی
باری! یاریدەر غەیری تۆ نییە
دەڵێن ڕەببت کێس؟ دینی تۆ چییە؟
«ما فی قلبكم و ما فی فيكمعربی»
«فی هذا الرجل المبعوث فيكمعربی؟»
بۆ «هذاعربی» مەحسووس موشاهەد دەوێ
دەشێ پێغەمبەر حازر بێ لەوێ
ئەر دەڵێی: ساتێ چەند هەزار دەمرێ،
بوونی لە گشت جێ تەسەوور دەکرێ؟
لە جوزئی دەرچوو ڕۆح، کە کوللی بوو،
موحیت تێیەدا موتەجەللی بوو،
ئەر لەو ساتەدا خۆی بنوێنێ
لە چەند سووەردا عەجەب مەمێنێ؛
«هذا صادِر من الٲولياعربی
فما ظنكم مَعَ الٲنبياعربی؟»
هەر ئانێ خۆرشید موتەجەللییە
دووری و نزیکی تەفاوت نییە
جواب هەر تەرز بێ شارەزای کوتوب
لە تەفسیلەدا نییەسی حوجوب
حوسنی خاتیمە مەجهوولە؛ بگری
واوەیلا لە حاڵ، هاها «لا ٲدریعربی»
تەماشای «كما تَموتونعربی» بکەی
دەڵێ چلۆن بووی وا جواو دەدەی
وەک سوئال تەعزیب فیرقەی کافیرین
تەعزیبی بەعزێ عاسیی موئمینین
تەنعیمی موتیع لە گۆڕدا دەوێ
گشت حەقن ئیمان «بالغيبعربی»ی تەوێ
تەعزیب و تەنعیم، لە حەق لامەدە،
پێکەوە لەسەر ڕۆح و جەسەدە
لە لای ئەهلی حەق ڕاسە و تاقییە
ڕۆح بەعدەز مەوتی بەدەن باقییە
وابزان ئەسەح خەبەری داوێ
وەک عەجبی زەنەب فەنای بۆ ناوێ
قول لە ئەمری ڕۆح هەڵ نەکەی، بیبەس!
«قُل «الروحُ من امر ربّی»عربی» بەس
ئەمە کە دەڵێن: مەییت جەمادە
نەحوی تەعزیبی بۆ ناوێ، بادە
بۆچ؟ با ئیجاد کا «معطی للجزاعربی»،
لە گشت ئەجزادا یا بەعزێ ئەجزا،
«نوعاً مِن حياة بِقَدَرِ ماعربی
يُدرِكُ اللّذّةَ ٲوِالٲلماعربی»
«وَذا، لَعمری، لا يَستَلزِمَنعربی
ٳعادة الروح لِذاك البَدَنعربی»
«وَ لَا التّحرّك وَ لا الاضطرابعربی
و لا ٲن يُری ٲثَرُ العذابعربی»
حەتتا مەسلووب و مەقتوولی پەل پەل
مەئکوولی «فی البطن يُحيی و يُسٲلعربی»
مونەععەم دەوێ، موعەززەب دەوێ
هیچ کەسیچ چاوی با پێی نەکەوێ
«مُخفي النارِ فی الشجَرَ الٲخضرعربی»
دەتوانێ ئیخفای ئەمانە یەکسەر
ئەم نەشنەفتن و نەدینی تۆیە
ناوێ بە «نافی» ئەم گفتوگۆیە
دەلائیل زۆرن باوەڕت بوێ
تێفکرێ لە لات کەسێ دەنوێ
لە خەودا دەگری و دەڵێ و دەشنەوێ
هەڵدەسێ و دەڕۆت پێی هەڵدەکەوێ
ئازاری دەوێ یا شادمانی
تۆیچ هەر وای لە لای هیچ پێی نازانی
«تَنَبَّه الی ذلك التحريرعربی
««النوم ٲخ الموت» قد يشيرعربی»
«قال فی الٳحيا حجّةُ الاسلامعربی،
عليه الرحمة، فی هذا المقامعربی»
مەقاماتێ پڕ شیفا و ئیشارات
«بعينها اشرب دَفعَ الحراراتعربی»
ئەر لە ئەدیللەی سەمعی گوێ بکەی
لەقی دەلیلان هەموو دەکەی پەی
ئەشرات و ئوموور بەرزەخی سابیق
واقیعاتی یەوم ئاخیری لاحیق
ئیمکانیان شکی تێدا نەماگە
بە وقووع سادیق خەبەری داگە
سەلەف باوەڕیان بووگە بە هەموو
«فلنقتدِيَن نحنُ بِهِمُعربی»