٦
- هەڤالێن عەزیز، خەلک تییە، ژ سەرفرازێ و ب سەرکەتنێ پێ ڤە، تو تشت تیا خەلکێ ناشکینە، خەلیل رامی بەگ، کالێ جڤینێ، دبێژە و گۆتنا خوە ددۆمینە. ئەڤ خەلکێ بەلەنگاز هەر بندەستە، هەر داربە دخوە، هەر دبە دیلێ خەلکێ. ب سەدان سالە کۆ قەدەرا ڤی خەلکی وەها کامباخە. کەڤرێن خوەدێ هەموو ل سەر ڤی ملەتی ستووخوار و بێکەس بارینە. ما نە وەختە کۆ ئەڤ قەدەر بگوهەرە؟ پارتی، خۆیبوون دڤێ ب ڤی کاری رابە، دڤێ ڤێ قەدەرێ ئێدی بگوهەرینە.
کوردێن دەرکەتی یێن ترکیێ و کوردێن لوبنان، سووریە و عیراقێ گهیشتنە هەدەفا خوە یا یەکەمین. وان ب هەڤ رە، ل لوبنانێ، پارتیا خوە یا سیاسی، پارتیا خۆیبوونێ، دامەزراندنە. هەموو کوردان، ئاغا، بەگ، شێخ، سەرەکەشیر، رۆناکبیر، زانا، نڤیسکار، رۆژنامەڤان، ئەسکەر، زابیت، کوماندار، بژیشک، مامۆستە، کارکەر، گوندی، رێنجبەر، مێر، ژن... هەموویان خوە ل دۆرا پارتیێ گرتیە. ب گۆتنا خەلیل رامی بەگ، وان ب هەڤ رە چرووسکا هەبوون و رابوونێ پێخستنە. پارتی بوویە ستێرکا شەڤێن رەش، هێڤیا هەیامێن تاری. پارتیێ ژ نها ڤە دەنگ دایە. لێ کێمانی هێ پر و پرن. ژ پارتیێ رە رێخستنەکە تێکووز کۆ ل وەلێت خورتە، دڤێ. ژێ رە پێوەندیێن خورت یێن ناڤنەتەوەیی دڤێن. ژێ رە ئیمکانێن ئابۆری دڤێن، خەلک و عەشیر، چەک و پووسات، ئەسکەر و کوماندار، رێبەر و پێشەوا، چووین و هاتن، خوەندن و نڤسین دڤێن.
ژێ رە لبەرخوەدانەکە قەهیم، سەریهلدانەکە خورت دڤێ.
لۆما، ئیرۆ، د ڤێ رۆژا خوەش ئا بهارا لوبنانێ دە، مینا گەلەک جارێن دن، رێبەر و دامەزرەڤانێن پارتیێ ل هەڤ رۆنشتنە و ل پرس و هەدەفێن پارتیێ هوور دبن. مینا هەر جارێ، مەزنترینێ جڤاتێ خەلیل رامی بەگێ بەدرخانی، مامێ جەلادەت، موتەسەرفێ کەڤن ئێ مالاتیایێ، جڤینێ ب رێ ڤە دبە. ئەو ل سالۆنەکە بچۆک ئا پانسیۆنەکێ رۆنشتنە. ئەڤ جڤین، جڤینا داوین ئا سەرەکاتی یێ یە. پشتی ڤێ جڤینێ، ئەو ئێ، ژ بۆ کار و شخولێ پارتیێ، بەلاڤ بن و هەریەک ئێ ب دەرەکێ دە هەرە. جڤاتێ د ناڤ خوە دە هن کارێن ئەساسی بەلاڤ کرنە؛ جەلادەت و مەمدوح سەلیم بەگ بوونە بەرپرسیارێن گشتی یێن گەراندنا کارێن رێخستنی و ئیداری. کاموران بوویە بەرپرسیارێ مالی. سورەیا بەگ، مەولانزادە رفعەت بەگ و هن کەسێن دن کۆ نە ل جڤینێ نە، بوونە بەرپرسیارێن پێوەندیان. ئو ئیهسان نووری پاشا کۆ د ئۆردیا ئۆسمانیان دە زابتەکێ ناڤدار بوو و نها ل چیایێ ئاگریێ رێبەریا سەرهلدانەکە کوردان دکە، بوویە کوماندارێ گشتی یێ هێزێن چەکدار ئێن پارتیێ.
