ذکر مشورت اشرار در باب قتل سید الأبرار و هجرت آن سرور از وطن در زمان نصرت حضرت ذوالمنین و تشریف بردن آن حضرت به غار ثور
از کتاب:
روضة الصفا
اثر:
میرزا عبدالقادر پاوه‌ای (1850-1910)
17 دقیقه
277 مشاهده
تا یەک ڕۆ حەزرەت شای «خير الأنامعربی»
ڕووی خەتابش کەرد وە ئەهل ئێسلام
ئێمشەو جە خاودا وەی تەور دیم وە چەم
کەردەنم هێجرەت جە مەککەی ئەعزەم
شیم وە زەمینێ گشت نەخلستان بێ
جە بەین دوو کۆ شەهرێ عەیان بێ
من واتم داخۆ یە کام مەقامەن
گومان بەردم موڵک ماوای تەهامەن
نمەز هێجرەتگای ئەهل سەکینەن
زاهێرەن یەسرێب خاک مەدینەن
بەڵێ جە مەخسووسان شای خەتمی پەنا
بەغەیر جە سددیق، عەلی مورتەزا
باقی جە یاران سەحابەی سەروەر
کەس نەمەندە بی جە لای پێغەمبەر
بێ بەچە و عەیاڵ یەکسەر پەرێ دین
هێجرەت کەردەشان وە یەسرێب زەمین
ناگا جەو دەمدا سددیق ئەکبەر
کەردش تەدارەک جە نۆ پەی سەفەر
تا شی وە خدمەت شای «خير البشرعربی»
عەرز کەرد ڕوخسەتم بدەر پەی سەفەر
حەزرەت فەرماوا جارێ تامڵ کەر
بزانین تەقدیر دانای دادگەر
چۆنەن، چ تەورەن، ئێرادەش چێشەن؟
مانیع و ڕوخسەت وە دەست وێشەن
منیچ پەی ڕوخسەت ئومێدەوارم
دایم پەی سەفەر دڵ بێ قەرارم
بەڵ بە ئێتێفاق هەر دوو چەنی هەم
بەرشین جە تۆڕدام قەوم بەینەت کەم
سددیق ئەکبەر کەردش تەدارەک
تەهیەی ئەو سەفەر ڕاگەی موبارەک
فەوری خەرید کەرد دوو ئوشتر جەو دەم
یەکێ بە مەبلەغ چەهارسەد درهەم
یەکێ پەی حەزرەت یەکێ هەم پەی وێش
هەر دوو نگا داشت بێ خۆف و ئەندێش
خدمەتشان مەکەرد هەر سوب تا ئێوار
بەڵکە جەی سەفەر خاس بەیان وە کار
جەو تەرەف قورەیش گومڕای بەد خەیاڵ
بێ خەبەر جە کار زات بێ زەواڵ
یەکسەر وە هەیئەت مەجمووعەی سەنگین
جە «دار الندوهعربی» جەماجەم جەم بین
زومرەی سەنادید خوێش و بێگانە
حازر بین تەمام جە شووراخانە
پەی قەتڵ حەزرەت قەرار کەردشان
سەوگەند وە هوبەل ئەعزەم وەردشان
نەو جا دەربانێ قەرار دان پەی دەر
تا کەس جە خارج نەکەرۆ گوزەر
بەغەیر جە قورەیش تایفەی وێشان
کەسێ جە ئەغیار نەشۆ دلێشان
واتن ئەسحابان یەک یەک بێ وێنە
نەهانی یەکسەر شین وە مەدینە
موحەممەدیچ هەم مەشۆ وە لاشان
دنیا مەگێڵۆ وە «حسب الخواعربی» شان
ماوەرۆ لەشکەر پەی قەوم قورەیش
ڕازییەن دایم وە نەنگ قورەیش
شەیتان جەو دەمدا سازا تەدبیرێ
دەر ساعەت وێش کەرد وە شکڵ پیرێ
بەڵام پیر کام پیر؟ نوورانی کامڵ
جە نوور شێوەش خوەر مەبی خجڵ
شی وە لای قورەیش قەوم کینەکێش
جە سەف مەجلێس نیشت وە بێ ئەندێش
پەرساشان کێنی تۆ چێشەن نامت؟
ئەسڵت چ کەسەن کۆگەن مەقامت
