ئیستیغفار
از کتاب:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
اثر:
فقی قادر هموند (1830-1890)
12 دقیقه
677 مشاهده
یاڕەب جە سیفات ئەر نێک و ئەر بەد
خەڵقش جە وێتەن «الله الصمد!عربی»
ئیلاهی! جە تۆن هەر حەسەناتم
جە قەزا و قەدەر تۆن سەییئاتم
چون وەعدەی وێتەن «انّ الحسنات...عربی»
ئیمحا مەکەرۆ سەواب سەییئات
کەریم! حەسەنات بە من ئیحسان کەر
مەحو کەر گونام جە قەزا و قەدەر
یاڕەب ئەر فەزڵەت نەبۆ واسیتە
هەم هیلاک مەبۆم، هەم خوار و خەستە
یاڕەب ئەر قەزای تۆ نەبۆ قەدەر
جە فەیز فەزڵت مەبوون تەوانگەر
ئیلاهی بە فەزڵ وێت من بکەر شاد
جە شەڕی قەزا و قەدەر بام ئازاد
بێ عیلم و خەلقت نەکەردم تاعەت
منەت باری تۆم وەنەم دای تاقەت
هەر موخالەفەت جە من کەرد ئەسەر
سەرنەدا جە من بێ قەزا و قەدەر
ئیلاهی حوججەت تۆ بە من دا ڕێ
قەتعەن حوججەتم جە هەر کردارێ
بە حەق وجوود حوججەت ئەڵڵاهـ
ببەخشە گونای بەندەی ڕووسیاهـ
جە ویسعەتی ڕزق تۆ کەردی ئیحسان
مەغروور بیم یاڕەب! نەبەردم فەرمان
غافڵ بیم هەردەم حەیی جیهاندار!
کوفران نیعمەت تۆم کەردەن هەر بار
عەفووم کەر جەو زەنب کوفران نیعمەت
هەم جەو گوناهان غرووری غەفڵەت
ئەرچی خەوفم بی جەو گونای بێ شۆ
فریب خوردە بیم بە حەلیمیی تۆ!!
هەم بە کەریمیت کەردم ئیعتیماد
بە غەفووریی تۆ خاترم بی شاد
بە کەریمیی وێت موعتیی بێ سوئال
من ها سائیلم جە دەرگای جەلال
یاڕەب! عەفووم کەر جەو گونای بێ شۆ
بە مووجیبی قەهر غەزەب مەبۆ
هەم جەو گونای سەخت عەلیم و وەههاب
من بیم بە سەبەب غەیر کەرد ئیرتیکاب
هەم جەو گوناهان من کەرد بێ تەوفیق
گومڕاهم کەردەن جە ڕاگەی حەقیق
هەم جەو گوناهان من جەی هەلاکەت
مەکێشۆ هەردەم پەرێ زەلالەت
بە عیززەتی وێت حەییی لایەنام
عەفووکەر جەمیع گوناهم تەمام
یاڕەب جەو گونای عیسیان و خەتا
نافەرمان جە ئەمر نەهیم کەرد ئەدا
ڕقیبا! جەو زەنب موهیلکەی عیسیان
بە شەو کەردەنم پەنهان جە خەڵقان
سوبح چون ساڵحان پۆشانم لیباس
تا بەدنام نەبۆم جە لای عام و ناس
پەی ئێد من جە بەین عام کەردم ئیخفا
زانام سەتتاری چە پۆشای گونا
هەرچەند گوناهان کەردەنم ئیخفا
نەکەردەنم فیکر بەدنامیی دەرگا
بە ئەڵتاف وێت غەفوور غەففار
عەفووم کەر جەو زەنب خەفی و ئاشکار
یاڕەب جەو گونای خەتەرەی پڕ بیم
موبتەلام مەکۆ بە بەڵای عەزیم
من کەردەن مەئیووس جە ڕەحمەت توو
مەبۆ بە مووجیب دڵخۆشیی عەدوو
هەم جە گوناهان کردەی ناسەواب
بەین من و تۆ کەردەن بە حیجاب
هەم جەو گوناهان، ڕەئووف و لەتیف!
