چاوچنۆکی ڕاوچییەکی بەساڵاچوو

از کتاب:
شەوارە
اثر:
ملا کریم سارده کوسانی (1926-2001)
 3 دقیقه  835 مشاهده

لەسەر سەکۆیەکی بە بەرد و کوڵۆ هەڵچندراو، لە بەردەمی پەنجەرەی وەتاغەکەما ئەمەویست تاوێ پشوو بدەم و لە خەم ببڕێم. چنۆکی چاوی تامەزرۆ بە ڕاو، داوای لێ کردم کە چاوێ بە چیای بەرز و خەمڕەوێنا بخشێنم.

دەمەویست بە دووربینێکی نەخۆش و چاو عەمەل کراو، بە خۆشی ڕانینەوە پەژارەم بڕەتێت. بەڵام خەم نەوەک نەڕەوا، بەلکوو بەهەر تماشایەک و سەرنجی خەمێکی نوێ لەسەر باری خەمم ئەنوا.

نازانم چی بوو لە چیا چ قەومابوو. کەوا شاخ و ڕەوەز و ئەستۆی بستوو، لە تەم و ڕەشایی سێبەرا ڕەشپۆش و پەژارەپڕیشکێن بوون. کەوا بووکی گڵووکی نواڵ، سیپاڵی سەوز و سوور و ئاڵیان لە ناو توێی نشێو و پاڵدا پاڵ ئەخست.

چپەی پێ هەڵات هەڵاتی پەل و پۆپ و گەڵا، پەلەکوتە و قولاتی قانگەلاشی لەشجزاو بە هێز و بابەخولەی بای سەروی وڵات، هەواڵی پاییز و کەند و کوڵۆی خۆش ڕنی زستانی بە گوێی چیا و چیاچێکانا ئەچپاند.

شێوەردی شین بە پۆلە کۆتر و دەراوی بە پۆڕ و کەو هاخندراو، دووبارە عەجوولی ڕاو و چوونە چیای لە هەموو گیانمدا شین کرد.

خۆم بە خۆم ئەگوت: ئاخ ئاخ! ئەگەر لەبەر گەڕی پیری نەبا، دەستم ئەدا چەک و بە شنەی شنەبای ڕاوی چیا خەمی کۆن و نوێم بە با ئەکرد.

بەڵام نا نا، هەرگیز، لەمەولا مەحاڵە خەیاڵی چوونە چیا، گۆڕ کرێت و بار و بنەی ژیان ڕوو بە گۆڕایی و دەشتی تێک نرێت.

وا تەمەن لە پردەبازی کوڕێنی و لاوی قەڵەمبازی دا، کزەبای تواناهەڵوەرێنی پیری وا هێز و بڕی جوانی، پەرین پەرین کرد و کولوو کولوو پیتەڵۆکەی سپی لەسەر سەر و ڕوومەت و سەرم سەپان. کۆخە کۆخی هەناو و ژواری پێوپل و لەش، بەبێ شەرم و شکۆ ئەڵێن: پێم ئەڵێن مامە پیرە، چەک و چوونە چیات خەیاڵ پڵاوە ڕاوەکێوی ڕەوەکت خەونێکی گەلێ دوورەتەعبیرن. ئیتر کاتی عەینەک و وەکاز و هێواش جووڵانەوەیە و بەس.

کاتی چەکداربوون بە پێنووس و خزمەت بە شاڵ و گەل و نیشتمانی خۆشەویستن.

هۆی هەڵۆی بەرزەفڕی و فیزی ژیانی نوێ، مەبەست کردنی ڕووداو و بیر و خەیاڵ و هەستە، ئیتر بە پێ هەواڵی کە هاواڵی پیری پێی دام، ئەبێ بڵێم، ئەبێ بڵێم و بڵێم:

پیر بووم و هێزی چیا ڕۆییم چوو
ڕاوە کەوباڕ و چڕەی خۆییم چوو
دوورە دەسگیر و لە خەم پێ پەستم
زەرد و بێ نوورە لەبەر با، هەستم
شەق لە بن پیل و لەژێر پیلانم
کۆن و لاکەوتە دەبێ هێلانم
چینەچی شاخ و دژی کۆپەینم
ڕوو بە دەشتایی گەلێ بێ زەینم
چۆن بچم باشە هونەر بی نیمە
هەر هیوام ماوە، هیواش خۆش خیمە
ئەو برایەی کە لە کەل وەم گوێزێ
خۆی بە خۆیدا و لە مانا ڕێزێ!