واتش مەشهوورم جە لای ڕەهبانان
وە شێخ کەبیر نەجدم مەوانان
شنەفتم قورەیش بزورگەواران
گشت جە موحەممەد ئەندێشە داران
پەرێ مەشوەرەت ئەو بزورگانە
جەرگەشان جەمەن جە شووراخانە
منیچ چوون یاران خەیلێ داغدارم
پەرێ موحەممەد تۆی دەروون خارم
یەقین دامتان پەرێ ئەو تەندەن
بزانوون تەدبیر کێتان پەسەندەن
قەوم واتن ئی شەخس مەککەیی نیەن
چۆن جە موحەممەد دڵ ئازار بیەن
هەم وارد بیەن وە مەجلێس ئارۆ
نەی جا حزوورش زەرەر نەدارۆ
نەجدی وە ئەمین بەرشی جە لاشان
جەو دما بینای تەدبیر نیاشان
واتن موحەممەد یاوان وە جایێ
نمەیۆش وە چەم شا تا گەدایێ
مەسڵەحەت ئێڎەن بکەرین چارش
بگنۆ بە کەساس مایە و بازارش
جە ناگا هێشام بن عەمر لەعین
ئاما وە زەبان وە سەد قار و قین
واتش من ئارۆ فکرێوەم کەردەن
مەحبووسش بکەین تا بە ڕۆی مەردەن
قاپی یانەی ئەو هۆرچنین وە هەم
هەنی ئاسمان نەوینۆ وە چەم
وە سەد ڕۆ جارێ نانێ وە ناچار
جە سووراخ بان پەیش بوزین بە وار
کەس نەپەرسۆ لێش خوێش و بێگانە
تا هەلاک ببۆ جەو حەبس خانە
شێخ نەجدی وات تۆ دنیات دیەن
یە تەدبیرێ خاس موناسب نیەن
بەنی هاشمی مەزانان خەبەر
دەرساعەت وە زۆر ماوەراش وە بەر
مەبان بە دوشمەن هەزار ساڵەتان
مەشۆ بە ئەفلاک ئاهـ و ناڵەتان
«ابو الخبريعربی» وات تەدبیرش ئێڎەن
موحەممەد حەولش پەی ماوا و زێدەن
با یەک دەفعە ئەو بکەین دەر بە دەر
هەنی وە مەککە نەکەرۆ گوزەر
کەڵ کەڵەی وەتەن دەرد نەدامەت
هەر داخ بۆ پەرێش تا ڕۆی قیامەت
شێخ نەجدی وات یە بەد ڕایێوەن
تەدبیرێ زەعیف بەد سەفایێوەن
موحەممەد بەو نوتق شیرین زەبانی
بەو ئایەی کەلام فەساحەت خوانی
بشۆ وە لای قەوم عەرەب عەشایر
موعجێزات وێش بکەرۆ زاهێر
عەشایر مەبۆ عەبد زەڕسەندەش
قەبایل یەکسەر مەبۆ وە بەندەش
یەکا یەک ئیمان گشت ماوەران پێش
دنیا گشت مەبۆ وە تەبەعەی وێش
جەو دما یەکسەر گشت مەیان وە جەنگ
پەی قەتڵ قورەیش مەکەران ئاهەنگ
من چەند واقێعەی وەی تەورم دیەن
ئی تەدبیرە هیچ فایێدەش نیەن
ئاخر ئەبووجەهل گومڕای بن هێشام
لەعین بەد زات مەست بەد کەلام
واتش من حەرفێ بواچوون پێتان
هەنی تەدبیرش مەندەن بە وێتان
هەر چی قەبیلەی قورەیش هەن جەی دەم
ئەهالی مەککە بێ زیاد و کەم
هەر یەک شمشێرێ بڎان وە جەستەش
نگوون بۆ حوجرەی ڕاز سەربەستەش
بەو تەور موحەممەد بکەن سەد پارە
ئەرواش جە بەدەن ببۆ ئاوارە
تاکە قەبایل یەکسەر جەی کارە
لابود گشت بیەن وە خوونەخوارە
بەنی هاشمی گشت خاس و ناخاس
جەو دما جە کێ مەسانان قەساس
شێخ نەجدی وات ئەمر ئەمیرەن
یە ڕای مەسڵەحەت عەین تەدبیرەن
