٢- دمدم

ئەوی ئانی هات هەسپێ خوە دا مۆزەرگانێ. شڤانەک ژی پەزێ خوە دابوو مەخەلێ. گۆ: «نانێ من تسییە، ئەزێ هەڕم با وی شڤانی شیر بخوم، هەسپێ خوە راکم».

چوو دینا خوە دایێ، شڤان رازایە: شیرێ خوە دۆتییە کرییە تاسەکێ، بلوورا خوە دانییە سەر، کولاڤێ خوە کربوو سی و بەر کولێڤدا رازایە. گۆ: «ئەز دەنگ لێ ناکم. بلا رابە، ئەز و وی تەڤ نانێ خوە بخون. ئەز ژی عەڤدێ خادێمە، ئەو ژی عەڤدێ خادێیە». تۆپەک ژی پێشبەری شڤان بوو. مێشەک ژ بێڤلا شڤان دەرکەت، کەتە بەرهەفت قولێ بلوورێ، سەر شیررا دەرباز بوو، چوو کەتە وی تۆپیدا. خان گۆ: «وەللەهـ، ئەو روحێ وی بوو. ئەوی عەجەمە، ئەزی کورمانجم، گۆ، ئەزێ هەڕم».

نهێری مێش دیسا ڤەگەڕییا، کەتە بێڤلا شڤێن و شڤان رابوو سەر خوە، گۆ:

- من خەونەک دیت!

گۆ: تە خەونا خوە چاوا دیت؟

گۆ: من خەونا خوەدا دیت بەرا سپی، پرا هەفت چەڤی، تۆپ و قۆمبارە ئوسا هەبوو، هەساب تونە بوو.

خان گۆتێ، گۆ: - تۆپ مالا تە کەڤە، گۆت، بەر و پرا؟ گۆ، بەرا سپی، پرا هەفت چەڤا تونە. گاڤا ئاڤا خەونا تە گوهێ شاهـ عاباس کەت، وێ تە بکوژە.

گۆ: خان، ئەز بەختێ تەدامە، خەونا من دیتی کەسیرا نەڤێژی.

ئەوی سۆند خار: هەردوا ژی سۆند خارن، کەسیرا نەڤێژن. هەردو تەڤ پوونشتن، نانێ خوە خارن. ئەوی رابوو، چوو گهیشتە هەسپێ خوە، شڤان ژی پەزێ خوە راکر.

گۆ: - مەحموود مەریکی ئاقلبەندە، ئەو ژی کوڕەکی مینا کوڕێ منە، وێ کەلێ ژی جی بینە.

ئەوی هەفسد پالەیی رۆژێ دو کەڤر دادانن: یەک راست دادانین، یەک چەپ. زرینج دحەلاندن، دکرن ئۆرتا هەردو کەڤرا: بلا هەڤ بگرن، هلنەشن.

کوڕێ وی گۆتێ باڤێ: گەرە ئەم کەلا خوە بجێربینن، بەلکی هلشییا.

کوڕێ وی گۆ: - باڤۆ، ئەم ڤێ قەبوول ناکن، یەک تۆپ ئەم داڤێن تشتەک ناکە.

دەستوورا پالا دا، پالە چوون شەهەرێ بەغدایێ، دە تاسە زێر ستەندبوون.

هەلەبییا پەرچە راکرن، یەک زێر. گوندیێ وانا جارەکێ هەڤ گرتن، چوون شکیاتێ پالا کرن، گۆتن:

- خەلیفە، گەرە تو ڤان پالا شەهەر بدی دەرخستنێ، زەف بهایی کرن شەهەرێ مەدا.

ئەو کاغەزێ شاندبوو، گهیشتە شاهـ عاباس. ئەوی کاغەزێ خوە بەلا کرن:

چادر، خێبەت سبێ دۆرا خان لێخستن، ئیدا حەساب تونەبوو. کوڕێ وی سبێ زوو رابوو دەست نمێژێ:

مەحموودێ مەلەکانێ، بەلکی کولێ بخوە، نزام وێ شەڤێ کودا چووبوو:

ئەوی ژی ئوسا کر، بر دا دەستێ پادشێ مەکە مەدینێ، ئەوی ژی نڤیسی، گۆ:

- هەرە، رۆژا هەفتا ئەزێ خوە بگهینمێ، برا هەفت رۆژا بەر خوە بدە.

سۆفی زڤڕی هات دەرگێ کەلێدا، برووسکا کولێ مالا خوە خست، دەنگ لێ نەکربوو. رازا، کاغەز ژی بەر سەرێ ویدا. عەسکەرەک هات بەر سەرێ ویدا دەرخست. ئەوی ئەو کاغەز خوەند و ئاڤیت. دەوسا وی نڤیسی چێر، گۆ: «هەفت سالا نا، سەد هەفت سالا ژی تێدا بمینی، ئەز نایێم هەوارییا تە». سبێ دەرگێ کەلێ ڤەکرن، سۆفی چوو. سۆفی پرسین، گۆ:

- د رییا خادێ، قە چ تەرا گۆتن؟

گۆ: - منرا گۆت هەفت شەڤا شەڕکە، رۆژا هەیشتا ئەزێ بێم.

کاغەز خوەندن، دیتن باشقەیە، گۆ:

- سۆفی، تو جیکیدا رانەزایی؟

گۆت: - نا. (دەرەو کر).

گۆ: - مالا مە شەوتی، چوو.

خانا گۆ: - ئیدا فەیدە ناکە، ئەم سەر ڤی ناڤی قایل بڤن، ناڤە.

کوڕا گۆتێ: - ئەمێ شەڤ ژی بکن شەڕ، رۆژ ژی. گۆتنا گۆتییا ئەوانا رۆژ دکرن شەڕ، شەڤ- نا.

خانێ چەنگزێرین کوڕێ خوەڤا بوو مێڤانێ شاهـ عاباس، هەرسێ دنێ بوونە مێڤانێ خان خەلیفە.

خان خەلیفە گۆ خانێ هوسلەتێ، گۆ:

- من ئیرۆ شوورەک کرییە، بهایێ وی من دۆنزدە گوند دایە، - پۆشمان بوو، گۆ،

- من ئیرۆ شێردا شوور کشاندییە، تشتە نە بڕییە - دە ترسا شوورێ خوە.

خانێ هووسلەتێ گۆ: هەڕە شوورێ خوە بینە!

ئەو چوو شوور ئانی.

سبە رۆن بوو: هەرسێ کوڕێ وی چوون جیێ خوە. خان ما ناڤدا. وانا دەرمان ئاڤیتبوون: دەستێ کوڕا شەوتین، خان تەنێ ما: تاج دانین سێری. خان گرتن ئانینە کەلێ. چقا شڤان، گاڤان هەبوون چوون کەلێ. وی چاخی بووکا خوە کوشتن.

دییا خان ئاگر ئاڤیت تۆپ و قومبارادا. تۆپ، تۆپ چەتلمیش بوون: ئاگر بوون و کەلا هلشیا، گش ژی پێرا هاتن کوشتنێ.