رفتن ملوح پدر قیس بخواستگاری لیل
از کتاب:
لەیلا و مەجنوون
اثر:
خانای قبادی (1704-1778)
4 دقیقه
916 مشاهده
«شيخ القبيلهعربی» بانووی بانوان
چەند خاتوون خاس جە پیر و جوان
بزورگان قەوم ئێل عامیری
سەران سپای جەرگەی ئامیری
بە سەد تەدارەک هەدایا و ئیخڵاس
درهەم و دینار، گەنج بێ قیاس
سەد ئوشتوور تەمام چەنی سارەبان
بەردەن وە بارگای سەدر عارەبان
مەهدی شاهـ نەبی، وەلێ خانێ بی
جە بەنی عامر، یەک سوڵتانێ بی
زانا وە ئامان مەلووح ئەمیر
چەنی بزورگان چەند ڕەوشەن زەمیر
لوا وە ثێشواز وە چەندین ئیعزاز
پیادە کەرد ئەمیر بە سەد عیز و ناز
گاوگەردوون کەردەن پەری بانوان
بە ئیکرام خاس وە مەنزڵ لوان
دمای تەعاروف ڕەسم میهمانی
پەزیرایی خیڵ بە میزبانی
مەلووح و یاران دمای حەیس و بەیس
تەقازا وەسڵەت لەیل کەردەن پەی قەیس
مەهدی وە ئیکرام هورێزا وە پا
وات بە ئومەرا و سەران سپا
«ايها الاميرعربی» شای عامیرییان
گۆش دەران بە عەرز بەندەی دڵ بڕیان
کناچەم کەنیز خاسەی ئەمیرەن
نژاد و نەسەب، ڕەوشەن زەمیرەن
جە بەنی ئەعمام ئەو خانەوادەن
ئێد فەردی عادی، ئەو شەهزادەن
«ئەوەڵ» کەفائەت نییەن جە میان
بە فەرموودەی وێش ئەمارەت بونیان
«سانی» قەیس هەرچەند ئاڕاستەی فامەن
شەهزادەی بێ عەیب، خەیلێ خودکامەن
ئەو مائیل نییەن بە کەدخودایی
عەیال و ئەولاد، یا پادشائی
عاشقانەوار مەواچۆ ئەشعار
پەی شاهزادگان ئێدەن عەیب و عار
ڕسوایی وێش و قەوم و قەبائیل
بێ تەرزییەی نەفس کەرۆ وەسائیل
ئی کار و کردار مایەی مەجنوونەن
سەودایی بەو تەور بەدتەر جە هوونەن
«سالیسەن» عەیبەن وێتان مەزانان
وەسڵەت مەعشووق دوو نەو خەوانان
مەبۆ بە وات وات دەور زەمانە
ئەعراب قەبائل لێم مەدان تانە
داماد «نە» عەرووس بە دۆستداری
یەک ئەمر موهیم جە بەین هەن جاری
ئی وەسڵەت مەوکوول بە وەقتەن تاقی
قەومی قەدیمی بمانۆ باقی
ئی نەوع ویساڵ گرد موستەعارەن
پەی شا و ئێوە و من هەر عەیب و عارەن
ئێدەن عەرز من تەقدیم وەلاتان
یە سەر، یە شمشێر چێشەن سەلاتان
منیچ یەک سەرباز کەمەند وە پێڵم
وردیتەر ئەفراد قەبیلە و خێڵم
جە واتەی مەهدی شاهـ و نەدیمان
جەوابشان نەبین گرد بین پەشیمان
قەبووڵ نەکرد هیچ سیلە و هەدایا
مەزید کەرد بە ئەو چەندی مەزایا
واتەش بە دوعا یا دەوای تەبیب
بەڵ عیلاج کەران ئەو قەیس حەبیب
لوانەوۆ پەس مات و پەرێشان
گردین پەشیمان جە واتەی وێشان
ئامان وە سەر کار قەیس دێوانە
وە سەد نەسیحەت قەوم و بێگانە
خاستر بان سەد بار جە لەیلی مەهدی
ماوەرین پەرێت بە شیرین عەهدی
بە شەرتێ ئی خووی دێوانە دەستوور
بەر گەری جە دڵ، جە خاک بۆ مەستوور
جە نەو عەرووسان سەوڵ نازپەروەر
بوتان دڵبەر گیان و ڕۆح پەروەر
جە یاقووت لەبان سیمین بناگۆش
غالیە پاسان زیبای قەسەب پۆش
ماوەرین جە ئەو خوجەستە نامان
غەزاڵی هەردە، ئاهووی خەرامان
یارێ وە یاری دڵت بنازۆ
چون شەکەر و شیر چەنیت بسازۆ
بە واتەی مەهدی تەمام مەهتەران
جە ڕووی ڕاستی «گشت» بین دڵگران
ئی دۆس ئاخرش دوشمەنیش مەیۆ
کێ جە عاقیبەت، ئەیمەنیش مەیۆ
مەجنوون چون ئەژنی ئی هەواڵ سەخت
بەدبەخت بی، بەدبەخت، وێش کەرد وە بەدبەخت
جە قەد و قامەت بەرگش پارە کەرد
جە قەوم و جە خوێش وێش ئاوارە کەرد
گرەوا بە زار مەوانا ئەشعار
جە مەدح لەیلێ بە شیرین شعار
مەوات غەیر جە تۆ لەیل خۆش خەرام
وەسڵ مەحبووبان جە من بۆ حەرام
لەیلێ جە ئی حاڵ ماتەم و مەئیووس
جە شادی مەحرووم، جە خەم بی مەئنووس
قەیس و لەیل هەردوو بە خجڵەوە
سەنگ سیای سەرد دان بە دڵەوە
لەیل جە بەدبەختی و کەم دەسەڵاتی
قەیس جە قسەی تەڵخ هەم خجڵاتی
وات ئەوەڵ بابۆی بوڵند پایگا
جە ئی ئەمارەت مەکەرۆ نیگا
بە تیغ و سپەر، موهیمات جەنگ
بەعدەن بە ماڵ و گەنج گرانسەنگ
ڕەویەی خوێشییەن ڕەسم دامادی
نەک شەهزادەگی و ئەفراد عادی
خۆ کەنیز نییەن لەیل خاتر تەڕ
سوڵتان بابۆش بفرۆشۆ بە زەڕ
ئێد وات و گنا خامۆش و مەدهۆش
چون مەردەزەمین گرت نە ئاغۆش
قەومان و خوێشان ڕواڵان بە دەو
بە شیوەن گرتەن دەورادەور ئەو
ئاوەردەنۆ یانە بە زاری و زگار
وییاران بە غەم بەسێ ڕووزگار
شەب و ڕۆ ئەشعار عاشقانە سۆز
مەوات چون بوڵبوڵ نەوای دڵئەفرۆز
کەژ و کۆی کەمەر، بیدیۆ و بیابان
مەداوە پاوە توند و شتابان
تا یاوا بە دەشت دامەنەی دوجەیل
هەوارگەی مەخسووس پەی خێڵخانەی لەیل