٥١
تەوسیە و تەدارەکا زینێیە ژ بۆ سەفەرا ئاخرەتێ، تەهییەئێ ئەسبابێ جهازە ژ بۆ عەرووسیا جەننەتێ
از کتاب:
مەم و زین
اثر:
احمد خانی (1650-1707)
5 دقیقه
1329 مشاهده
زینێ کو نومانە وان کەرامات
ئەڤ چەندە مەنازل و مەقامات
ڕوونشت و وەسییەتا خوە بۆ میر
ئەڤ ڕەنگەهە کر بەیان و تەقریر
کای پادشەهێ روحان و قەلبان
هەمشیرە بوویی فدا و قوربان
قوربانی تە بن هەڕۆ دو سەد زین
ئەز هیڤی دکم نەبی تو غەمگین
ڕۆ ژا وەکوو بر م مەم ژ بۆ خوە
بالجملهعربی برن م غەم ژ بۆ خوە
مەنسوور بوویم ل کشوەرێ غەم
غەم بوونە ژ بۆ م ڕا موسەللەم
مەم بۆ من و مەرحەمەت ژ بۆ تە
غەم بۆ من و سەلتەنەت ژ بۆ تە
شاهم ب مە ڕا مەبە مونازع
ئەز بوومە ب حوسسەیا خوە قانع
ڕوونی تو ل تەختی شوبهی خوسرەو
تاجێ خوەئێ زەر بگێڕە کەچرەو
بەزما تەرەبێ بدێرە تەرتیب
زەوق و فەرەحێ بگێڕە تەرکیب
سەرخوەش بکە سادە و رەوالان
چوون خوەشکە ژ نووڤە پیر و کالان
ئەسبابێ نشات و کامرانی
ئادابێ سەفا و زندەگانی
ئامادە کە شەربەت و تەعامان
ئازادە کە جاریە و غولامان
پوڕ کە تەبەقان ژ بۆ نسارێ
دا بێن فوقەرا د ڤێ هەوارێ
مەجمووع بکە موفەررحاتان
مەخلووت بکە موعەتتراتان
مەجلس ببتن ب وان مەزەههەب
تەهنییە ببت ژ نۆ مورەتتەب
دا ڤێک بکەڤن ل من شەکەرخەند
تێک ڕاهە ژینن ب رەقس و گۆڤەند
ئەقسامێ بخوور و عوود و عەنبەر
ماوەرد و زوباد و مسکێ ئەزفەر
ئەڤ جنس ژ نعمەتان پتر بن
ئەو قسم ژ حەددی زێدەتر بن
حەیوانیەتا مە بوویە زائل
رووحانیەتا مە بوویە کامل
جسمێ مە ئەگەر دچیتە چالێ
رووحێ د مە دێ بکن و سالێ
عەقدا وەکوو داوەتی مەلەک بن
ئەقسامێ بخوورێ دێ گەلەک بن
لەورا ئەز و مەم مەلەک سفاتن
ئەم مائلێ تیب و تەییباتن
عورسا کو فرشتە داوەتینە
داماد و عەرووس جەننەتینە
ڕۆ ژا کو ستی تە دایە تاجدین
چاوا تە د شەهری بەستن ئایین
تەنبیهـ بکە دوکان و سووکان
تەزیین بکن ژ ڕەنگێ بووکان
بوهتان تو ببێ بلا سوار بن
جوندی تو ببێژە دا ب کار بن
سەرگەرم ببن وەکی د عیدان
هندی کو ل هەڤ بدن جریدان
ڕۆ ژا کو تە ئەو پەری ڤەڕێکر
چەندی وەکوو کەیفخوەشی تە چێکر
ئەز هیڤە دکم بکی عنایەت
قانوونێ بکی وسان رعایەت
ئیرۆڤە ژ بۆ موراد و چەندان
دیسان تو وسان بی شاد و خەندان
ئحسان کە تەدارەک و جهازان
حازر بکە موتربان و سازان
مانەندی عمارەتا ستی تێ
هەر شوبهەتی مەحمەلا پەری تێ
