ذکر فوت ابوطالب و واقعات او گوید
از کتاب:
روضة الصفا
اثر:
میرزا عبدالقادر پاوه‌ای (1850-1910)
17 دقیقه
252 مشاهده
چوون ئەبووتالب شای عالی نەسەب
سەردار سەربەرز تایفەی عەرەب
ناگا دەرد سەخت بی بە دووچارش
بڕیا پای تاقەت سەبر و قەرارش
کێشا پەیاپەی هەناسان سەرد
بەنی هاشمی یەکسەر تەڵەب کەرد
واتش وەسیەتم ئێڎەن جە یاران
جەو دما پەندم نگا بڎاران
ئەوەڵ پەی حورمەت کەعبەی موعەززەم
قەدرش جە لاتان هەرگێز نەبۆ کەم
سانی سێلەی ڕەحم نەکەن فەرامۆش
حەرفم چوون حەڵقە بکەردێ نە گۆش
سێهەم ئەمانەت ئێوە و موحەممەد
هەرگێز جە لاتان قەوڵش نەبۆ ڕەد
کۆتایی نەکەن جە ڕێعایەتش
غافڵی مەکەن جە حێمایەتش
لازمەن دایم ئەو بەرگوزیدە
نەعلەینش بنەین وە بان دیدە
«مدام الحياتعربی» جانب داریش کەن
چوون خواجە و غوڵام خدمەت کاریش کەن
ئەمین قورەیش پاک و بێ عەیبەن
سددیق عەرەب ئەسرار غەیبەن
مەئموورەن بە ئەمر خوڎای لامەکان
زات بێ زەواڵ، جان دە، جان ستان
غەنی قەوم موحتاج شام شەو مەبان
یەکسەر گشت گەڎای قاپی ئەو مەبان
بە خوڎا دنیای دوون، جە قاف تا وە قاف
ئەشراف ئافاق زەعیف ئەتراف
مەبۆ سەراسەر گشت وە بەندەی ئەو
عەبد زەڕ نە گۆش وە زەڕ سەندەی ئەو
جە هەژدە هەزار عالم پاک تەرەن
جە پێغەمبەران شەرەفناک تەرەن
ئێخبارش جە تیر خەدەنگ ڕاستەرەن
دینش جە ئەدیان وەرین خاستەرەن
خۆف بکەن جە تیر دوعای موحەممەد
حازرەن دایم خوڎای موحەممەد
بوڵەندەن ڕوتبە و فەزڵ موحەممەد
نمەبۆ هەرگێز عەزڵ موحەممەد
ئەرفەعەن هێممەت ئەعلای موحەممەد
شیرینەن کاکۆڵ شەهلای موحەممەد
مەرقوومەن جە عەرش ئێسم موحەممەد
لەتیفەن وە نوور جێسم موحەممەد
نوور خەورشید و ماهەن موحەممەد
جە کەونەین شەهنشاهەن موحەممەد
دڵ ئازار نەبۆ لێتان موحەممەد
با خاتر شاد بۆ لێتان موحەممەد
هەر وە تفڵی شیر ئامینەش وەردەن
من موحەممەدم ئێمتێحان کەردەن
سەر تا پاش وە نوور بەری جە عەیبەن
دوڕدانەی جەوهەر خەزانەی غەیبەن
ئەر نەبۆش کومەک دیاری جە کەس
وەسەن پەی ئەو یەد فەرد فەریاد ڕەس
پەی چێش؟ چوون شەریف گشت ئێنس و جانەن
کومەکش سپای هەفت ئاسمانەن
بە خوڎا موحەممەد شای ئەعلا نەسەب
فەخرەن پەی مێللەت قورەیش و عەرەب
قەوم بێ کەماڵ بێ ڕەحم و هونەر
ئەفعال وێشان ماران وە نەزەر
هەر کەس وە پوولاد بازی کەرد پەنجە
یەقین هەر ساعد وێش مەبۆ ڕەنجە
قەدر موحەممەد نیەن جە لاشان
پاوەند قەهرش مەشۆ وە پاشان
ئەی بەنی هاشم گۆشدار و بێ گۆش
دەخیل وەسیەتم نەکەن فەرامۆش
