در بیان بسیار اولاد بودن آدم و فرقه فرقه شدن و فوت حضرت آدم
از کتاب:
روضة الصفا
اثر:
میرزا عبدالقادر پاوه‌ای (1850-1910)
4 دقیقه
384 مشاهده
یاوا چهل هەزار بە بێ زیاد و کەم
نەبیرە و فەرزەند، ئەولاد ئادەم
وێش هەم هەزار ساڵ عومرش ویارا
چەنی فەرزەندان دارا و نەدارا
گا جە هێند مەنیشت دایم وە ڕاحەت
گا جە عەرەبسان مەکەرد سیاحەت
گا تەواف بەیت کەعبەی موعەززەم
ویاران دەوران دنیای بەینەت کەم
شوکرانەی نێعمەت خوڎاوەند کەردش
ئەمر و نەهی حەق وە جا ئاوەردش
یەک ڕۆ جە تەقدیر بینای بێ ئەندێش
زەعف و کەسالەت، ئازار یاوا پێش
ئادەم خەریک مەند چەنی ئێش و دەرد
پەی پەی مەکێشا هەناسان سەرد
زانا وەقت جام بادە وەردەشەن
ئاخر کۆچ ڕای عەدەم کەردەشەن
شیسش تەڵەب کەرد واتش ئەی فەرزەند
وەی تەورەن تەقدیر ئەمر خوڎاوەند
چوون وێش فەرماوان بینایی چاوان
هەزارەی عومرم وە ئاخر یاوان
مەعلووم بۆ جە لات ئی دنیای فانی
پەی کەس نمەبۆ وە جاویدانی
تۆ جە دمای من جادار جام بەر
مەشغووڵ وە سحووف زێکر و دوعام بەر
حەق جە نوتفەی من تۆش مەوجوود کەردەن
نوور ئەحمەدیش وە تۆ سپەردەن
منیچ تۆم سپەرد وە زات ئەقدەس
ڕشتەی ئێختیار وەر نەدەی جە دەس
جەو دما فەرما بەو دڵەی پڕ ئێش
وە دوو کەس هەنی ئەولادان وێش
واتش دەروونم ها بی بە زوخاڵ
پەی نەختێ مێوەی تازەی ترش و تاڵ
بشان وە بەهەشت وە بێ داوەران
وە ئیزن مەعبوود بەعزێ باوەران
یاران ڕاهی بین وە فەرموودەی ئەو
پەی مێوەی بەهەشت وە دەوان دەو
دین جەو سەر ئامان دوو فریشتەی پاک
دوو مەلائێکەی شۆخ شەرەفناک
فریشتان پەرسان عەزم کۆتانەن
پەی کام مەکانێ جوست و جۆتانەن
عەرز کەردن پێشان چگوونەگی حاڵ
ئادەم پەی مێوە، ها بی بە زوخاڵ
واتشان جە باغ «جنت الماواعربی»
بەعزێ مێوەی خاس ڕەسیدەی یاوا
ئێمە ئاوەردیم جەو چەنی وێمان
پەی ئادەم مێوە ئیسە ها پێمان
چەنی فریشتان ئەوانیچ وە هەم
تا شین وە حزوور جەناب ئادەم
قابێز یەکدانە سێوش بەر ئاوەرد
دا نە دەماغش تا ئادەم بۆش کەرد
تەن دا وە قەزا، ڕەخت ڕێحلەت بەست
لێو حەسرەتان دوون وە دەندان گەست
جبرەئیل مەوات: چوون یاوان وادەت
وە زات بێ چوون باوەر شەهادەت
حەوا و بەناتش گشت جە پشت سەر
مەکەردن زاری پەی «ابو البشرعربی»
ئادەم وات حەوا بگورێزە جە لام
با جە ڕەسوولان خوڎا نەزدیک بام
هەر موسیبەتێ وە بەندە یاوان
بە واسیتەی تۆ پەی من بی تاوان
حەوا و بەنات گشت دوور کەوتن جە لاش
قابێز مەشغووڵ بی وە قەبز ئەرواش
کەردش قەبز ڕۆح هومایوون ئەو
ڕاهی بی بەردش وە دەوان دەو
یاوناش وە قەسر دڵگوشای شیرین
وە باغچەی فێردەوس ئەعلای عەنبەرین
جبرەئیل نەعشش جە خەڵقی کەرد دوور
غوسڵش کەرد وە ئاو گوڵاو و کافوور
حوللەی نوور حەق کەرد وە تەکفینش
کەردشان نماز، وانا تەڵقینش
نەعش موبارەک ئادەم بەردشان
جە کۆی سەرەندیب مەدفوون کەردشان
حەوا و ئەولادش تەمام سەرانسەر
کەوتن نە زاری چەمەری و چەمەر
سەر چەشمەی هووناو نە چەم جاری کەرد
ئەوند واوەیلا و شین و زاری کەرد
ڕووی وێش وە مەودای ناخوون پارە کەرد
شادیش جە یانەی دڵ ئاوارە کەرد
سەر تا پاش ڕەنگ کەرد وە زووخ زامان
یەخەی عەنبەر بۆش دڕی تا دامان
تا هەفت ساڵ تەمام وێش سیا پۆش کەرد
بەو هەفت ساڵە ئەو هەر ئادەم ڕۆش کەرد
هەرا و جەزع و فەزع، نۆحە و تەرانە
بی بە عادەت پەی ئەهل زەمانە
حەوایچ کۆچش کەرد پەی یۆرت عەدەم
تەشریف بەرد وە لای جەناب ئادەم
حوکم ڕێسالەت تا یاوا وە شیس
وە عێلم و دانش تەمکین و تەدریس
نەزیرش نەبێ نە ڕووی دەهر دوون
سەڎای تەوحیدش مەشی وە گەردوون
چوون نوور سەیێد کائێنات پێش بێ
جبرەئیل دایم ڕەهنمای ڕێش بێ
خوەلاسە جەو دەم دنیای دوون کەم کەم
ئاوا بی جە توخم ئەولاد ئادەم
گرۆ گرۆ بین جە یەک ویەردن
شاران پەی وێشان ئابەدان کەردن
بین وە دوو فێرقە جوملە خاس و عام
جە خاک دیمەشق، شار مێسر و شام
بەعزێ دین شیس قەبووڵ مەکەردن
بەعزێ وە ئەسنام سوجدە مەوەردن
ئاخر وە مەیلان تاک تەنیای فەرد
فەرزەندێ شیرین وە شیس عەتا کەرد
نوور موحەممەد وست نە جەبهەی ئەو
چوون ماهـ چواردە مەدرەخشا جە شەو
نامش ئەنووش بێ بەرگوزیدەی شیس
دایم چەنی وێش مەکەردش تەدریس
ئموورات گشت ئەولاد ئادەم
سپەرد وە ئەنووش بێ زیاد و کەم
عومر شەریفش نۆسەد ساڵ زیاد
ویەرد جە دەوران دنیای بێ بنیاد
لێباس ڕێحلەت پۆشا وە قامەت
دین و دیدارش کەوت ئەو قیامەت
نەعش موبارەک شیس وە دەو بەردن
جە شام شەریف مەدفوونش کەردن