ئەمرت کەرد بە من، کەردم موخالیف
هەم جەو گوناهان کەردەنم «بالكلعربی»
من جە یاد و زیکر تۆ کەردەن غافڵ
بە عەزیمیی وێت عەزیم سوبحان!
عەفووم کەر نە جەمع جوملەی گوناهان
یاڕەبی نەو جەمع ئەنواع گونا
نەمەندەن بە یاد بەندەی ڕووسیا
زاتت عەلیمەن جە «ما فی الضميرعربی»
کاتبانی تۆ کەردەنش تەحریر
هەم جەو گوناهان کەردم ئاشکار
موتەجاویز ئەمر تۆ مەبوو دووبار
یەک ئەو فیعل بەد، هەم جە هەر گوناهـ
ئیرادەی وێتەن «لا يحب اللهعربی»
«مع هذاعربی» سەتر گوناهم کەردی
نەکێشام جە بەین عالەم ڕووزەردی
قەییووم قائیم، حەیی تەوانا
عەفووم کەر بە لوتف نەو جەمع گونا
ئیلاهی جەو کار قەبیح و عەزیم
جەو عوقبەی تەعجیل تۆ مەکەردم بیم
باز هەم موهڵەتم دانی بە ڕەحمەت
پۆشای پەردەی حیفز هەتکم بە ڕەحمەت
باوجوود من هەتک حورمەت تۆم کەرد
نافەرمانیی ئەمر تۆم بە جا ئاوەرد
بە حەلیمیی وێت سەبوور سەتتار
چتەور جە دنیا نەکەردی ئیزهار
هەم بکەر حیفزم جە «يوم العقبیعربی»
جە غەوغای مەحشەر من مەکەر ڕیسوا
چون تۆ قادری جە عقووبەتم
نەبەخشای گونام، بدەر موهڵەتم
جە هەر ئەمر و نەهی پەی من دای قەرار
موخالەفەم هەن بێحەد و شومار
قەهیر قەههار! دارووم قەباحەت
نەفس ئەممارەم کەردەن عەمارەت
جورئەتم کەردەن جە موخالەفەت
عەفووم کەر بە عەشق نوور عەزەمەت
جەو گونا مەکۆ مەنع ڕەحمەتت
نازڵ مەکەرۆ بەڵا و نەقمەتت
هەم جەو گوناهان مەنمانۆ چون کۆ
مەحروومم کەردەن جە ئەلتاف تۆ
جەو گشت گوناهان کەردەنم ئیقدام
عەفووم کەر یاڕەب جە «یوم القيامعربی»
ویسعەت نیعمەت جە تۆ ئیحسانەن
نە جای تەشەککور نیعمەت کوفرانەن
یاڕەب بە قووەی واسیعەی نیعمەت
فراوان کەردم کردەی مەعسییەت
چون ئیستە غەریق دەریای عیسیانم
جەو کردەی عیسیان وێم پەشیمانم
هەر یەن کەردەنم کردەی مەجازی
تا نەفس و ئیبلیس جە وێم کەرد ڕازی
تۆم جە وێم ساخیت کەردەنان هەر بار
بەخشندە تۆنی «عزيز الغفارعربی» !
نیازم ئێدەن جە قاپیی ئەعلا
عەبدت ئازاد کەر نە جەمع گونا
ئیلاهی! هەم وێت عالمی بە دڵ
جە حین کردەی ئەفعال باتڵ
ڕاستیش هەر ئێدەن عەلیم دانا!
