îstîẍfar
Li pirtûka:
Komele Şîrî Feqê Qadirî Hemewend
Berhema:
Feqê Qadrî Hemewend (1830-1890)
12 Xulek
704 Dîtin
yařeb ce sîfat er nêk û er bed
xełqiş ce wêten «alilh alsimd!Erebî»
îlahî! ce ton her ḧesenatim
ce qeza û qeder ton seyî’atim
çun we’dey wêten «anّ alḧisnat...Erebî»
îmḧa mekero sewab seyî’at
kerîm! ḧesenat be min îḧsan ker
meḧu ker gunam ce qeza û qeder
yařeb er fezłet nebo wasîte
hem hîlak mebom, hem xwar û xeste
yařeb er qezay to nebo qeder
ce feyz feziłit mebûn tewanger
îlahî be feził wêt min biker şad
ce şeřî qeza û qeder bam azad
bê ’îlim û xelqit nekerdim ta’et
minet barî tom wenem day taqet
her muxalefet ce min kerd eser
serneda ce min bê qeza û qeder
îlahî ḧuccet to be min da řê
qet’en ḧuccetim ce her kirdarê
be ḧeq wicûd ḧuccet ełłah
bibexşe gunay bendey řûsyah
ce wîs’etî řizq to kerdî îḧsan
meẍrûr bîm yařeb! neberdim ferman
ẍafił bîm herdem ḧeyî cîhandar!
kufran nî’met tom kerden her bar
’efûm ker cew zenb kufran nî’met
hem cew gunahan ẍirûrî ẍefłet
erçî xewfim bî cew gunay bê şo
firîb xurde bîm be ḧelîmîy to!!
hem be kerîmît kerdim î’tîmad
be ẍefûrîy to xatirim bî şad
be kerîmîy wêt mu’tîy bê su’al
min ha sa’îlim ce dergay celal
yařeb! ’efûm ker cew gunay bê şo
be mûcîbî qehir ẍezeb mebo
hem cew gunay sext ’elîm û wehhab
min bîm be sebeb ẍeyr kerd îrtîkab
hem cew gunahan min kerd bê tewfîq
gumřahim kerden ce řagey ḧeqîq
hem cew gunahan min cey helaket
mekêşo herdem perê zelalet
be ’îzzetî wêt ḧeyyî layenam
’efûker cemî’ gunahim temam
yařeb cew gunay ’îsyan û xeta
naferman ce emir nehîm kerd eda
řiqîba! cew zenb muhîlkey ’îsyan
be şew kerdenim penhan ce xełqan
subiḧ çun sałḧan poşanim lîbas
ta bednam nebom ce lay ’am û nas
pey êd min ce beyn ’am kerdim îxfa
zanam settarî çe poşay guna
herçend gunahan kerdenim îxfa
nekerdenim fîkir bednamîy derga
be ełtaf wêt ẍefûr ẍeffar
’efûm ker cew zenb xefî û aşkar
yařeb cew gunay xeterey piř bîm
mubtelam meko be bełay ’ezîm
min kerden me’yûs ce řeḧmet tû
mebo be mûcîb diłxoşîy ’edû
hem ce gunahan kirdey nasewab
beyn min û to kerden be ḧîcab
hem cew gunahan, ře’ûf û letîf!
emirit kerd be min, kerdim muxalîf
hem cew gunahan kerdenim «balkilErebî»
min ce yad û zîkir to kerden ẍafił
be ’ezîmîy wêt ’ezîm subḧan!