هجووم باوەران ئێمشەو وەخت شام
سەڵاح هەر ئێڎەن باقی «و السلامعربی»
قورەیشی یەکسەر کەردشان قەبووڵ
قەرار دان ئەوشەو پەی قەتل ڕەسووڵ
ئەبوولەهەب وات جە دەس بەرشیەن
ئێمشەو قەتڵ ئەو مەسڵەحەت نیەن
ئێمشەو جەی تەدبیر نەدارۆ خەبەر
بگێرین دەورش تا نەشۆ وە بەر
سەحەر گشت عاڵەم بادا دیار بۆ
قەتڵ موحەممەد با ئاشکار بۆ
وەی تەور ئێتێفاق بەستشان وە هەم
قورەیش جە یەکتر خاتر کەردن جەم
تا کە خوڎاوەند شای بینا و بەسیر
قەدیم و قادر بێ مێسل و نەزیر
جبرەئیل کیاست وە لای پێغەمبەر
واقێعەی قورەیش یەکسەر دا خەبەر
«روح الأمينعربی» وات «يا خير البشرعربی»
یا سالار سەف زەمزەمەی مەحشەر
وەی تەور فەرماوان زات بێ زەواڵ
مەبۆ تۆ ئێمشەو بەر بشی جە ماڵ
هەر تا یەک دوو ڕۆ پەی دەفع گومان
نە جای خەڵوەتێ وێت بکەر پەنهان
جەو دما لابود جەی سەرزەمینە
مەبۆ هێجرەت کەی پەرێ مەدینە
حەزرەت جەی خەبەر ساتێ بی سەرسام
وانا حەمد زات دانای لایەنام
جەو تەرەف قورەیش گرۆی زیبا و زشت
یەکسەر وە هەیئەت ئێجتماعێ گشت
نە دەور سەرای موستەفای ئەمین
وێنەی کێشکچی گێرتشان کەمین
حەزرەت حاڵی بی جەی وەهلەی نەبەرد
پەنا بەرد وە زات تاک تەنیای فەرد
مورتەزا عەلی تەڵەب کەرد وە پێش
حاڵیش کەرد جە کار قەوم بەد ئەندێش
فەرما من مەشوون تۆ بۆ وە جای من
بپۆشە لێباس خێرقە و دیبای من
خۆف نەکەی جە قەوم قەبیلەی کوففار
نگات مەدارۆ شای پەروەردگار
شای مەردان پۆشا بەرگ پاک ئەو
خێرقەی موبارەک شەرەفناک ئەو
شی وە بان تەخت خوابگای حەزرەت
تەکیە کەرد چوون شێر شەو نە جای حەزرەت
زەڕێ خۆف نەکەرد جەی عەرسەی خەتەر
وێش کەرد فێدای زات پاک پێغەمبەر
حەزرەت تەشریف خەیر ئاوەرد وە بەر
دیش سەف سەف مدران قەوم کینەوەر
بە تەوفیق زات دانای تەوانا
سوورەی موبارەک یاسینش وانا
«فأغشيناهم فهمعربی» بە مەحزوون
وانا تا یاوا بە «لا يبصرونعربی»
دەست بەرد مشتێ خاک هۆرگێرت نە زەمین
شانا وە ڕووی قەوم بێ حەیای لەعین
وە ئەمر مەعبوود قەوم دڵ جە سەنگ
دیدەشان پۆشا پەردەی شەوەزەنگ
زەڕەی ئەو خاکە وە هەر کەس یاوا
جە مەعرەکەی بەدر کوشیا جە داوا
ئەجەڵ پەرێشان جەو دەم بی نازڵ
ئەرواشان وە نار دووزەخ بی واسڵ
حەزرەت پەیاپەی مەکەرد نێگاشان
تا وە سڵامەت بەرشی جە لاشان
هیچ کەس جە قورەیش ئەو نەدی وە چەم
تاکە تەشریفش ویەرد وە بێ خەم
ساتێ جە دمای ئەو واقێعاتە
ئەو جمهوور جەم قەوم بەد زاتە
شەخسێ شی وە لای ئەو قەوم کوففار
وات ئەی سەرداران بێ خەبەر جە کار
موحەممەد ئاما و مدرا جە لاتان
مشتێ خاکش شەند وە سەر تا پاتان