دڵ جە کردەی بەد بییەن ئیستیکرا
ئەمما غەڵەبەی نەفس شەیتانی
من کەردەن دووچار زەنب و عیسیانی
ئیلاهی! ئەلتاف تۆم کەردەن پەنا
عەفووم کەر بە لوتف وێت جە هەر گونا
هەرچەند ڕەفێق بیم چەنی فاسقان
ئەمما حەبیبەن جە لام سادقان
ئەر بدەی سزام پادشای بێچوون
زومرەی ساڵحان گرد مەبان مەحزوون
ئیلاهی! زومرەی فاسق و شەیتان
بە عەزاب من مەبان شادمان
هەرچەن من بە ئەمر ئەممارەی ئیبلیس
جە کردەی قەبیح بە نیسیان حەریس
چون ئیبلیس دوشمەن ئەمر و نەهیی توون
بە عەفووی گونام ئەو مەبۆ مەحزوون
هەم دوشمەن عەبد تۆن بە پەنهانی
بە عەفووی گونام مەبۆ بوریانی
یاڕەب عەفووم کەر جە «يوم المعلومعربی»
باوەڕ بە گریە ئەو ئیبلیس شووم
ئیلاهی! هەرچەند بەندەی ڕووسیاهـ
جورئەتم کەردەن جەو کەردەی گوناهـ
سەبەبش بە حوسن زەنن وێم بییەن
جەو عەزاب من زاتت غەنییەن
واسیعیی ڕەحمەت وەی تەور مەزانام
جە بێباکیی وێت نمەدەی سزام
بارەها کەردی سەتر گوناهم
نەکەردی جە بەین ناس ئیفتیزاحم
یاڕەب بە حورمەت حوسن زەنن وێم
بە تۆ بەردەنم، ڕەحمێ بکەر پێم
بەشق ئیقتیدار بەر عقووبەتم
زەلیلم موحتاج قەترێ ڕەحمەتم
عەفووم کەر بە لوتف ببەخشە گونام
سەر ئازادم کەر جە «بين العوامعربی»
یاڕەب جەو گونای بێحەدد و عەدەد
دوعای من جە باب عالیت کەردەن ڕەد
هەم جە گوناهان داروو نەدامەت
مەبەخشۆ حەسرەت فەردای قیامەت
هەم جەو گوناهان مەربووتەن بە فیسق
بییەن وە باعیس قەید و بەند ڕزق
بە ئیستیغنای وێت حەیی ڕەببانی...
عەفووم کەر جەو زەنب کردەی عیسیانی
عەفووم کەر جەو زەنب لە لات کەبیرەن
من پۆسەم زانا زەنب سەغیرەن
عەفووم کەر جەو زەنب پادشای بێباک
نە بیم هەممی جەهلش بیم هیلاک
عەفووم کەر جە زەنب سیمعەت و شەحنا
چە عوجب و حەسەد نە حیقد و خەنا
بە حورمەتی گشت ساحێب حورمەتان
عەفووم کەر یاڕەب جەو گشت خەجڵەتان
یاڕەب عەفووم کەر جەو گونای موهلیک
پەی ئیرتیکابش غەیرم کەرد شەریک
هەم جە گوناهان مەزلەمەی بێ شۆ
کەردەنان بەدی با عیباد تۆ
هەم جەو گوناهان کەردەنم «عمداًعربی»
بە نەفامیی وێم ئیسرارم کەردەن
عەفووم کەر جەو زوڵم کیزب و نەمیمی
هەم نە حیلەی شوخ حەی و قەدیمی!