’efûm ker ne cem’ cumley gunahan
yařebî new cem’ enwa’ guna
nemenden be yad bendey řûsya
zatit ’elîmen ce «ma fî alzimîrErebî»
katbanî to kerdenş teḧrîr
hem cew gunahan kerdim aşkar
mutecawîz emir to mebû dûbar
yek ew fî’il bed, hem ce her gunah
îradey wêten «la yiḧb alilhErebî»
«mi’ hizaErebî» setir gunahim kerdî
nekêşam ce beyn ’alem řûzerdî
qeyyûm qa’îm, ḧeyî tewana
’efûm ker be lutif new cem’ guna
îlahî cew kar qebîḧ û ’ezîm
cew ’uqbey te’cîl to mekerdim bîm
baz hem muhłetim danî be řeḧmet
poşay perdey ḧîfiz hetkim be řeḧmet
bawcûd min hetik ḧurmet tom kerd
nafermanîy emir tom be ca awerd
be ḧelîmîy wêt sebûr settar
çitewr ce dinya nekerdî îzhar
hem biker ḧîfzim ce «yum ali’qibîErebî»
ce ẍewẍay meḧşer min meker řîswa
çun to qadrî ce ’iqûbetim
nebexşay gunam, bider muhłetim
ce her emir û nehî pey min day qerar
muxalefem hen bêḧed û şumar
qehîr qehhar! darûm qebaḧet
nefis emmarem kerden ’emaret
cur’etim kerden ce muxalefet
’efûm ker be ’eşq nûr ’ezemet
cew guna meko men’ řeḧmetit
naził mekero beła û neqmetit
hem cew gunahan menmano çun ko
meḧrûmim kerden ce eltaf to
cew gişt gunahan kerdenim îqdam
’efûm ker yařeb ce «ywim alqyamErebî»
wîs’et nî’met ce to îḧsanen
ne cay teşekkur nî’met kufranen
yařeb be quwey wasî’ey nî’met
firawan kerdim kirdey me’sîyet
çun îste ẍerîq deryay ’îsyanim
cew kirdey ’îsyan wêm peşîmanim
her yen kerdenim kirdey mecazî
ta nefis û îblîs ce wêm kerd řazî
tom ce wêm saxît kerdenan her bar
bexşinde tonî «’izîz alẍifarErebî» !
nyazim êden ce qapîy e’la
’ebdit azad ker ne cem’ guna
îlahî! hem wêt ’almî be dił
ce ḧîn kirdey ef’al batił
řastîş her êden ’elîm dana!
dił ce kirdey bed bîyen îstîkira
emma ẍełebey nefis şeytanî
min kerden dûçar zenb û ’îsyanî
îlahî! eltaf tom kerden pena
’efûm ker be lutif wêt ce her guna
herçend řefêq bîm çenî fasqan
emma ḧebîben ce lam sadqan
er bidey sizam padşay bêçûn
zumrey sałḧan gird meban meḧzûn
îlahî! zumrey fasq û şeytan
be ’ezab min meban şadman
herçen min be emir emmarey îblîs
ce kirdey qebîḧ be nîsyan ḧerîs
çun îblîs duşmen emir û nehîy tûn
be ’efûy gunam ew mebo meḧzûn
hem duşmen ’ebid ton be penhanî
be ’efûy gunam mebo buryanî
yařeb ’efûm ker ce «yum alim’ilumErebî»
baweř be girye ew îblîs şûm
îlahî! herçend bendey řûsyah
cur’etim kerden cew kerdey gunah
sebebiş be ḧusin zenin wêm bîyen
cew ’ezab min zatit ẍenîyen
wasî’îy řeḧmet wey tewr mezanam
ce bêbakîy wêt nimedey sizam
bareha kerdî setir gunahim
nekerdî ce beyn nas îftîzaḧim
yařeb be ḧurmet ḧusin zenin wêm
be to berdenim, řeḧmê biker pêm
beşq îqtîdar ber ’iqûbetim
zelîlim muḧtac qetrê řeḧmetim
’efûm ker be lutif bibexşe gunam
ser azadim ker ce «bîn al’iwamErebî»
yařeb cew gunay bêḧedid û ’eded
du’ay min ce bab ’alît kerden řed
hem ce gunahan darû nedamet
mebexşo ḧesret ferday qyamet
hem cew gunahan merbûten be fîsq
bîyen we ba’îs qeyd û bend řizq
be îstîẍnay wêt ḧeyî řebbanî...