جەو دما خێزا فەوری تەشریف بەرد
نمەز هەنی ڕووش وە کام تەرەف کەرد
موشرێکان گشت دەست ناموبارەک بەرد
یەک یەک ئێمتێحان فەرق وێشان کەرد
دیشان سەحیحەن ئەو قەوڵ و گوفتار
جە فەرقشان خاک مەڕێزۆ بە وار
واتن نزارەش وە ئێمە کەردەن
هەم تەشریف وە تۆی ئەندەروون بەردەن
چەند کەس جە ئەوان شین وە ئەندەروون
هەر چێ بادا باد تا چوون مەبۆ چوون
جە حوجرەی شەریف ئاڵای بۆ گوڵاو
واتن موحەممەد ها نە جامەی خاو
شین وە سەرینش وە سەد قین و قار
دەست دا وە شمشێر مەلعوون غەددار
جە ناگا حەیدەر کەڕاڕ سەفدەر
جە پەردەی لەحاف سەر ئاوەرد وە بەر
حەیران مەند موشرێک سلسلەی غالب
پەرسان جە عەلی بن ئەبی تالب
موحەممەد جە کۆن دیارش نیەن
ڕاسش بواچە یە ئەو کۆ شیەن؟
عەلی دا جواب نەداروون خەبەر
نە جە ئەسحابان نە جە پێغەمبەر
موشرێکان جە قین حەمڵە بەردشان
چەند وەقتێ عەلی مەحبووس کەردشان
تا ئەبوولەهەب زەنەندەی نەبەرد
جە قەید کوففار عەلی خەلاس کەرد
غەرەز، هەر ئەو سات شای «خير الأنامعربی»
وە لوتف بێ چوون بەرشی جە تۆی دام
دڵ وە زێکر زات دانای دادگەر
یاوا وە قاپی سددیق ئەکبەر
«دق البابعربی»ش کەرد نەرمێ دا ئاواز
تا حاجب ئاما و قاپی کەردش واز
بەرد وە ئەندەروون دەردەم ئەحواڵش
تا سددیق ئاما وە ئێستێقباڵش
عەرز کەرد فدات بام «يا خير البشرعربی»
چ خەیرەن وەی شەو پێم بڎەر خەبەر؟
حەزرەت واقێعەی موشرێکان یەکسەر
بەیان کەرد پەرێ سددیق ئەکبەر
جبرەئیل ئاما ڕوخسەت ئاوەردەن
ئێمەش پەی هێجرەت مەرەخەس کەردەن
ئەر نامەحرەمێ هەن جە ئەندەروون
مەبۆ جەی خەڵوەت بشۆ وە بێروون
ئەبووبەکر وات نامەحرەم نیەن
ئەهل من وە تۆ هەر مەحرەم بیەن
غەیر جە عایشە سددیقەی ئەعلا
چەنی هامشیرەش یانی های ئەسما
باقی نە جە خوێش نە جە بێگانە
دیارێ نیەن جە بەندەخانە
حەزرەت تەشریفش وە ئەندەروون بەرد
ئێزهار تەهیەی زاد سەفەر کەرد
ئەبووبەکر وات دوو وشتر داروون
یەکێ شان پێشکەش وە تۆ مەسپاروون
مەبۆ یەکێشان جە من قەبووڵ کەی
بەڵ زووتەر مەساف وە خەیر بکەین تەی
حەزرەت فەرماوا بەڵێ بە مننەت
قەبووڵەن ئوشتر بەڵام بە قیمەت
ماچان ئەو ئوشتر بە نۆسەد درهەم
خەرید کەرد حەزرەت بە بێ زیاد و کەم
جەو دەم عایشەی سددیقەی سەروەر
چەنی هامشیرەش ئەسمای مونەووەر
دەردەم وە ساعەت سەعد موبارەک
مەشغووڵ بین وە کار تەهیە و تەدارەک
زاد ڕای سەفەر سفرەی تەعامات
حازر کەردشان جە ئان یەک سات
بەڵام هیچ نەبێ بپێچاش پێوە
تا ماشتەی ئەسما ئەو شیرین شێوە
کەردشان دوو نیم ئەو ماشتەی کەتان
نیم پەی کۆڵ وێش نیم پەی سفرەی نان