سەهلەن شەفای دەرد جە شەففەتەینش
زەڕێ گەرد و خاک پاک نەعلەینش
ئەعمای سەد ساڵە باوەرۆش نە چەم
ڕۆشن چەم مەبۆ تا کە ڕۆی عەدەم
کۆتایی نەکەن نە جان نساریش
جە پشتی و کومەک خدمەتگوزاریش
ئێڎ وات و ناگا جەو دەم داغش کەرد
ڕەنگش بی بە ڕەنگ زەعفەران زەرد
روئەسای قورەیش سلسلەی غالب
شین وە ئەندەروون لای ئەبووتالب
یەکسەر کەردشان کەفارەت باری
بەعزێ بە خۆش کەیف بەعزێ بە زاری
گردین واتشان یا ئەبووتالب
ئەجەڵ ها ڕۆحت دانش نە قالب
بکیانە وە لای برادەر زادەت
یانی موحەممەد خوڎا پێ دادەت
بەعزێ جەو مێوەی «جنت الماواعربی»
شیرین و مەیوەش یاوا و نەیاوا
تەعام و شەراب لەزیز دڵبەر
ماچۆ حازرەن جە بەهەشت یەکسەر
بکیانۆ پەی عەم بزورگەوارش
بەڵ ببۆ شەفای دەرد و ئازارش
چوون ئەبووتالب فەوری فەریب وەرد
شەخسێ وە خدمەت حەزرەت ئێڕسال کەرد
وات واچە عەمووت خەیلێ بەد حاڵەن
پیر و زەعیف و شکەستە باڵەن
بەعزێ جەو مێوەی باغ بەهەشتە
خوانی هەم تەعام نور حەق ڕەشتە
بکیانۆ پەرێم بەد حاڵەن حاڵم
وە چەنگ ئەجەڵ وێرانە ماڵم
بەڵ ببۆ شیفای ئازار سەختم
کۆتا بۆ ناڵەی وەخت و بێ وەختم
قاسێد ڕاهی بی سفارشات بەرد
یەک یەک نە حزوور حەزرەت عەرزش کەرد
شای خەتمی پەنا نەڎا جەوابش
هەر ئێڎ مەزانا ڕاگەی سەوابش
سددیق ئەکبەر شای شیرین خەتاب
جە سەف مەجلێس ئاما وە جەواب
واتش شەراب و تەعام بەهەشت
سەفا و لەزایز گوڵزار و گوڵگەشت
خوڎاوەند قادر بێ هەمتای فەردەن
وە گرۆی کافەر گشت حەرام کەردەن
قاسێد گێڵاوە وە چار و ناچار
تەقریر کەرد پەرێ تایفەی غەددار
باز ئەبووتالب هەم بە ئەو مەزموون
فەریفتە کەردەن وێنەی ڕەهنموون
قاسێد هەم وە لای حەزرەت کیانا
پەی مێوەی بەهەشت خەیلێ کەرد هانا
حەزرەت فەرما حەق کان کۆی کەرەم
ئەکل مەئکوولات گوڵ باغچەی ئێرەم
حەرام کەردەن گشت وە ئەهل کوففار
نەسیب ئەوان دووکەڵ مەبۆ و نار
حەزرەت پەی عەمووش کێشا ئاهـ سەرد
وە شۆن قاسێد ئەو هەم تەشریف بەرد
دیش ئەبووتالب خەیلێ ماتەمەن
قەوم قورەیش گشت جەرگەشان جەمەن
حەزرەت فەرما ئەی قەوم کینەوەر
یەکسەر جەی سەرا گشت بشن وە بەر
تا من و عەمووم لادێ و یەک دەم
گەردەن ئازادی بوازین جە هەم
یەکسەر واتشان دڵ وە ئەندێشەن
هەر چەند بە تۆ قەوم بە ئێمەیچ خوێشەن
ئەبووتالب ڕای فەوتش ها نە پێش
جایز نیەن کەس غایب ببۆ لێش
جەو دما حەزرەت جۆش مەڎا ئەندۆش
تەشریف بەرد وە لای باڵین مامۆش
فەرما ئەی عەموو هۆش وێت جەم کەر
خوڎاوەند جەزای خەیرت دۆ جە سەر
سێلەی ڕەحم وێت وە جا ئاوەردی