ئەم ل تاخەکە دەرڤەیی بەیرووتێ، د سالۆنا بچۆک ئا پانسیۆنەکێ دە جڤیابوون. تەڤدیرێن مە تەمام بوون. ل دەر ژ مالباتا هاجۆ ئاغا و شاهین بەگان چەند کەسێن چەکدار ل نۆبەتێ بوون. ل پانسیۆنێ ژی، ژ مە پێ ڤە، تو کەس نین بوو. خوارن و ڤەخوارنا مە یا چەند رۆژان حازر بوو. جڤین گەلەک گرینگ بوو. ئەم هەر یەک ژ دەرەکە دوور هاتبوون... ئەگەر هشا من من نەخاپینە، ئەز باوەرم، جڤینێ دو رۆژ و نیڤ دەوام کر. مە گەلەک پرس زەلال کرن، کار و بار دیار کرن و هیمێن ئەساسی یێن پارتیێ ئاڤا کرن.
کی د جڤینێ دە هەبوون؟ مخابن، هەموو نها نایێن بیرا من. لێ ئەز، سمبێلقوساندی، ل ور بووم! کەکێ من سورەیا، سمبێلبادایی، ژ مسرێ هاتبوو و ل ور بوو. کامۆ، برایێ من ئێ نۆ سمبێلبەردایی کۆ دۆختۆرا خوە ل مونیخێ تەمام کربوو و دابوو پەی من، هاتبوو، ل ور بوو. ئەم هەرسێ برا، ب خورتی، ب دل و جان، کەتبوون ناڤ رەفێن پێشین ئێن تەڤگەرا نۆ یا کوردی. (ئەگەر تو خوشک و برایێن من ئێن دن، تەوفیق و حیکمەت بپرسی، ئەو ل ستەمبۆلێ بوون و هەما چ بگرە تو پێوەندیا مە ب وان رە نین بوو. ب دۆ وەفاتا باڤۆ رە، دیا من و مەزۆ، ل سەر داخوازا وان ب خوە، ڤەگەریابوون ستەمبۆلێ، مالا مە یا کزلتۆپراکێ. ژ بۆ سەلامەتا وان، مە نەدخوەست تو پێوەندی ب وان رە دانیا.) مامێ من خەلیل رامی بەگ کۆ ژ ئالیێ رەژیما نۆ یا ترکیێ ژ وەلێت هاتبوو دەرخستن، تەڤی ڤی ئومرێ خوە یێ کال، ل ور بوو. یەک ژ نێزیکترین دۆستێن من ئێن ستەمبۆلێ مەمدوح سەلیم بەگ، مینا هەر گاڤێ خوەشلخوەکری و پۆرشەهکری، ل ور بوو. خوەدیێ رۆژناما مە یا ستەمبۆلێ سەربەستی، هۆستایێ من ئێ رۆژنامەڤانیێ مەولانزادە رفعەت بەگ کۆ مینا مامێ من، هاتبوو ب دوورخستن، وەستیایی و هشا وی ل دەرەکە دن، ل ور بوو. یانێ برەکێ گرینگ ئێ ژینا من ئا ستەمبۆلێ کۆچ کربوو و هاتبوو لوبنانێ.
ژ کوردێن سووریێ مستەفا و بۆزان شاهین بەگ، ئەو هەردو برایێن قەدربلند، سمبێلبادایێ، ل ور بوون. هاجۆ ئاغا، سەرەکێ عەشیرەکە مەزن و دۆستێ مالباتا مە، ل ور بوو... ئو هین گەلەک کەسێن دن کۆ نها نایێن بیرا من. مە گۆتبوو «دەستێ ب تەنێ دەنگ ژێ نایێ» و خوە دابوو هەڤ. ئیجار مە دل هەبوو، ب قەولێ مامێ من، تیا خەلکێ بەلەنگاز بشکاندا و قەدەرەکە خراب و کامباخ ئا سەدسالان بگوهەراندا.