سفرەشان پێچا بەو کەتانەوە
سددیق ئەکبەر گێرت بە شانەوە
تا چەنی حەزرەت شای «خير البشرعربی»
هەر دوو جە یانەی سددیق شین وە بەر
پێغەمبەر چەنی سددیق ئەکبەر
ڕاگەی بیابان گێرتشان نە وەر
هەر دوو نابەڵەد جە ڕا ئوفتادە
هەر دوو هەر جەمام هەر دوو پیادە
شەفەق ناپەیدا، ستاران بێ نوور
شەو تاریک جە زاج زوڵمات دەیجوور
ڕای چۆڵ خەتەر سەخت ناهەموار
سەحرا یەکسەر پەڕ جە گەزندە خار
حەزرەت نەعلەینش جە پا بەر ئاوەرد
پای موبارەکش تەمام بلۆق کەرد
پەنجەی پاش مەنیا وە سەرین خار
تا سەحەر شۆنش هیچ نەبۆ دیار
ساق شەریفش جە سەر تا بە وار
گوڵ گوڵ بی وە هوون نێش مەودای خار
غەرەز، هەر ئەوند زەحمەت پێش یاوا
خەستە بی جە تەن شای بەتحا ماوا
سددیق بەو دڵەی پەڕ وە جۆشەوە
دەر ساعەت حەزرەت گێرت وە دۆشەوە
نەو جا «طی الأرضعربی» جە ڕووی عەرسەی دەور
یاوناش وە پای دەرب غار سەور
بە ئەمر حەزرەت شای بوڕاق سوار
سددیق ئەکبەر تەشریف بەرد وە غار
دیش سووراخ سووراخ ئەندەروون غار
گشت جای عەقرەبەن لانەی موور و مار
سددیق ئەکبەر کێشا ئاهـ سەرد
قەبای نمای وێش پارە پارە کەرد
هەر پارەی نیا وە سووراخێوە
هەر سووراخ پەرێش بی بە داخێوە
تا حەزرەت تەشریف بەرد وە ئەندەروون
حەیران مەند جە کار گەردنای گەردوون
سەحەر وە تەوفیق دەهندەی داوەر
خوەرشید جە مەشرێق سەر کێشا وە بەر
ڕۆشەن بی وە نوور خوەرشید غار سەور
مەنمانا تەختش چوون سەهەند هەور
جەو دەم سووراخێ هەنی دین وە چەم
جای هەزار ساڵەی ئەژدەهای ئەرقەم
چوون ڕەزاش ئێڎ بی تاک تەنیای فەرد
جامە بەو سووراخ هیچ فەرقێ نەکەرد
حەزرەت جە غوسسەی قەوم نا بەکار
سەر نیا وە بان زانووی یار غار
کەمەر بەند غەم جە پشت کەردەوە
جە ناگا وە خەیر خاوش بەردەوە
سددیق هەر بەو دڵ بێ دەماخەوە
پاشنەی پاش نیا بەو سووراخەوە
نەزاناش مارەن کەمین گاشەوە
ناگا ئەژدەها دا وە پاشەوە
زەهرش ئەفشان بی وە سەر تا پاشدا
گێڵا چوون پەڕگار وە هەر ئەعزاشدا
جە ئێش ئەو نێش دەردش بی کاری
پێچیا و پێچش وەرد جە بێ قەراری
یەک قەترە ئەسرین سددیق ئەکبەر
جە ناگا ڕێزا وە ڕووی پێغەمبەر
حەزرەت بێدار بی جە ناگا جەو خاو
دیش ئەبووبەکر مەناڵۆ تاو تاو
پێچ مەڎا بە وێش جە دەرد کاری
مەڕێزۆ چوون سەیل ئەسر مرواری
تا حەزرەت پەرسا ئەی یار غارم
ئەی مەحرەم وە گشت ڕاز و ئەسرارم
فوغان و زاریت سەبەب جە چێشەن؟
پەنەم واچە ڕاز دڵ وە ئەندێشەن
عەرز کەرد جە سووراخ سەنگی سامەوە
مارێ نا غافڵ دا وە پامەوە
وەی تەورە نێشش سۆ دا نە جەرگم
یاوان وە قەیران غەرغەرەی مەرگم