من هەر وە تفڵی حێمایەت کەردی
کەردی تەرک زەوق نۆش و عەیش پەی من
ویەردی جە قەوم جە قورەیش پەی من
ئیسە شەرم مەکەر نەی بەر و بیمە
من خاتر شاد کەر وە یەک کەلیمە
ئەبووتالب وات هۆشم سەرسامەن
بواچە پێم ئەو، کەلیمە کامەن
حەزرەت کەلیمەی تەییبەی شادەت
ئاوەرد وە زەبان ساف سەعادەت
ئەبووتالب وات نەی سەر وەختە دا
جەی غەرغەرەی مەرگ دەرد سەختە دا
راستش هەر ئێڎەن مەکرووهەن جە لام
داخل بوون ئارۆ وە دین ئێسلام
یەقین مەزانوون نیک خوای من تۆنی
جای ڕەجا و کەرەم پەنای من تۆنی
وەرنە ئیمانم بە خوڎا ماوەرد
دین تازەی تۆم ئێختیار مەکەرد
قەبیلەی قورەیش خوێش و بێگانە
مەڎەران هەزار سەرکۆنە و تانە
ماچان جە سێححەت ئێتاعەش نەکەرد
ها جە خۆف مەرگ ئیمانش ئاوەرد
ئەر جەی وەر حێکمەت وە کار مەبەردی
بەندە وە ئێسلام دەعوەت مەکەردی
بە خوڎا بێ ئەمریت هیچ نمەکەردم
فەرموودە و ئەمرت وە جا ماوەردم
نەبز حەیاتش کەوت نە تەلاتم
ڕوو کەرد وە ئەبنای سلسلەی هاشم
واتش ئاگاتان جە موحەممەد بۆ
قیبلە نماتان با موحەممەد بۆ
جە حێمایەتش دەخیل سات بە سات
کۆتایی مەکەن تا «یوم الممات»
خەیر و بەرەکەت مەوارۆ لێتان
وەسیەت هەر ئێڎەن ها واتم پێتان
حەزرەت وات ئەی عەم دیسان هەم جە نۆ
خەیلێ حەیرانم من جە کار تۆ
ئەوان وە تابێع ئێمە مەوانی
وێت موخالێفەت چەنیم مەنمانی
ئەبووتالب وات ئینە چ باسەن؟
دین تۆ حەققەن، حەرف تۆ ڕاسەن
بەڵام من جە خۆف تیر و تانەی قەوم
جە ئەهل قورەیش شەوراخانەی قەوم
ماچان باوەرش وە هیچ کەس نیەن
هەر جە خۆف مەرگ موسڵمان بیەن
وەرنە من وە دین پەسەندیدەی تۆ
مەکەردم ڕۆشن نوور دیدەی تۆ
ئیسە جەی حاڵەت ئەروا سپەردەن
مەکرووهەن جە لام ئیمان ئاوەردەن
حەزرەت تەشریفش ئاخێز کەرد وە دەو
دەرلاد مەئیووس بی جە ئیمان ئەو
تەشریف وە مەنزڵ شەریف بەردەوە
ئەدای نمای فەرز زوهرش کەردەوە
جەو دەم هەم قورەیش مەشوەرەت کەردن
وە ئەبووتالب گشت هجووم بەردن
عەتەبە و شەیبە سەف نشین سەف
ئەبووجەهل سەگ ئومەیەی خەلەف
هەم ئەبووسوفیان هەم ئەبوولەهەب
باقی سەنادید قورەیش و عەرەب
نە دەور باڵین تالب جەم وەردن
جە باب حەزرەت یەکسەر عەرز کەردن
واتشان بەندەی ئەبووتالبیم
ئێمە گشت ئەبنای توخم غالبیم
یەکسەر دڵشادیم بە سەرداری تۆ
بە عەتا و کەرەم خەندە و یاری تۆ
روئەسای قورەیش مەردان سەروەر
گشت جە حوکم تۆ بەر نەشین وە بەر
بەڵام مەتەرسین جەی ناتەوانی
دوور با نەقڵ کەی جە دنیای فانی
موحەممەد جەی وەر سا هەر چی کەردەن
جە بۆنەی تۆوە کارش ویەردەن