یاڕەب ببەخشە گونام سەرانسەر
نویسیان جە غەیب موقەددەر
هەم جە گوناهان شەدید و نەگبەت
منش کەردەن دوور جە دەریای ڕەحمەت
یاڕەب کەردەنم گونای بێ پایان
بە ئەلتاف وێت زەنبم کەر غوفران
یاڕەب جەو گوناهـ من بکەری سەلخ
نیعمەتان تۆ جە من کەردەن تەڵخ
یاڕەب بارەها کەردەنم عیسیان
جە عیباد تۆ کەردەنم پەنهان
هەر ئیخفا جە لای تۆ نییەن مەستوور
تۆ سەترم کەردی جە خەڵق بیم مەستوور
چون ئاشکار نەبی جە بەین عمووم
هەم جە دەرگای تۆ من نەبیم مەغمووم
بە سەتر کەردەن مەهتووک نەکەردەن
هەم شوکرانەی تۆم بە جا ناوەردەن
یاڕەب عەفووم کەر جەو زەنب و خەتا
شوکر تۆم نەکەرد نە سەتر گونا
یاڕەب جەو گوناهـ بە نیعمەت دەست
عەفووم کەر هەرچی وەنەش کەردم قەسد
عەفووم کەر یاڕەب جە کەردەی گونا
کەردم بە نیعمەت سەر و دەست و پا
یاڕەب عەفووم کەر جە سەهو و خەتا
کەردم بە نیعمەت جەمیع ئەعزا
بە ئەڵتاف وێت زەنبم کەر غوفران
هەرچی سادر بی بە چەشم و زوبان
جە بوهت و درۆغ، غەیبەت و دشنام
عەفووم کەر یاڕەب گوناهان تەمام
یاڕەب عەفووم کەر جە کردەی گوناهـ
بەرەکەت ڕزق مەکەرۆ تەباهـ
دووبارە ڕزقم جە تۆ کەرد تەڵەب
بە ئەڵتاف وێت بەخشانی مەتڵەب
نەکەردی نەزەر تۆ بەو مەعسییەت
وقووع بی جە من جەهل و حەمییەت
جەودما بەو ڕزق پێم کەردی عەتا
بە قووەی ئەو ڕزق کەردەنم خەتا
پەی زیادیی ڕزق کەردم تەمەننا
نەکەردی مەحرووم بەندەی ڕووسیا
جەی بێحەیایی هەم جەی ڕووزەردی
موفتەزەحی بەین ناسم نەکەردی
یاحەق عەفووم کەر جەو لوتف عامە
سەر ئازادم کەی «يوم القيامهعربی»
پەی پەی کەردەنت، کەریم کەرەمها
من هەر کەردەنم خەتا و عیسیانها
کەریم هەر تۆنی «خير الأكرمينعربی» !
هەر تۆنی ڕەحیم «خير الراحمينعربی» !
عەفووت عەزیمەن «عظیم الرجاعربی» !
عەفووت عەتاکەر بەی بەندەی گومڕا
هەم جەو گوناهان کەردەی مەعسییەت
منش کەردەن دوور جە ئەمر دەعوەت
بەشق زات وێت «سميع و بصيرعربی»
عەفووم کەر جەو زەنب سەغیر و کەبیر
سەغیرش مووجیب جەزای عەزابەن
کەبیرش تەعجیل قەید عیقابەن
بە ئەڵتاف وێت عەلیم دانا!
بدەر تەوفیقم تەحسیل کەم ڕەزا
بەعەزیمیی وێت دەهەندەی داوەر
عەفووم کەر نەو جەمع گوناهان یەکسەر
یاڕەب عەفووم کەر نە جوملەی گونا
غەیر زات تۆ کەس نییەن ئاگا
زەلیلم کەردەن نەفس ئەممارە
غەیر جە عەفووی تۆ نەداروون چارە
یاڕەب عەفووم کەر جەو کولل گونا
مەحوو کەر جەمیع «سيئانتاعربی»
عەفووم کەر جەو زەنب، شەهەنشای بێباک
زات تۆ جە من مەکۆ غەزەبناک
یاڕەب جەو گوناهـ من کەر ئازادە
شوومیش غەم نە دڵ مەکۆ زیادە
یاڕەب عەفووم کەر جەو کردەی گونا
پەژموردە کەرد دڵ، شەیتان کەرد ڕەزا
یاڕەب موتیعان جە «يوم المحشرعربی»
«أبيض الوجهعربی» ن چون شەمس و قەمەر
ڕووسیا مەبان زومرەن عاسییان
جە شەرارەی نار تەن خەستەی بریان
یاڕەب عەفووم کەر جەو گونای خەتەر
ڕووسیام نەکەی جە سەحرای مەحشەر
یاڕەب عەفووم کەر نەو جورم و خەتا
خاتیمەش بە کوفر مەبوو موبتەلا
عەفووم کەر جەو زەنب شەین عەمەلەن
«مانع الخيرعربی» ەن، «قطع الأملعربی» ەن
عەفووم کەر جەو زەنب قاتیع عومرەن
«مبغوض العبادعربی» مووجیب فەقرەن
عەفووم کەر جەو زەنب ئیخفام کەرد جەناس
«طالماعربی» زەڕڕەی عیلم تۆن قیاس
باوەڕم «هننعربی» عەلیم سەتتار
ڕەمز هەر ئەسرار جە تۆن ئاشکار
غەیر جە تۆ نییەن نافیع بدۆ نەفع
مانیعێ نییەن قەزات کەرۆ دەفع
یاڕەب! مەنع و نەفع هەم جە تۆن مەدام
بکەر نافیعم بە عەفووی گونام!