حەزرەت یەک زەڕێ نوور ئەفشان وێش
ئاوی موبارەک تۆی دەهان وێش
ماڵا نە جای زام ماران گاز مار
سددیق ساکن بی جە دەرد ناخار
کۆتا بی فەریاد ناڵەی نەبەردش
شوکرانەی بێ حەد خوڎاوەند کەردش
تریاق جە دەهەن حەزرەت دیار بۆ
مەبۆ کەی سددیق دەربەند مار بۆ؟
بدۆ لێش ئەفعی ئەر ڕۆیێ سەد چین
ژار مار مەبۆ پەیش بە ئەنگەبین
جەو دما حەزرەت نێدا کەرد وە مار
وات ئەی ڕوو سیای شووم شەرمەسار
پەی چێش گەستی پای یار غار من؟
ڕەفیق موشفێق وەفادار من؟
مار وە ئەمر حەق سەر ئاوەرد وە بەر
سڵام کەرد واتش «يا خير البشرعربی»
چەند قەرنەن ئی غار، ئی جاگە جامەن
ئی سووراخ سەنگ زێد و ماوامەن
ئارەزووم ڕوخسار پەڕ نوور تۆ بێ
مەیلم شەرەفیاب حزوور تۆ بێ
ئارۆ تۆ وەی تەور تەشریف ئاوەردی
غار و خار و خاک موزەییەن کەردی
منیچ فورسەتم غەنیمەت شومەرد
تا عەزم ڕوئیەت دیدار تۆم کەرد
دیم ئەبووبەکر ڕاگەش لێم بەستەن
بە خوڎا خۆ من پای ئەوم نەگەستەن
جە ڕووی ئێرادەت پا بووسم کەردەن
مەعلووم بۆ جەو پەی دەر سات نەمەردەن
ئەر وە غەیز بڎام دەم وە پاشەوە
نمیاوا هیچ کەس وە هاناشەوە
قەسەم هەر بەو کەس بێ خورد و بێ خاو
ئەعزاش گشت مەبی وە یەک قەترە ئاو
حەزرەت فەرمان دا بشۆ وە جای وێت
خوڎاوەند هەرگێز فورسەت نەدۆ پێت
بادا کۆتا بۆ هەنی بەحس مار
بزانین حەزرەت چەنی یار غار
جە دەست قورەیش گومڕای بەد نەزەر
بە چ تەدبیرێ بەر بشان وە بەر
هەر ئەو شەو ئەوان تەشریف بەردن
ئێرادەی مەنزڵ غار سەور کەردن
قەبیلەی قورەیش وە بێ چوون و چەند
گشت ڕای ئەترافات کەردشان وە بەند
سەنادید گشت پەی، تەفتیش و تەحقیق
تا شین وە یانەی بووبەکر سددیق
ئاسمای «ذو التاقينعربی» شای مەلەک مەنزەر
یەکا یەک جە ئەو پەرساشان خەبەر
واتشان بابۆت دیارش نیەن
چەنی موحەممەد یە ئەو کۆ شیەن
ئەسما دا جواب نەداروون خەبەر
نە جە بووبەکر و نە جە پێغەمبەر
ئەبووجەهل سەگ گومڕای کینەجۆ
دەس بەرد ئەو هەوا مەلعوون بەڎخۆ
یەک زللەی سەنگین گرانتەر جە سەنگ
شەند وە ڕووی ئاسما مەعسوومەی دڵ تەنگ
گۆشوارەی گەوهەر بڕیا جە گۆشش
چوون خەستە حاڵان پەشێو بی هۆشش
جەو دما لەعین شی نە جامەی قار
حوکم کەرد قورەیش هەم ئەهالی شار
واتش موحەممەد مەبۆ وە تەحقیق
چەنی ڕەفێقش بووبەکر سددیق
هەر کەسێ ئەوان پەرێم باوەرۆ
یا زێندە یا خۆ قەتڵشان کەرۆ
من یەکسەد وشتر خاسەی شاهانە
مەبەخشوون پەنەش جە وشترخانە
جەوانان جەلد قورەیش و عەرەب
دەس دان بە شمشێر بە شادی و تەرەب
یەکسەر پەی تەماح مەردان نامەرد
عەزم قەتڵ ئەو دوو فریشتە کەرد
گێرتشان نە وەر سارا و کەش و کۆ