’efûm ker cew zenb kirdey ’îsyanî
’efûm ker cew zenb le lat kebîren
min posem zana zenb seẍîren
’efûm ker cew zenb padşay bêbak
ne bîm hemmî cehilş bîm hîlak
’efûm ker ce zenb sîm’et û şeḧna
çe ’ucb û ḧesed ne ḧîqid û xena
be ḧurmetî gişt saḧêb ḧurmetan
’efûm ker yařeb cew gişt xecłetan
yařeb ’efûm ker cew gunay muhlîk
pey îrtîkabiş ẍeyrim kerd şerîk
hem ce gunahan mezlemey bê şo
kerdenan bedî ba ’îbad to
hem cew gunahan kerdenim «’imdaًErebî»
be nefamîy wêm îsrarim kerden
’efûm ker cew zułim kîzb û nemîmî
hem ne ḧîley şux ḧey û qedîmî!
yařeb bibexşe gunam seranser
nwîsyan ce ẍeyb muqedder
hem ce gunahan şedîd û negbet
minş kerden dûr ce deryay řeḧmet
yařeb kerdenim gunay bê payan
be eltaf wêt zenbim ker ẍufran
yařeb cew gunah min bikerî selx
nî’metan to ce min kerden tełx
yařeb bareha kerdenim ’îsyan
ce ’îbad to kerdenim penhan
her îxfa ce lay to nîyen mestûr
to setirim kerdî ce xełq bîm mestûr
çun aşkar nebî ce beyn ’imûm
hem ce dergay to min nebîm meẍmûm
be setir kerden mehtûk nekerden
hem şukiraney tom be ca nawerden
yařeb ’efûm ker cew zenb û xeta
şukir tom nekerd ne setir guna
yařeb cew gunah be nî’met dest
’efûm ker herçî weneş kerdim qesd
’efûm ker yařeb ce kerdey guna
kerdim be nî’met ser û dest û pa
yařeb ’efûm ker ce sehu û xeta
kerdim be nî’met cemî’ e’za
be ełtaf wêt zenbim ker ẍufran
herçî sadir bî be çeşim û zuban
ce buhit û diroẍ, ẍeybet û dişnam
’efûm ker yařeb gunahan temam
yařeb ’efûm ker ce kirdey gunah
bereket řizq mekero tebah
dûbare řizqim ce to kerd tełeb
be ełtaf wêt bexşanî metłeb
nekerdî nezer to bew me’sîyet
wiqû’ bî ce min cehil û ḧemîyet
cewdima bew řizq pêm kerdî ’eta
be quwey ew řizq kerdenim xeta
pey zyadîy řizq kerdim temenna
nekerdî meḧrûm bendey řûsya
cey bêḧeyayî hem cey řûzerdî
muftezeḧî beyn nasim nekerdî
yaḧeq ’efûm ker cew lutif ’ame
ser azadim key «yum alqyamhErebî»
pey pey kerdenit, kerîm keremha
min her kerdenim xeta û ’îsyanha
kerîm her tonî «xîr alaٔkirmînErebî» !
her tonî řeḧîm «xîr alraḧmînErebî» !
’efût ’ezîmen «’izîm alircaErebî» !
’efût ’etaker bey bendey gumřa
hem cew gunahan kerdey me’sîyet
minş kerden dûr ce emir de’wet
beşq zat wêt «simî’ û bisîrErebî»
’efûm ker cew zenb seẍîr û kebîr
seẍîrş mûcîb cezay ’ezaben
kebîrş te’cîl qeyd ’îqaben
be ełtaf wêt ’elîm dana!