دێوانەگی و جەهل هیلاکم کەردەن
یاحەق پەناهم بە تۆ ئاوەردەن
عەفووم کەر جەو زەنب زیکر کەرد نیسیان
جە عیقاب تۆ غافڵ بیم هەر ئان
عەفووم کەر جەو زەنب «سبّوح قدّوسعربی»
من کەردەن جە خێر عەتای تۆ مەئیووس
جە گوزەشتەی کار ها بیم پەشیمان
عەفووم کەر بە لوتف وێت جە هەر عیسیان
عەفووم کەر جەو زەنب «ربّ العالمينعربی»
من کەردەن جە قەهر غەزەب ئەمین
عەفووم کەر جەو زەنب جێش کەردم تەوبە
بێحەیاییم کەرد کەردەنم عەودە!!
یاڕەببی! عەفووم جە تۆ تەڵەبەن
جەو گونا مووجیب قەهر و غەزەبەن
یاڕەب! جەو تاعەت کەردەنم ڕیا
عەفووم کەر جەو شیرک پەی تۆم کەرد پەیدا
عەفووم کەر جەو زەنب کەریم ڕەحمەت
جە قاپیی ئەعلا من کەرد بێحورمەت
یاڕەب عەفووم کەر جەو کردەی گونا
مەبۆ بە مووجیب هەر دەرد و بەڵا
«عفوّعربی» ەن یەک جە ئیسم «اسماء الحسنيعربی» ت
یاڕەب عەفووم کەر جە هەر سەییئات
چون جە نەبیی تۆ زانام خەبەر
حوببی عەفووت هەن دانای دادگەر!
یاڕەببی بە حەق قادریی وێت کەی
عەفووم کەر جە زەنب کردەی «كلّ شيیءعربی»
خیلافی ڕەزای تۆم کەردەن هەر بار
عەفووم کەر بە لوتف دائیمیت غەففار!
یاڕەب! ئەی بەندەی زەعیف عیسیان
بە ئەلتاف وێت زەنبم کەر غوفران
یاڕەب! جەو گونای ئەووەڵ و ئاخر
عەفووم کەر بە لوتف جە فەحشا و مونکەر
عەفووم کەر جەو زەنب، سەتتار و سەبوور
جە نیعمەت تۆ من مەکەرۆ دوور
یاڕەب! عەفووم کەر جەو زەنب و عیسیان
دوشمنان جە من مەبۆن شادمان
عەفووم کەر جەو زەنب غەیر جە نەدامەت
نییەن حاسڵش فەردای قیامەت
عەفووم کەر جەو زەنب بە بەڵا و ئەلەم
مەکۆ مەهتووکم جە هەردوو عالەم
یاڕەب عەفووم کەر جەو گشت گوناهان
مەکەرۆ نازڵ بەڵای ناگەهان
عەفووم کەر جەو زەنب، ڕەحمەت بێشومار
من کەردەن مەنفوور ئەولیای کیبار
عەفووم کەر جەو زەنب، قادر قودرەت!
بە دوشمەن مەدۆ قووەت و دەوڵەت
یاڕەب! عەفووم کەر جەو گونا چون کۆ
مەبۆ بە حیجاب بەین من و تۆ
عەفووم کەر جەو زەنب، ڕەئووف شەکوور!
جە دەریای ڕەحمەت من مەکەرۆ دوور
«فەقێتخلص» تەمامەن دوعای ئیستیغفار
سەلام بەر موحەممەد نەبییی موختار
یاڕەب! بە عەدەد جەمع نەباتات
بەر موحەممەد بۆ سەلام و سەلات