ئیسە ئەو نێزاع هەنی دمای تۆ
تا ڕۆی قیامەت باقی مەمانۆ
ئەگەر تۆ وە دڵ سەلاح مەزانی
یا بە ئاشکار یا بە نەهانی
ئارۆ موحەممەد تەڵەب کەر یەک دەم
بادا جە یەکتر ببین خاتر جەم
قەرارێ بدەر جە مابەینمان
لێڵ نەبۆ مینای جام زەینمان
نە ئەو بگێرۆ وە ئێمە عەرتەو
نە ئێمە بەرین نام دین ئەو
ئێمە و بوت و کیش ئەو هەم دین وێش
بسازین وە هەم وێنەی قەوم و خوێش
عەرز بەندگان بەو بکەر قەبووڵ
بادا نەیاوۆ وە قەتڵ و قەتووڵ
چوون ئەبووتالب شنەفت ئی خەبەر
تەڵەب کەرد حەزرەت شای «خیر البشر»
واتش ئەی فەرزەند ڕەنگ باف قورەیش
سەنادید قەوم ئەشراف قورەیش
یەکسەر گشت جە تۆ ئێلتێماس داران
ئاخر هەم لوتفت وە چەم مەڎاران
سوڵح و سەڵاحەت بکەر چەنێشان
ئەوان وێشان و بوتخانەی وێشان
تۆ هەم مەشغووڵ بەر چەنی ئەمر وێت
جەی دما کەسێ دەخڵش نەبۆ پێت
شای خەتمی پەنا فەرماوا ئەی عەم
ئەی خەستەی بیمار دەروون پەڕ جە خەم
منیچ هەم جە قەوم ئێلتێماس داروون
ئەرحام و خوێشان وە چەم مەڎاروون
ئەبووتالب وات دڵ وە ئەندێشەن
ئێلتێماس تۆ جە قەومان چێشەن
فەرما مەتڵەبم هەر یەک حەرف بیەن
جە یەک کەلیمە زیاتەر نیەن
ئەو یەک کەلیمە بواچان وە دڵ
پەرێشان مەودای خار مەبۆ وە گوڵ
فەرمان فەرمای ئەهل عەرەب گشت مەبان
دایم نە عەجەم زۆر بە مشت مەبان
ئەبووجەهل وات تۆ ئەی موحەممەد
سیوای جە حرووف «ابیض و اسود»
بواچە چێشەن ئەو حەرف ئەعزەم
پانسەد کەلیمە جاری کەین وە دەم
حەزرەت کەلیمەی شەهادەت وانا
وات خوڎا بە حەق زێندە و تەوانا
منیش پێغەمبەر ئاخر زەمانم
ڕەسوول خوڎای هەفت ئاسمانم
قەومان مەعزەرەت پەرێم ناوەران
بە خوڎا و بە من ئیمان باوەران
مەبوون بە زامن ڕەهنمای ڕاتان
فەردا جە مەحشەر شەفاعەت خواتان
قورەیش فەرموودەی شای «خیر البشر»
نەشنەفتن وە گووش دێویان جە سەر
یەکسەر واتشان کە ئەی موحەممەد
تۆ جە حەد وێت پا کەردەنی ڕەد
گەرەکتەن هەزار خوڎای نازەنین
گشت زیبا و زەڕ پۆش خاڵ و مێڵ شیرین
وەر بدەین جە دەست پەی یەک خوڎای تۆ
بە خوڎا ئی کارە عەجایب مەبۆ
کێ؟ کەی؟ جە هەزار مەعبوود ویەردەن
سوجدەی یەک مەعبوود نادیدە بەردەن
ئێڎ واتن ناگا ئاخێز کەردشان
زیاد بی غەرەز داغ و دەردشان
جە ئەبووتالب هەم نەپەرساشان
شین وە بوتخانە وە لای خوڎاشان
سوجدەی خاک پای هوبەل بەردشان
گفتوگۆی حەزرەت ئێزهار کەردشان
شەیتان نە قەلبش وە ئەفسوون سازی
واتش موحەممەد نەدۆتان بازی
ئەبووتالب وات ئاخر ئەی فەرزەند
حەرف تۆ ڕاگەی سوڵحش کەرد نە بەند
