برگشتی بخت خسرو و آغاز فتنه برپا نمودن شیرو جهت شیرین
از کتاب:
شیرین و خوسرەو
اثر:
خانای قبادی (1704-1778)
4 دقیقه
386 مشاهده
ئوستاد ئەی نەخش شۆخ دڵپەزیر
سوورەت ئەی بەحس بەی تەور کەرد تەحریر
خوسرەو چون نە دەور خاستەر نە دارا
بەو تەورە ویەرد وەنەش ویارا
جە مەریەم ئەو داشت «شێرۆیە» نامێ
خەرێ، خەر مەغزێ، نا پوختە و خامێ
شووم ئەزڕەق چەم، مایەی هەر شەڕێ
دێو ناپەسەند، شووم ئەنقەرێ
زوشت نابەکار، بەدیش برووز دا
چراغ چارەی نەحسش فرووز دا
غەزەب خورۆش کەرد نە چین چارەش
تاین بی نە تەخت سیا ستارەش
بروت بەد ڕەنگ بەدیش برووز کەرد
قەسد قەتڵ قین قەتڵش فرووز بەرد
شێرۆی شەڕ ئەنگێز بلووغش ناشا
خیشمش خورۆش کەرد، تاڵەش تواسا
ئاوەردش بەرات ڕەمڵ ڕەمماڵان
زیج و ئوستورلاب نوجووم ساڵان
بەدیش بەی دەستوور زوشت زیناکار
مگێڵا بە توند وێنەی ژار مار
گا نە سان سەف، گا مبی سوار
گا نە شۆر و شەڕ، گاهێ نە شکار
ڕوێ جە تەقدیر چەرخ چەپی باز
ئەفسوون گەردوون مەکر و حیلە ساز
سەرکێشا بە سەیر نە حوجرەی حەرەم
پەی سەیر و سەفای خەزانە و ئیرەم
کەردش تێدا سەیر بانوان تەمام
نەوچە کەنیزان باڵا نەونەمام
تا بە دڵبەران دڵدار دیرین
تا یاوا بە سەیر بە شەوق شیرین
دیا بە دیدەی شیرین دڵبەر
عەشق عاشقیش نە دڵ کەرد ئەسەر
تیرێ نە موژگان موژەی مەنزڵ موو
پڕا تا پەڕ نیشت نە جەرگ شێرۆ
پێکیا بە تیر پەیکان دڵبەر
خاتر خەتەرناک جەولاش کەرد گوزەر
شێرۆ شەهید بی بە تیر کاری
بەرشی جە حەرەم جە بێ قەراری
گا سەیر سەحرا، گا مشی نە کۆ
گا وێڵ و وەیلان شەو مکەرد بە ڕۆ
گا خامۆش نە خاو مبی بێ قەرار
بە هیچ ڕەنگ نەبی دڵش بەرقەرار
جەمینش جە دوود دەرد دڵگران
زەرد و زەعیف بی وێنەی زافەران
بێ خورد و بێ خاو، ڕەنگ جە هیجران زەرد
مکێشا پەی پەی هەناسان سەرد
مەردومان شێرۆ مدین بە ماتەم
بی وە پەند عاڵەم وات وات مەردوم
مدیان بە شێرۆ زایف و زەردەن
دەیری دڵ ئازار، دەردین دەردەن
مدیان کە شێرۆ خاترش ڕێشەن
کەس نمەزاناش دەردش جە چێشەن
شێرۆ شێت عەشق خاتر خەتەرناک
بێخورد و بێ خاو واتت بی هیلاک
خوسرەو ملاوناش مپەرسا خەبەر
موات جە دەردم مەداروون خەبەر
شێرۆی شەڕ ئەنگێز دەروونش ڕێش بی
پەی وێش مزانا کە دەردش چێش بی
ئاخر دوود دڵ مەجاڵش بڕی
زوخاو زامەت پەردەی دڵ دڕی
بڕیاش تاقەت و تاب و توانا
حوسن و جەماڵش جە ڕەنگ نمانا
دڕی دەرد دڵ نە پەردەی پێوار
مدرا نە دەورش عاڵەم ئاشکارا
ئەمجار جە ناچار زامدار دێرین
نەبی عیلاجش جە عەشق شیرین
چون قەیس لێوە بە ڕۆژ و بە شەو
وێڵ بی نە پای قەسر تەلار خوسرەو
شەوان بە شیوەن یا دۆس مواناش
بێ خاوی جە تاف ئاوان ستاناش
بایەقوش بەرشی جە شین و زاریش
بڵبڵ بێزار بی جە بێ قەراریش
پەروانان جە بۆی پەرداخش سۆزان
قەقنەس جا قرچەی جەرگش گورێزان
هودهود هەوا بەست جە شەو ناڵینش
جوغدان تواسان شەو جە بالینش
عەندەلیب جە دەنگ دادش هۆرسا
قومری جە قووقووی ناڵەش تواسا
ئینس و جینن و دێو، مەل و موور و مار
بێزار بین وەنەش تاویان بە تار
مورغ حەیاتش جە قوڕنەی قەفەس
کەفت نە هیلاکەت نەزع نیم نەفەس
هەرچەند کەرد نەبی عیلاج دەردش
تواسا جە تۆف هەناسەی سەردش
شێوەی شەرمەسار شووم خاتر ڕێش
سەفیل مەند جە کار سەودای سەخت وێش
شێرۆ شی نە بەحر خانای خەیاڵان
چێش کەردەن چەنی سەرنەخش خاڵان
سەر بەرد نە دەروون فکرش کەردەوە
قاپیی خەیاڵان پەی وێش کەردەوە
شەیتان شی نە جەرگ دڵەی پڕ تەلاش
بی بە هام کەلام نە یاگەی سەڵاش
مەشق مەشوەرەت شێرۆ دا بە بەد
شێونا عەقڵش، جە ڕا کەردش ڕەد
تەرز فواران بەردش نە گەردوون
نە ڕووی سام سەنگ کەردش سەرنیگوون
نەبی عیلاجش شووم شەڕ ئەنگێز
خەیاڵ قەرار دا بە قەتڵ پەروێز