لادێیی و بزن فرۆشتن و هەڵبژاردن
از کتاب:
دەشتی گەرمیان
اثر:
قانع (1898-1965)
3 دقیقه
1104 مشاهده
ڕۆژێ کابرایەک دانیشتووی دێهات
دوو بزنی هێنا و بۆ ناوشار ئەهات
کە بیافرۆشێ بۆ پێویستی ماڵ
گەیشتە ناوشار سا بەهەر ئەحواڵ
ئەو ڕۆژە ڕۆژی هەڵبژاردن بوو
لە هەموو شارێک نائیب ناردن بوو
کوڕێکی شاری گەیشت بە کابرا
وتی: ها چۆنی ئەی دەسەبرا!
خەریکن ڕەئی ئەدەن بۆ نوێنەر
تۆیش بڕۆ ڕەئیت بخەرە دەفتەر
لادێیی وتی: ڕەئی چلۆنە؟
ئاخۆ تازەیە یا وەکوو کۆنە؟
من بە تەمەن خۆم ڕەئیم نەدیوە
لە هیچ کەسیشم هیچ نەپرسیوە
نازانم ڕەئی خواردنە یا پۆشاک
نازانم ئایا بێ فەڕە یا چاک!
من هەموو ڕۆژێ دێم بۆ ناو بازاڕ
بۆ ڕەئیم نەدی لای حاجی و توجار؟
ئاخۆ بە مترە یا بە کێشانە؟
ئاخۆ بەر تەسکە یا بەری پانە؟
بە دەستە ئەیدەن یاخۆ بە دانە؟
نرخی گرانە یاخۆ هەرزانە؟
ئەر شتی چاکە هەردوو بزنەکەم
ئەیدەم بە ڕەئی بێ زیاد و کەم
ئەگەر خراپە بۆچی بیکڕم؟
نانی خێزانی برسی ببڕم؟
ئەو بزنە ئەیدەم بە ڕەئی بێفەڕ
ئەیدەم بە کڵاش بۆ پێی ئەحە کەڕ!
کابرای شارسانی لێی هاتە زمان
وتی: لادێی هەژاری نەزان
ڕەئی بۆ پیاوی مەندووب دانراوە
لە وڵاتێ یەکێ دیاری کراوە
مەندووب یەکێکە ئەچێتە بەغدامکان
بۆ ناتەواوی هەوڵمان بۆ ئەدا
نایەڵێ هەرگیز زۆرمان لێ بکەن
دەس ڕەنجی ئێمە بە بایی ببەن
قەمچی بپێچن لە سەر و گوێمان
بە خوت و خۆڕایی جوێن بدەن پێمان
ئەمان پارێزێ چون حەقدارمانە
لە خۆمان چاتر ئەو خەمخۆرمانە
لادێیی:
بۆچی کاکە گیان! ئەوە هەر بووە؟
ئیستە داهاتووە، یا پیشەی زووە؟
شارستانی:
نە، نە، براکەم! بووە تا بووە
مەجلیسی نەواب، هەر پیشەی زووە
کاتێ تەشکیلات حکومەت کرا
مەجلیسی نەواب خێرا دانرا
ئەم چەن ساڵیشە مەندووبت بووە
لە کوردسانۆ بۆ پایتەخت چووە
لادێیی:
ئەر مەندووب هەیە، بۆ دەسەی زۆردار
هەر ڕۆژ نە ڕۆژێ ئەمبەن بۆ بێگار؟
ئەر مەندووب هەیە بۆچی مام کوێخا
لەسەر خۆڕایی ئابڕووم ئەبا؟
ئەر مەندووب هەیە و غیرەت ئەنوێنێ
ئاغا جەریمەم بۆ لێ ئەسێنێ؟
ئەر مەندووب هەیە تووتنەکەم کوانێ؟
ئەر مەندووب هەیە دۆنمەکەم کوانێ؟
ئەر مەندووب هەیە بۆچی هەزاران
بە برسی ئەگرین شەوسوو ئێواران؟
نە ڕەئیم هەیە و مەندووبم ئەوێ
بزنم لە مەندووب زۆر خۆشتر ئەوێ!
تا ئیستە مەندووب هیچی نەکردووە
ئیتر من چیمە لەم هاتوچووە؟