وەخت مەعرەکە و عەداوەت نەبێ
وادەی ئیمان و شەهادەت نەبێ
حەزرەت وات ئەی عەم تۆ ئینکار مەکەر
ئیمان بە خوڎای لایەزال باوەر
تا کە نەکێشی ئاهـ نەدامەت
شەفاعەت خوات بوون نە ڕۆی قیامەت
ئەبووتالب وات کارییەن ئێشم
غەیر جە تەعنەی قەوم نیەن ئەندێشم
مەواچان جە دین ئابای وێش ویەرد
هەم جە خۆف مەرگ ئیمانش ئاوەرد
گەر نە بە خوڎا ئیمان ماوەردم
دڵ و دیدەی تۆ ڕۆشن مەکەردم
جە تەعنەی قورەیش ئایین ئێسلام
ئیمان ئاوەردەن مەکرووهەن جە لام
ئێڎ وات و ناگا تەبدیل بی حاڵش
جە دین و دنیا وێران بی ماڵش
حەزرەت وە دڵگیر قەدەم ڕەنجە کەرد
تەشریف وە مەنزڵ قەسر بەیزا بەرد
چوون ئەبووتالب وە هەناسەی سەرد
جە دمای حەزرەت فەوری فەوتش کەرد
جەو دما عەلی سالار سەفدەر
دەرلاد ئەو خەبەر دا بە پێغەمبەر
وات ئەو ئاخر شەڕ، زاڵ عەمووی تۆ
گومڕای دڵ جە سەنگ، پیر ڕەنجەڕۆ
وەڵگ حەیاتش باد فەنا بەرد
تۆ بە سڵامەت کۆچ ئاخر کەرد
حەزرەت چوون شنەفت خەیلێ بی مەحزوون
ڕێزا نە دیدەش ئەسر لالە گوون
پەی ئومێد خاس گران بی دەردش
زیاد جە عادەت تەئەسسوف وەردش
فەرما یا عەلی تۆی جانشینش
بشۆ خاس بکەر غوسڵ و تەکفینش
جەناب ئەمیر کەڕار حەیدەر
عەرز کەرد نە خدمەت شای «خیر البشر»
وات ئەبووتالب بە کوفر مەردەن
کێ غوسڵ و کەفەن کافران کەردەن؟
حەزرەت وات دەخڵت چێشەن وە دینش
بکەر تەدارەک غوسڵ و تەکفینش
مەپەرسە خەبەر جە پاک و ناپاک
بەرەش وە حورمەت بسپارەش وە خاک
هیچ حەدیس مەکەر هەر تا مەتاوی
تا هەر وەخت وە لای ئێمە مەیاوی
شای مەردان جە نۆ شی وە سەرینش
کەردش تەدارەک غوسڵ و تەکفینش
وێش و عوقەیل و تەیار و جەعفەر
کەفتن نە جڵەو جەنازەی پدەر
حەزرەت تەشریف بەرد چەنی جەنازەش
تا سەرای تاریک هەوارگەی تازەش
فەرماوا یا عەم چەند نیکی کەردی
سێلەی ڕەحمیەت وە جا ئاوەردی
راگەی ڕەحم تۆ هەر سەفا و سەیرەن
ئافەرین «جَزاكَ الله خَيراًعربی»
قەبیلەی قورەیش جەم بی جەما جەم
مەدفوون کەردشان نە تۆی خاک خەم
حەزرەت بەو فێراق بەو ئەندووە دڵ
تەشریف بەردەوە دیسان وە مەنزڵ
پەی ئەبووتالب ئێستێغفارش کەرد
پەنا وە قاپی بەرز خالق بەرد
تا کە نازڵ بی «هذهعربی» ئایەت
سێترەن پەی موشرێک ڕاگەی هێدایەت
﴿مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَن يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ وَلَوْ كَانُوا أُولِي قُرْبَىٰ مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ﴾. سورة التوبة آية ١١٣عربی
بە قەوڵ جمهوور عولەمایان گشت