تابووتەکە زەر نگار و ڕەنگین
سندووقەکە خوردەکارە زەررین
سەرپۆشێ ئەوێ زەمین تەلا بت
سەیوانێ ئەوێ خودان جەلا بت
زنهار! مە هەردو بووک و زاڤان
بێ قەدر نەکی ل پێش چاڤان
گاڤا کو دچینە نیڤ مەزاری
دا خەلق نەبێژتن ب زاری
عەقدا ستیێ چ ڕۆ ژە خوەش بوو
زینێ ژ ئەزەل چ بەخت ڕەش بوو
نەعشێ م بلا ستی د گەل بت
تاجدین د گەل مەمێ بەدەل بت
مانەندی مەمێ ژ بوویی تاجدین
تاجدین ب وی ڕا بگێڕە شووشبین
شووشبین بتن ئەو د گەل مەمێ من
شاهی بتن ئەو د گەل غەمێ من
ئەی مائلێ خەیرێ بێ موکافات
وەی بازلێ مەقسەد و مورادات
حەتتا ڤەکە سالەکێ تەمامی
هندی کو تەلەف دکەی تەعامی
هندی کو ب دەر ددی لباسان
هندی ڤەدخوونی عام و خاسان
هندی کو بکەر دکەی قوماشان
هندی کو بەلاڤ دکەی مەعاشان
هەر ڕۆ ژ ب نییەتا غەزایێ
هندی کو گەلەک دکەی عەتایێ
هندی وەکوو تو ل تەختی روونی
هەر ڕۆ ژ تو جوندیان ڤەخوونی
هندی کو تە هەی دکەی خەزینان
هندی وەکوو شادکی حەزینان
هندی کو غەنی دکەی فەقیران
هندی کو رەها دکەی ئەسیران
هندی د حوکوومەتێ خەبەر دی
هندی وەکوو گرتیان تو بەردی
هەرچی کو ژ بۆ خوە ڕا دکەی خەرج
هەرچی د خەزینەیان دکەی دەرج
قەهرا وەکوو دو ژمنان دکەت دەفع
زەجرا وەکوو زالمان دکەت رەفع
عەدلا کو ژ بۆ خودێ تو خاس کەی
مەزلووم ژ زالمان خەلاس کەی
سازی کو د جەنگێ دا دبێژی
خوونا ژ موخالفان دڕێژی
حەتتا خورەکێ سەیێ شکاری
حەتتا عەلەفێ کەرێ د باری
شاهم ل تە بت وەسییەتا من
وان سەرف بکە ب نییەتا من
مەفکر د حەقیقەت و مەجازی
بنڤیسە ل دەفتەرا جهازی
دا فەخرێ بکم ل پێشی زاڤێ
شەرمەندە نەبم د وەقت و گاڤێ
هەر چەند کو من قەوی درێژ کر
پوڕبێژیە وی چڕا م بێژ کر
گۆری تەمە مەقسەدا م دوورە
دوور بت ژ تە مەرقەدا مە کوورە
لەو هندە قەدەر دبێم ب دققەت
دا بێتە دلێ تە رەحم و رققەت
دەر حەققێ من و مەمێ نەکەی عار
گاڤا دمرت مەمێ بریندار
ئەز دێ ب جەنازەئێ وی ڕا بم
حەتتا ڤەکە مەقبەران تەبا بم
وەقتێ دمرم بدی تو دەستوور
دا من بکرن د گەل وی مەستوور
من ژالێ وی دەر ب دەر نەگێڕی
بێ پەردە د گەل ئەوی ڤەشێری
زینێ کو کرن وەسییەت ئاخر
غائب گەڕیان ژ دەردی حازر
میر گۆ: تو هەڕە مەمێ ببینە
گەر دێ مری بت ئەوی ڤە ژینە
باوەر تو بکە ب سدق و ئیمان
بوومە ل تە و مەمێ پەشیمان
گەر هوون بمرن وە گەر کو ڕابن
نابت تو و مەم ژ هەڤ جودا بن