هانای کەلەباد باد بەهاران
کەلەباد
از کتاب:
شیعرەکانی تورکەمیر
اثر:
ترک امیر (1750-1820)
6 دقیقه
1100 مشاهده
هانای کەلەباد! باد بەهاران
وەلیعەهد وەشت ئەوکێڵ واران
شکووفەی سەرچڵ شەکەرچەی داران
گوڵپاش، گوڵڕێز، گوڵ بەزرکاران
یەخپاش، یەخبەن، بەڵاغ باخان
شەنیار خەرمان سەلج سەر داخان
قەدیم قەراوڵ ئێڵچی «نووڕێ» دەشت
بەردولعەجووز کەر واردی بەهەشت
قبلەی موشتاقان، مایەی بەرەکەت
ژە کەی قبلە وە باز کەر حەرەکەت
لە دەشت و دامان، کوان و گێڵگەشت
بدەمن شەمیم خاک نەجەف ڕەشت
ڕخ ماڵ وە مەعجەر ڕووی ڕەوزەی حەرەم
وەو زەریح بوو مشک شای ساحێبکەرەم
ژەو دیار وەرگەرد وەی وڵاتەوە
وەی کا و کوان خۆم خڵاتەوە
دەم بدەم وەبان بەرزیی بایران
جەوڵانگە و جێگەی وەحشی وایران
سەرتاسەر زەمین، دەشتان وەشتان
تار عەنکەبووت باف تافتەی ڕووی کەتان
کوورەی گوڵاڵان کوولیدەی حووردان
ساف بییەن ژە دەست موغەیلان زەردان
تڵیفەی تێژاو تاف دەروینان
مەیل بەستەن ژە مل میناگەردەنان
مانوو وە سەرای سرنی و تووزەری
مەر جەڵای جەڕار جەنگجووی جەوهەری
تەخت پا چەمەن، پاک تەڵاکاری
چەمەن چوی لەرزان ماک مرواری
مالان وە مەقام موسیقا ماتن
مووران هەمتەزار، گشت چەمەڕاتن
یە چ فکرێوەن نە نەزەر داری؟
زار زەمینەن بێ توو نە خواری
مەر سابق ساڵان ژە یادت چییەن؟
کەلەباد ئیمساڵ فریادت نییەن
بوورێ وە حاجەتێ قبلەگای حاجات
وەختێ وارد بییەن وەرژە موناجات
پەیاپەی پاچەی پاهەردان تەی کەر
زهوور زقوم زمسان پەی کەر
هەم بوورێوە چوی هەردەجاران
وە ئیمداد مەوج مەتەر وەهاران
کاوان کول حەسرەت تووشان ها نە دڵ
شایەت وەردارەن سەر ژە خاک و گل
نەورووز گوڵ هێمان غەلتان وە خاکەن
ژەی جەهەت جامەی جەرگش چاکچاکەن
جای سووسەن هیچ جا دیاری نییەن
وە تەختەی یەخبەن حساریی بییەن
ئەسرین نەسرین، نەسرین نەوەردە
ڕایەحەی ڕەیحان شەونم پەروەردە
سووز سەر چیمان خەزاڵ تێ چەردە
سەحن کافووری پووشان چوی پەردە
باڵ بەڕەزا چەتر چویران
سمسا، مەفرا، مەرتەع سویران
شەوق شەقایق، زەردیی زەنبەق گوڵ
گوڵڕێزان گوڵ، چەهچەهەی بوڵبوڵ
گردیی گوڵاڵان بوو چوی قەرەنفڵ
تەمامی تاسەی تووشان ها نە دڵ
تا کەی موجاور مڵک دامانی
خەفتەی خاک پاک جای ئیمامانی
ژەو وەختە کە باد خەزانخێز خێزا
پەی عەزم خارەت خەزان ورێزا
شەش مانگە مەردوم وە شەشدەر ماتن
ژە جەور دەیجوور گشتیان کشماتن
دەی سەد ڕەنگ جەوشەن جوویای جەنگ ڕەنەن
سەبەق ژە سکین سەوهان سا سەنەن
پریشەی پرشنگ شیر مێو میوە
شەمس خاوەر شەوق هوەر بییەن لێوە
نەخڵ نمایان نوو خێزان نوو
بەقاوشەجەر کشمیری ئاژوو
نارنج ناربەن، ڕومان، ڕوتەب
دوحەتوڕوتەب، زینەتوحەتەب
گیز و گوڵ ئەرجەن، گوێژ و ئەوگەزوو
توی وە توی دەڕە، ڕملە و ڕەزوو