شناسەندەی زات ئەهل زیبا و زشت
چوون ئەبووتالب جە ساڵ دەهەم
فەوت کەرد جە بێعسەت ڕەسوول خاتەم
جەو دما حەزرەت شای فریشتە خۆ
کۆ بی گشت جە لاش خەم وە بەرزی کۆ
دیسان هەر ئەو ساڵ خەدیجەی کوبرا
«رضي الله تعالى عنهاعربی»
جە ناگا مەرەز ئەجەل یاوا پێش
بێزار بی جە گیان زێندەگانی وێش
تەمامی عومرش جە وەیشوومەی دەرد
چوون وەڵگ پاییز تەمام خەزان کەرد
حەزرەت تەشریف بەرد وە لای باڵینش
گۆش دا وە سەڎای سەخت ناڵینش
وات ئەی خەدیجە جەی ناوەشی تۆ
بۆی حوزن و مەلال کەراهەت مەیۆ
بەڵام خوڎاوەند بێ هەمتای فەردەن
جە بەهەشت چەنی من کەرەم کەردەن
تۆ و عایشەی پاک، تاک مێهرەبان
سالێسەن مەریەم کناچەی عێمران
چەهاروم کولسووم چوون پرشەی ئەنجەم
پەنجەم ئاسیە بێنت موزاحەم
ئارۆ جبرەئیل خەبەر دا بە وێم
هەر پەنج جە بەهەشت عەتا کریان پێم
خەدیجە واتش سەد جار موبارەک
جارێ کۆچ من بکەر تەدارەک
جەو دەم خەدیجە حاڵش بەد حاڵ بی
عومر شەریفش شەست و پەنج ساڵ بی
تا کە جە ناگا بادەی ئەجەڵ وەرد
ڕۆحش پەی ڕەوزەی ڕێزوان تەشریف بەرد
حەزرەت تەدارەک کۆچ حەرەم کەرد
کێشا پەیاپەی هەناسان سەرد
مەکەردش زاری وە بێ مودارا
ئەسرین جە دیدەی شابازش وارا
نەعش شەریفەی حەرەم بەردشان
هەر جە تۆی جحوون مەدفوون کەردشان
حەزرەت شی نە تۆی قەبر پەڕ نوورش
دوعا کەرد پەی ڕۆح پاک مەغفوورش
نماز مەیێت جەنازە سەرجەم
بەعزێ هەم ئسوول فەرز نەبی جەو دەم
جەو دما حەزرەت دایم مەحزوون بێ
خاتر پەرێشان دیدە پەڕ هوون بێ
پەی ئەو دوو موشفێق غەم لێش بی غالب
یەکێ خەدیجە و یەک ئەبووتالب
حەتتا جە مەنزڵ ئەعلای مونەووەر
پەی هیچ ئموورێ نمەشی وە بەر
نیاشان چوونکە حەزرەت بەو حاڵە
وە «عام الحزنعربی» نام ئەو ساڵە
بەڵێ هەر ئەو سات ئەبووتالب مەرد
موشرێک پەی حەزرەت تەمام زۆر ئاوەرد
دەست عەداوەت دراز کەردن لێش
بێ حەیا قسەی سەرد مەواتن پێش
یەک سەگێ سیا کیاستن وە دەو
خاکش شەند وە ڕووی هومایوون ئەو
تا ئەبوولەهەب شنەفت ئی خەبەر
دوو دیدەش جە قین شی وە کەلەی سەر
وە قەوم قورەیش خەیلێ داد دوشنام
ئاما وە خدمەت شای «خير الأنامعربی»
وات ئەی موحەممەد نوور دیدەی من
فەرزەند عەزیز بەرگوزیدەی من
تۆ جە ئەمر وێت سابت قەدەم بەر
گۆش وە حەرف با ناپاکان مەدەر
مەواچە ئەبووتالب نەمەندەن
جەو بۆن قورەیشی زۆرشان سەندەن
قەسەم وە هوبەل دارای زەمانە
خوڎای خوڎایان تاق بوتخانە
هەرتا کە زێندەی ڕووی سەرزەمینم
تۆ نەمام باغ من هەم پەرچینم
هەنی ئەندێشەت هیچ نەبۆ جە کەس
