رفتن شیرین به کوه بیستون و دیدن فرهاد
از کتاب:
شیرین و خوسرەو
اثر:
خانای قبادی (1704-1778)
4 دقیقه
288 مشاهده
تووتیی خامەی شۆخ شەکەرخای دێرین
بەی تەور ناتق بی پەی ڕاز شیرین
موبارەک ڕۆیێ جە ڕۆزگاران
نیشتەبێ شیرین ساد چوەنی یاران
جام بادەی ناب نە دلێشان بی
شێوەی خوسرەوان قەدیم پێشان بی
جە دەست ساقیی سەمەن بۆی سادە
پەیاپەی پەیوەست موەردن بادە
هەر یەک مکەردن بە خەندە چون گوڵ
سوخەن سەرایی خاستەر جە بوڵبوڵ
تا موسەلسەل بی زوڵف ئەو سوخەن
بە کۆی بێستوون فەرهاد کۆکەن
ئاخر کە شیرین سەرکێش ڕەندان
وات بەو نەوهاڵان موشکین کەمەندان
ڕەزامەن سەحەر ئەی دنیای فەرتووت
ڕەخشان بۆ جە خۆر چون قورس یاقووت
بشوون بە تاجیل بە بی چەند و چون
چون ستوون زەڕ وە پای بیستوون
بکەروون سەیران تەڕ دەسیی فەرهاد
چۆن سەنگ متاشۆ بە تێشەی فەرهاد
ئێدس وات ئەو ڕۆ غورووب تەنگ
ویارا چەنی یارارن هام دەنگ
چون بلوور سوبح ڕەخشان بی جە نوور
شیرین شەم شەوق شاهانە دەستوور
پۆشای دێبای زەڕ بووم زەڕ زەڕ تار
پێکا نە شەوبەند جوقەی تاوس تار
دوازدە گێسووی حەی حەڵقەی بۆ ناف
چەنی ڕشتەی سەوز قۆزاخەی کێس باف
جە فەرق قوللەی قەتران جە سەردا
وەردا چون ئەژدەر بە ڕووی کەمەردا
گرتش بە دەستەی زوڵف عەنبەر بۆ
سەر تەخت شیرین شامەمەی لیمۆ
سۆخ شۆخ وێنەی ڕەند سەرمەست بەزمی
پشت بەست بە دەستماڵ دێبای خواڕەزمی
ئاخر کە فەرماش باڵا زەڕ ستوون
ئەسپێ ئاوەردن بە غەیر جە گوڵ گون
زین جە تەڵای ساف، سەر دێبای زەڕ
سینە بەند جە سیم، جە دانەی لاڵ پەڕ
سەر کەل نەنیشان یاقووت ئەحمەر
دوکدوکەی مەخفی جە عەقد گەوهەر
ئاخر سەهی سەرو ساوای سیم ئەندام
سەمەن تورک سیمای سەمەن بانوو سام
چەنی چەند عیشوە و چەند غەمزە و چەند ناز
بە پابۆس وێش ڕیکاب کەرد مومتاز
سوار بی بە ڕەخش چەرخ تەور پەرواز
شاهانە دەستوور داش نە تەپڵی باز
چون موشکین وەهار جە گوڵشەن مەحشوون
ڕووش کەرد نە پای تەخت بەرز بێستوون
شنەفتم شیرین بەو نازەنینی
بەو نازک تەبعی، بەو گشت ڕەنگینی
خاستەر جە شاهان نادیرەی ئەییام
ڕۆی شکارو ڕەزم ڕەشید بی تەمام
«القصهعربی» ئەو سەوڵ نەوخێز ساوا
وە پای قوللەی قاف بێستوون یاوا
جە عەکس حوسنش یەکسان بی ڕەخشان
ئەو سەنگ چون دانەی لاڵ بەدەخشان
خۆشتەر جە شاباڵ پەریی خۆش ئەنداز
جڵەو هۆرکێشا نیگا کەرد بە ناز
دیش دەست و تێشەی فەرهادکۆکەن
بەورێ بادوریش وێنەی تەهەمتەن
وەختێ مشاناش وە تێشەی سەنگ بۆ
مڕێزا ڕێزەی سەنگ چون دانەی دوڕ
هەر جار مشانا قوڵنگەی فۆلاد
بێستوون جە زەرب دەستش مکەرد داد
گڕەی ئاهـ گەرم دوی دۆزەخ نێشەن
چەنی پرشەی بەرق قوڵنگە و تێشەن
نە پای بێستوون کۆی دەماوەند تەرز
منیشت نە ڕووی جەرخ بێستون بەرز
حەیران بی شیرین یەکسان بێ هۆش
جە ناگا ئەسپش چون هۆرگرت خورۆش
فەرهاد نیگا کەرد دیش ئەو شۆخ مەست
لەرزا، سەرسام بی، تێشەن کەفت نە دەست
بێ خود بەرد سوجدەی سم سەمەندش
بۆسا غاشیەی مرواری بەندش
شای شەربەت ڕازان، زوڵف و خاڵ شیرین
قامەت زەڕ ستوون، زوڵف بۆ عەبیرین
بەو شکۆ و شەوکەت دڵ پەسەندەوە
چون غونچەی بەهەشت لەب بە خەندەوە
وات: سەد ئافەرین فەرهاد کۆکەن
نەڕێزۆ دەست، شێر پیل ئەفکەن
تا دیڕ زەمانە بازووت نیگار بۆ
خەسمەت بە شمشێر زاڵم زامدار بۆ
ئێدش وات دەرلاد ئەو زوڵف بۆ عەنبەر
جامێ زەڕ نیگار جە شیر و شەکەر
هەر بە دەس وێش چون ساقیی نەوڕەس
نۆشا بە فەرهاد، سۆزا چون قەقنەس
وەختێ کە نۆشا فەرهاد دێرین
ئەو زەڕڕین قەدەح جە دەست شیرین
دەرلاد جە زەوقش هەرچی بی ماڵیش
بەرشی جە دەروون سفتەی زوخاڵیش
ئاخر کە ئەو شۆخ دەنگ دەرمان دەرد
ئیرادەی تەحریر موراجەعەت کەرد
جە قەزا ق قودرەت ئێزەد بە ڕەنگێ
ئەسپش سەقەت بی بە پارچە سەنگێ
شیرین شەم بێز نادیرەی زەمان
ئاما چون دانەی مرواری غەڵتان
غەڵتان بی نە خاک فەرهاد دڵ ڕێش
بە گەردەن هۆرگرت ئەسپش چەنی وێش
یاوانش بر قەسر بە دەوان دەو
شایەد نەزانۆ بەی قەزییە خوسرەو
نشاناش دیسان وە تەخت شاهی
بسا خاکپاش، چۆگە بی ڕاهی
هەم وێش یاوانا ئەو نەهەنگ ئاهەنگ
پەی کەندەی ئەو کۆی پڕ خار و پڕ سەنگ