مەگێڵان وە داو شەوان تا وە ڕۆ
کافرێ لەعین دێوێ پەڕ سامێ
شۆن پا شناسێ ئەبووگورز نامێ
دەرسات ئەبووگورز چەنی وێشان بەرد
شۆن پای یاران یەک یەک مەعلووم کەرد
سا چوون ئەبووگورز ئەو شۆنە بەردش
تا پای غار سەور غەڵەت نەکەردش
جەو دەم خوڎاوەند تاک تەنیای فەرد
جە قاپی ئەو غار دارێ ئیجاد کەرد
شاخ و بەرگش گێرت یەمین و یەسار
بی بە حێجاب پەی، ئەندەروون غار
ئەمر کەرد یەکسەر عەنکەبووت کۆ
گشت جە دەرب غار تەندن دام نۆ
تەقدیر حەق چەند کەبووتەر ئاوەرد
لانەشان سازا گشت بەیزەشان کەرد
ڕای موورێ نەمەند وە ئەمر بێ چوون
بشۆ یا بدیۆ وە تۆی ئەندەروون
جەو دەم موشرێکان تایفەی غەددار
یەکا یەک جەم بین نە قاپی ئەو غار
ئەبووگورز واتش بکەن نزارە
بە خوڎا مەتڵووب ها نە ئی غارە
قورەیشی واتن مەر تۆ دێوانەی
نیەن جە قاپی زەڕێ شۆن پەی
گوزەرگای موورێ نیەن نەمەندەن
سەد ساڵ جەی وەرتەر عەنکەبووت تەندەن
هێمای موحەممەد نامان بە وجوود
دەرب ئی غارە یاساخەن مەسدوود
کەس نەبیەن وە تۆی ئەندەروون ڕاهی
هێڵەی کەبووتەر مەڎۆ گەواهی
هەر چەند ئەبووگورز مەرد بەدچارە
واتش موحەممەد ها جەی مەغارە
قورەیش بە ئەو کەس نەکەردن باوەر
واتن ئەی لێوەی شووم ئاخر شەڕ
ئەگەر موحەممەد مەکەردش گوزەر
دام عەنکەبووت، بەیزەی کەبووتەر
مەشکەستن وە هەم قاپی مەبی واز
خۆ پەشە نەبیەن بکەران پەرواز
گفتوگۆی قورەیش قەوم بەدگەوهەر
سەڎاشان مەشی وە لای پێغەمبەر
سددیق ئەکبەر خەیلێ خەم وەردش
وەسوەسەی عەزیم وە دڵ ئاوەردش
حەزرەت وات ڕاسەن یە جاگەی بیمەن
بەڵام خۆف مەکەر خوڎا کەریمەن
غەرەز، بە مەیلان فەرد فەریاد ڕەس
زات بێ زەواڵ پەی بێ کەسان کەس
قەوڵ ئەبووگورز قەبووڵ نەکەردن
هیچ کام وە تۆی غار قەدەم نەوەردن
بەعد قیل و قاڵ وە چەند مەعرەکە
قەوم ڕوو نیان، یەکسەر پەی مەککە
جەو دما حەزرەت پاک پێغەمبەر
دوعای خەیرش کەرد پەرێ کەبووتەر
فەرما عەنکەبووت بەستە زەبانەن
یەقین گشت لەشکەر شای لامەکانەن
نەهی کەرد ئوممەت جە کوشتەی ئیشان
کەس دەس ئازار نەیاونۆ پێشان
جەو دەم عەبدوڵڵا بن ئەبی یاوا
سەر و چەم وە خاک پای حەزرەت ساوا
ئەخبار قورەیش ئاوەرد وە لاشان
بووسە دا وە گەرد نەعلەین پاشان
کەردش وە عادەت ئەو مەرد نامدار
ڕۆ مەشی وە شار شەو ماما وە غار
هەر شەو مێقدارێ جە یانەی وێشان
دایم نان و شیر ماوەرد پەرێشان
غەرەز تا سێ شەو شای بوڕاق سوار
چەنی بووبەکر مەندن نە تۆی غار
جەو دما عامر بی بە واسێتە
چەنی عەبدوڵڵا ئێبن ئەربێتە
بە ئوجرە گێرتن هەر دووشان بەو تەور
ئوشتران بەردن وە پای غار سەور