در بیان فضیلت بنی آدم و کذب قیاس ابلیس علیە اللعنة
از کتاب:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
اثر:
فقی قادر هموند (1830-1890)
3 دقیقه
639 مشاهده
کەلام حەققەن جە ئایەی قەدیم
خەلقم کەردەن ناس «أحسن التقويمعربی»
حەدیس قودسەن جە «خيَّرالناسعربی»
«الناس ستري، انا ستر الناسعربی»
هەم ئەمرش کەردەن خەللاق عالەم
جە سوورەت وێم خەلقم کەرد ئادەم
ئەر میهر و ئەر ماهـ دەورەی گەردوونەن
ئەر ئەبر و باد و هەوا و هاموونەن
هەریەک نە ئوموور وێش نە دەوانەن
یەکایەک مەئموور سینف ئینسانەن
جەمع فەواکیهـ درەخت و نەبات
نەوع لەزائیز ئەکل و مەشرووبات
چەنی وەحش و تەیر سەید بەحر و بەر
حیلل کەردەن تەعمش پەی سینف بەشەر
پەی سیدقش ئێدەن دەلیل مەحەک
سوجدەی ئادەم کەرد جەمیع مەلەک
یەک جە فریشتان یەعنی «عەزازیلشخص»
نە سوجدەی ئادەم کەردش تەکاهیل
شی نە گەردەنەش تەوقێ جە لەعنەت
دەردەم بەری بی جە دەریای ڕەحمەت
ئەووەڵ کەس ئیبلیس قیاس کەرد نە کار
غەڵەت بی قیاس شووم شەرمسار
واتش: من ئەسڵم جە نار و نوورەن
ئادەم ڕستەی خاک، سیای دەیجوورەن
نەزاناش مەزهەر قەهرەن کوورەی نار
جە قەهر مەر غەزەب مەبۆ ئاشکار
ئەر ئەسڵش ڕەوشەن سیا سیفەتەن
جە تەحت و فەوقش دوود زوڵمەتەن
بەتن مەجمەرەی ئاتەش زوخاڵەن
سیفەتش شەڕڕاڕ، تەبعش قەتتالەن
حەدیسەن جە لەب نەبییی خاتەم
شامیل عامەن «ارحمعربی» و «ترحمعربی»
هەردوو موجریم بین ئادەم و ئیبلیس
ئادەم نادیم بی، ئیبلیس بی حەریس
هەردوو پەرێ ئەسڵ وێش کەرد تەقازا
ئادەم مەعفوو بی، ئیبلیس بی ئیغوا
چون تەقازای خاک سەبر و ئەدەبەن
باد توند و سەرکەش، نار جە غەزەبەن
حەق قەبل ئادەم تەعمیر کەرد جیهان
مەخلووق کەرد جە نار جان ئیبنی جان
چونکی ئەسڵشان جە نار بی حوسوول
مەئیووس بین جە فەزڵ ئەنبیا و ڕوسوول
چون بێ ڕەسووڵ بین ئەبنای جینسی جان
چون نار جە بێشەی عیسیان بین گڕان
عاسی بین جە ئەمر جیهان ئافەرین
چەنی فریشتان کەردن حەرب و کین
ئاخر بین مەقهوور جە قەهر قەههار
بەعزی مەستوور بین جە بێشە و مەغار
تا موددەتێ چەند خاڵی بی زەمین
هەم سیفەتی قەهر یاوا بە تەسکین
جە خاک و جە نار، جە ئاب و جە باد
تەسویر ئادەم ئاوەرد بە ئیجاد
هەر چوار نە هەر جیسم مەوجوودەن ئەلئان
هەر یەک جە تەئسیر وێش دارۆ نیشان
ئاب جە ڕەحمەت و خاک جە ئەدەبەن
باد جە سیرعەت و نار جە غەزەبەن
چون مورەککەب بین هەر چوار نە یەک جا
زەرفش قەبووڵ کەرد نوور ئەنبیا
هەم جەو ئیختیلاف ئاما بە وجوود
مووسا، ئیبراهیم، فیرعەون و نەمروود
شەرارەی نار بی زوبان کەرد گوشاد
سەر دا نە جەستەی بووجەهل و شەدداد
واسیل بی نە جیسم خاک ئاب ڕەحمەت
منمانۆ فرۆغ نوور نبووەت
مەعدەن ئینسان دارۆ هەر گەوهەر
جە نەبات و زەرع، جە زەڕ و سەمەر
پەی ئێدەن جە بەین خەلائیق یەکسەر
بەنی ئادەمەن عالەمی ئەکبەر
«فەقێتخلص» ها قیاس ئیبلیس بی مەردوود
باوەر بە تەحریر ئیقلیم وجوود