خەلیف و خەیمە، خەزاڵەی خوەشبوو
عەلەف ئەروان، ئەرخەوان زوو
باڵ وە شەفتاڵوو، شەن و دەن و داخ
ژە جەور زهوور زمهەریر دوڕساق
بەیوو میوەدار، سەمەر چوین خاسە
چەنگ وەستەن ژە دەست ڕێزە ئەڵماسە
هەفت ڕووژ مەنەن هوەر چوودە برج حووت
بەردوعەجووز کییەن وە یانەی یاقووت
ژە جەهد جەرەنگ جەهد سولج سەرد
یەم کەردەن وە یاس، یەم بوان ویەرد
مرخ زەڕین باڵ ها نە برج قەوس
قەوس بەردەن وە گیان گیانەوەران تەوس
ها برج ئاخر ئینتهای قەوسە
ئەی ڕووژە زهوور زوقومەی پەوسە
هەفت ڕووژ مەنەن چوو وە برج ماهی
ئاو لە کووساران ڕاهی بوو ڕاهی
وەحش و تەیر و جن، مەل و مار و موور
باڵدار و بێباڵ، زووردار و بێزوور
چەمدار و بێچەم، چەمەڕای ڕاتەن
عالەم مونتەزر نەفخەی نجاتەن
کەلەباد هەرچەن توو حەقێ داری
نزیک ئەو کەعبەی پەروەردگاری
دڵ ژە خاک پاک کەعبە نەمەنی
بەڵێ ئەمانەت با وە جار هەنی
چوی باد شورتەی کشتی کیش یەم
زەورەقنشینان دەراری ژە خەم
شەماڵ بەخش ئەو شای شایان نجاتدەر
ڕازقومەرزووق مەحبووبوبەشەر
ئەسەدوڵڵا عەرش ئەر عالەم غاڵب
زاهیر پێش ماچان بن ئەبیتالبشخص
حەق ئەو زاماد ئەحمەد موختارشخص
حارس سەریر ئەوج ئیفتخار
کەلەباد هانای باو بدەر ئەو کاو
تویڵەدرەختان بێدار کەر ژە خاو
هەم وە زەوج زوڵف زارای بنت ئەو
قەمەر ژە شەوقش مەدرەوشوو وە شەو
وە دو گووشوارەی هەفتەم عەرشە
چوارگووشەی گەردوون ژێشان نویربەخشە
وە حەق پەنج تەن ئال عەبایین
ئەییمەی عیزام بوو عەشەر ئیسنەیین
ژە مڵک دامان بازهەم ئاخێز کەر
جەنگ یەخبەنان ئەڵماسەڕێز کەر
بورقع کافووریی کوان پارە کەر
تەختە یەخ نە ڕووی یەم ئاوارە کەر
وەو هەیهەیبزەن هەڵاتە نەوەرد
وەو غورشت ڕەعد هەژبەران زەرد
وەو تەیووم تەئم، تڵیفەی تووفت
وەو شنەی شەونم شەجەر شکووفت
شەو چەپاوڵ خان دەیجوور نە خاو کەر
زەرف زورووفات مینا چەپاو کەر
ئیسە خان دەی نە غافڵ خاوە
کەلەباد هانای وەخت چەپاوە
وەخت سوڕنا، کووس و نەقارەوە
هەم وە ڕەعدبەرق ئاتشپارەوە
دەی نە ڕووی دونیا سەدهەزار سەنگەر
وەسەر کڵاوان ساختەن سەنگەر
سەنگەر وە سەنگەر سامانش سا کەر
جێگەی سەنگەرش وە سووسەن جا کەر
شەوەخوێن وێنەی سەردار ڕەی کەر
خەیمەی خەزەوش وەبان نەی کەر
خەیمەی ئەبیەزش کول بێقیمەت کەر
سەنگەر وە سەنگەر سولج هەزیمەت دەر
سەحرا و سەرزەمین وەیەک جا ساف کەر
کوان و کاوان گشت خەزراباف کەر
سەو سدات بەیوو وەسەر کڵاوان
ئاژیر کەر ئاشووی کەمەند کاوان
تویز و تەئم یەکسەر ژە زەمین بار کەر
بار خەم ژە قەڵب خەمداران تار کەر
هەم ڕووح ڕەبیع ژەنوو تازە کەر
سەوزیی سەر چیمان بێ ئەنازە کەر
بوڵبوڵان ژە شەوق گوڵان شەیدا کەر
گوڵان ژە دڵەی گوڵ هووەیدا کەر
شەماڵ تورکەمیرتخلص دەخیلەن وە توو
ڕووی موراجعەت باز بکەین ژەنوو