هەچی ئەز بووم، بەلێ، گاڤا ئەز ژ مسرێ داکەتبووم لوبنانێ، مینا نیشانا دەم و هەیامێن نۆ، من سمبێل ژێکربوو. لێ مینا پری جاران، ئەز د ڤێ فکرا خوە دە ژی شاش کەتبووم. میرێ کوردان بێ سمبێل نەدبوو! کوردان میرێن خوە ب ریهـ و سمبێل دزانیبوون... من دیسان دەست پێ کربوو و سمبێل بەرددا. ئەڤ یەک.
ئا ددویان، من دیسان دەست پێ کربوو و دەفتەرا کۆ جانانێ، یارا من ئا نەمر کۆ من دکر، نەدکر، نکاریبوو شۆپا وێ هلدا، دابوو من، ژ نۆ ڤە، پشتی وەفاتا باڤۆ، ڤەدکر. دەفتەر ژ بۆ خولاسە و کتەکتێن رۆژێن گەرم ئێن پارتیێ دڤیا. من ئەو ژ چانتا بچۆک ئا تەختین دەرخستبوو و خستبوو پاشلا خوە. ژێ بیهنا جانانێ دهات. دەفتەر و خەیالێن یارا وندابوویی ئێدی ل نک من بوون.
ئا سسیان، من دەست پێ کربوو و رۆیێ خوە ژ ئەوروپا دزیڤراند و بەر ب وەلێت دکر.
مۆنیکا نامە دشاندن دا کۆ ئەز بچووما زیارەتا وێ. پشتی وەفاتا سەفتەر، پەلیکانێ چەند نامە نڤسین دا کۆ ئەز ڤەگەریاما ئالەمانیایێ و من ئەو و قەبرا سەفتەر زیارەت بکرا. هەڤالبەندێن مە یێن پارتیێ، ژ پاریسێ، نامە دنڤیسین دا کۆ ئەز بچووما زیارەتا وان. لێ ئەز دڤیا ل رۆهلاتا ناڤین بماما. خەبات و شخول ل ناڤچێ پر بوو و ل ناڤچێ گرینگتر بوو. (من پر دخوەست بچووما سەر گۆرا برایێ خوە یێ سوودخراب و بێکەس، لێ من کەیس نەددیت.) من خوە سپارتبوو شەڤێن سپی یێن لوبنانێ و گاڤ ب گاڤ، نێزیکی ل دلێ رۆهلاتا ناڤین دکر، توولا ل سەر روویێ وێ رادکر.
- پارتیا خۆیبوونێ هەبوونا مەیە، هەیین و هەییتیا مەیە، هاجۆ ئاغا ل بەر خوە دنهێرە و دبێژە. مە هەموویان پر شاشی کرن. دژمنان ژی ئەڤ شاشیێن مە ب کار ئانین. ئو دەولەتێن سەرکەتی، نەمازە ئینگلیستان و فرانسە، مینا کۆ مەسوولێ شەرێ جیهانێ ئەم بوون، وەلاتێ مە پەرچە کرن، پشتا مە شکاندن... دۆزا مە مەزنە. بلا خۆیبوون ببە خوەدیێ مە، خوەدیێ دۆزا مە.
پشتی کۆ هاجۆ ئاغا گۆتنا خوە خەلاس دکە، خەلیل رامی بەگ رادبە سەر پیان و دبێژە، - برانۆ، ئەڤ بوون چەند ساعەت کۆ ئەم ل سەر ڤان کورسیێن هشک رۆنشتنە، ئەم قەرسین... ئەم وەستیان... برایێن مە ل ژێر خوارن حازر کرنە، ئەم داکەڤن و پاریەکێ بخون.