bider tewfîqim teḧsîl kem řeza
be’ezîmîy wêt dehendey dawer
’efûm ker new cem’ gunahan yekser
yařeb ’efûm ker ne cumley guna
ẍeyr zat to kes nîyen aga
zelîlim kerden nefis emmare
ẍeyr ce ’efûy to nedarûn çare
yařeb ’efûm ker cew kulil guna
meḧû ker cemî’ «sî’antaErebî»
’efûm ker cew zenb, şehenşay bêbak
zat to ce min meko ẍezebnak
yařeb cew gunah min ker azade
şûmîş ẍem ne dił meko zyade
yařeb ’efûm ker cew kirdey guna
pejmurde kerd dił, şeytan kerd řeza
yařeb mutî’an ce «yum alimḧişirErebî»
«ebîz alucihErebî» n çun şems û qemer
řûsya meban zumren ’asîyan
ce şerarey nar ten xestey biryan
yařeb ’efûm ker cew gunay xeter
řûsyam nekey ce seḧray meḧşer
yařeb ’efûm ker new curim û xeta
xatîmeş be kufir mebû mubtela
’efûm ker cew zenb şeyn ’emelen
«man’ alxîrErebî» en, «qiti’ al’emilErebî» en
’efûm ker cew zenb qatî’ ’umren
«mibẍuz ali’badErebî» mûcîb feqren
’efûm ker cew zenb îxfam kerd cenas
«talmaErebî» zeřřey ’îlim ton qyas
baweřim «hininErebî» ’elîm settar
řemz her esrar ce ton aşkar
ẍeyr ce to nîyen nafî’ bido nefi’
manî’ê nîyen qezat kero defi’
yařeb! men’ û nefi’ hem ce ton medam
biker nafî’im be ’efûy gunam!
dêwanegî û cehil hîlakim kerden
yaḧeq penahim be to awerden
’efûm ker cew zenb zîkir kerd nîsyan
ce ’îqab to ẍafił bîm her an
’efûm ker cew zenb «sibّwiḧ qidّwisErebî»
min kerden ce xêr ’etay to me’yûs
ce guzeştey kar ha bîm peşîman
’efûm ker be lutif wêt ce her ’îsyan
’efûm ker cew zenb «ribّ al’almînErebî»
min kerden ce qehir ẍezeb emîn
’efûm ker cew zenb cêş kerdim tewbe
bêḧeyayîm kerd kerdenim ’ewde!!
yařebbî! ’efûm ce to tełeben
cew guna mûcîb qehir û ẍezeben
yařeb! cew ta’et kerdenim řya
’efûm ker cew şîrk pey tom kerd peyda
’efûm ker cew zenb kerîm řeḧmet
ce qapîy e’la min kerd bêḧurmet
yařeb ’efûm ker cew kirdey guna
mebo be mûcîb her derd û beła
«’ifuّErebî» en yek ce îsim «asma’ alḧisnîErebî» t
yařeb ’efûm ker ce her seyî’at
çun ce nebîy to zanam xeber
ḧubbî ’efût hen danay dadger!
yařebbî be ḧeq qadrîy wêt key
’efûm ker ce zenb kirdey «kilّ şîy’Erebî»
xîlafî řezay tom kerden her bar
’efûm ker be lutif da’îmît ẍeffar!
yařeb! ey bendey ze’îf ’îsyan
be eltaf wêt zenbim ker ẍufran
yařeb! cew gunay ewweł û axir
’efûm ker be lutif ce feḧşa û munker
’efûm ker cew zenb, settar û sebûr
ce nî’met to min mekero dûr
yařeb! ’efûm ker cew zenb û ’îsyan
duşminan ce min mebon şadman
’efûm ker cew zenb ẍeyr ce nedamet
nîyen ḧasiłş ferday qyamet
’efûm ker cew zenb be beła û elem
meko mehtûkim ce herdû ’alem
yařeb ’efûm ker cew gişt gunahan
mekero naził bełay nagehan
’efûm ker cew zenb, řeḧmet bêşumar
min kerden menfûr ewlyay kîbar
’efûm ker cew zenb, qadir qudret!
be duşmen medo quwet û dewłet
yařeb! ’efûm ker cew guna çun ko
mebo be ḧîcab beyn min û to
’efûm ker cew zenb, ře’ûf şekûr!
ce deryay řeḧmet min mekero dûr
«feqêNasnava edebî» temamen du’ay îstîẍfar
selam ber muḧemmed nebîyî muxtar
yařeb! be ’eded cem’ nebatat
ber muḧemmed bo selam û selat