نمەبۆ عەدوو کەس بە تۆ دەس ڕەس
زاهێرەن یەکێ جە ئەهل کوففار
غەلیز بەد زات مەلعوون بەدکار
دوورا دوور کەردش سەبب پێغەمبەر
تا ئەبوولەهەب شنەفت ئی خەبەر
لوا ئەو مەلعوون بکەردش گۆش ماڵ
یەک بازووش شکەست بە وێنەی خرخاڵ
ئەو هەم وە قورەیش دەردەم هانا بەرد
زیاد جە ئەندازە داد و بێداد کەرد
قەومان واتشان ئەی ئەبوولەهەب
ئەی مەولازادەی تایفەی عەرەب
مەر سوجدەی خوڎای یەکتا بەردەنی
دین موحەممەد قەبووڵ کەردەنی
ئەبوولەهەب وات تانە مەڎەن لێم
من هەر هام وە دین جەد و ئابای وێم
«عبدالمطلب» کام دینش بیەن
من جە دین ئەو باز گەشتیم نیەن
لاکین جە کومەک برازادەی وێم
درێغ نەداروون تا ڕۆح مەندەن پێم
هەر کەس چەنی ئەو جەنگش ئێرادەن
چمان جە مادەر وێش هەر نەزادەن
ئەو مەشغووڵ کار ئموور وێشەن
ئێوە بەو شەخسە دەخڵتان چێشەن
یەکسەر واتشان تۆ نیکت کەردەن
هەم سێلەی ڕەحمت وە جا ئاوەردەن
حەزرەت مەشغووڵ بی بە دەعوەت جە نۆ
زەڕە بیم نەکەرد جە قەوم بەد خۆ
موشرێکان نەبی یارای بەدیشان
وە ساتێ سەد جار حەزرەت مەدیشان
جە ئەبوولەهەب پارێز مەبەردن
هیچ کەس پا جە دەست خەتا نەکەردن
تا ئەبووجەهل بن هێشام قیت
چەنی عەتەبەی بن ئەبی موعیت
ئەو دوو شەیتانە «عليه اللعنةعربی»
داشان وە لەهەب چەند تیر و تەعنە
واتن موحەممەد برازادەی تۆن
بپەرسە «عبد المطلب» جە کۆن
چوون ئەبوولەهەب شنەفت ئی خەبەر
تا شی وە حزوور پاک پێغەمبەر
وات یا موحەممەد سوئالێ داروون
لوتف و جوابت وە چەم مەڎاروون
«عبدالمطلب» مەنزڵش کامەن؟
ئیسە ئەرواحش جە کام مەقامەن؟
فەرما ئی سوئال فایێدەش چێشەن؟
ئەو ماواش جە لای قەومان وێشەن
ئەبوولەهەب هەم وە لای قەوم یاوا
واتش موحەممەد وەی تەور فەرماوا
ئەبووجەهل وات ئینە مەعناشەن
یانی های دووزەخ ئەبەدی جاشەن
باز ئەبوولەهەب دیسان نادم کەرد
جە نۆ هەم سوئال وە لای حەزرەت بەرد
وات یا موحەممەد بۆ ڕاس واچە تۆ
«عبد المطلب» وە دووزەخ مەشۆ؟
حەزرەت وات بەڵێ کارش ویەردەن
هەر کەس تابێعەت دین ئەو کەردەن
سەد هەزار بەڵا گشت نە ڕاشانەن
سەعیر دووزەخ دایم جاشانەن
بوولەهەب جە قین خەشمش خرۆشا
مەغزش نە کەللەی کاپۆڵش جۆشا
وات وەڵڵا هەنی بەین من و تۆ
تا وە ڕۆی مەمات عەداوەت مەبۆ
جە موعاونەت حەزرەت کێشا دەست
هەم چەنی قورەیش ئێتێفاقش بەست
دایم وێنەی گێج دەریا مەجۆشان
جە ئیزا و ئێزرار حەزرەت مەکۆشان
غەرەز، هەر ئەوەند جەسارەت کەردن
ئەموال ئەسحاب وە ئێجحاف بەردن
حەزرەت جە ئەندێش عەدووی بێ شومار
بەر شی جە مەککەی شەریف وە ناچار