٥

مرن و ژیان ب هەڤ رە هاتبوون. سانیحا خانم ل ژۆرێ، قاتا ددویان، رازایە. پەرچەیێ بەدەن و ژیانا وێ، زارۆکێ مری، ل ژێر، ل کێلەکا بیرێیە. جاریە زارۆک، د ناڤ پێشگیر و پێچەکەکێ ب خوین دە، دانینە بەر دەڤێ بیرێ دا کۆ وی بشۆن و تەڤێ خانمێن مالی، ڤەشێرن. ئەو ل دەر، بێروهـ و بێپەژن، تەنێ، ل کێلەکا بیرەکە سار، درێژ بوویە.

پاریەکە زارۆک، مستەکە جان... هاتن و چوونا وی بوو یەک. ژ قۆناغێ دەنگ دەرناکەڤە. مالا مەزن، د ناڤ خەوا سبێ دە، بێدەنگ، ل نەهەقیێن ژیانێ دفکرە. کی دێ زارۆکی مەهرووم ببە، وی بشۆ و ژ خوینا ژیانێ پاقژ بکە؟ کی دێ کەفەنەکێ سپی و بچۆک ل بەدەنا وی یا بچۆک راپێچە؟ بێیی هێسترێن چاڤان، کی دێ بکاربە ل سەر وی مەلایکا بچۆک، بلۆرینە و سترانێن شینێ ببێژە؟ کی دێ وی ب تەمامی ژ ژیانێ ب دوور خینە و بخە بن ئاخا رەش و سار؟ کی دخوازە پەرگێ رۆیێ سار ئێ مرنێ ببە، خوەستەکێن مرنێ قەبوول بکە، ستوویێ خوە ل بەر مرنێ خوار بکە، ژ خوە رە نەبە خوەیی و بدە بەر سستیێ؟ کی؟ ژیان و زەحمەتیێن ژیانێ ل ئالیەکی. لێ ئەڤ مرن، مرنا کۆ دۆرا رۆمانا بیرا قەدەرێ راپێچایە. مرنا کۆ بەری ژیانێ هاتیە و زارۆکەکی نۆبوویی دخوازە.

مرنا کۆ رێزکا دنیایێ دگەرینە، نها ل مالا بەدری پاشا چەرخ دبە. رۆشەن خانم، مەلەک خانم، بەدری پاشا و ئەمین بەگ ژی چوونە ئۆدەیێن خوە یێن رازانێ. ب وەستا شەڤێ و ساوا مرنێ، ئەو دخوازن چاڤێن خوە نەرم بکن. ب تەنێ چەند جێریێن مالێ ل پیا نە. یەک ل بەر سەرێ سانیحا خانمێ رۆنشتیە، یەک ل ژێر تێکبەرێن سالۆن و ئۆدەیان ددە هەڤ، یەک ژی ل متبەخێ ئاڤێ گەرم دکە، ژ بۆ زارۆکی ل بەر دەڤێ بیرێ.

«ژ بۆ زارۆکی ل بەر دەڤێ بیرێ»... هن گۆتن و پەیڤ هەنە کۆ تێ دە ژینەک، ئومرەک ڤەشارتیە. چاخا مەرڤ ل وان هوور دبە، ئومرەکێ درێژ، مینا نەینکەکێ، ل مەرڤان دنهێرە. هەیە کۆ هایا تە ژی تونە بە، لێ د گۆتنا تە یا ژۆرین دە ئومرێ من ڤەشارتیە. پەیڤا بیرێ و بیرێن کۆ د هن گەهینەکێن ژینا من دە بوون پاردارێن قەدەرا من، هێ وێ رۆژا بهارێ، ل بەر بیرا قۆناغا مامێ من بەدری پاشا، خوە ب کووراهی بەرا ناڤ رەهێن ژینا من دان. ژینا من ئا ئەجێب، ب ئاوایەکی ئەجێب، ب وان دەست پێ کر و ب وان خەلاس بوو... بیرا مالا بەدری پاشا کۆ ل کێلەکێ ژین و مرن د ناڤ شەرەکێ بێ ئەمان دە بوون، بیرەکە پر خوەش بوو. دۆرئالیێ وێ ب قاسێ پێنج بهوستان، مینا دیوارەکێ، ب قەرمیتێن سۆر هاتبوو لێکرن. دەڤێ وێ زێدە نە فرەهـ بوو. ئەو نە کوور بوو ژی. د ناڤ بیرێ دە، ب دیواران ڤە، پێباسکێن وێ هەبوون. مەرڤ دکاریبوو ب وان پێباسکان داکەتا ناڤ بیرێ. ئاڤا وێ هنەکێ شۆر و هەرتم هێنک بوو. دارا بەهیڤان کۆ ل کێلەکا بیرێ بوو، خوەشیەکە یەکتا ددا بیرێ. گاڤا مەهـ دبوو ئادار و کولیلکێن سپی یێن دارێ دبشکۆڤین، د بن دارا سپی دە بیر دبوو مینا بەرگەهەک ژ چیرۆکا «هەزار و شەڤەکێ...»

جێریا ل متبەخێ، کۆ ئەسلێ وێ ئیتالییە، سترانەکە ئیتالی یا زیز ل سەر لێڤێن وێ، هێدی هێدی، کارێ خوە دکە. وێ ژ قاتا هەری ژۆرین، ژ ئۆدا بنێ بانی کۆ ژ بۆ دروون و هونینێ یە، جاوەکێ درێژ ئێ سپی ئانیە. ئەڤ جاو وێ ببە کراسێ مرنێ، یانێ ببە کەفەن و بەدەنا بچۆک راپێچە. ئاڤ ل سەر ئارگوونێ گەرم دبە. گەلۆ زارۆک وێ ل کۆ وەرە شوشتن؟ مال، مالا مسلمانانە. ئادەت و ئوسول دڤێ باش ب جیهـ بێن. لێ کی دێ ب جیهـ بینە؟ جێرێ دێ چما سەرێ خوە ب ڤان پرسیاران بێشینە. ژ بەر بەختێ رند، رۆشەن خانم، ستوونا مالا بەدرخانیان ل ڤرە. بێگومان، ئەو ئێ هەر تشتی، ب رێ خینە...

جاریە دەرە سەر بەرۆشا ل سەر ئێگر و ل ئاڤێ دنهێرە. نا، ئاڤ هێ گەرم نەبوویە. گەلۆ ئاڤ نە کێم بە؟ جاریە سەتلا بەر ئارگوونێ دگرە و دەرە دەرڤە دا کۆ ژ بیرێ ئاڤێ بکشینە. دنیا ئێدی رۆنی بوویە. ژ دوور دەنگێ پێلێن زەریایێ، ژ سەر دارێن بەخچێ ژی دەنگێ چڤیکان تێ. بایەکە سڤک هێدێ هێدی پەلێن داران دلڤینە. رۆژەکە نۆ یا بوویەرێن ئینسانی دەست پێ کریە. زارۆکێ مری د ناڤ پاچ، خاولی و پێشگران دە، ل ور، ل سەر قەرمیتێن کۆ ل دۆرا بیرێ هاتنە راخستن، درێژ بوویە. ژیان چقاس ئەجێبە!.. گەلۆ ڤی مەهروومی، هەما ب قاسێ کێلیکەکێ بە ژی، ژیان دیت و حسن کر؟ گەلۆ رۆیێ وی چاوان بوو؟ ژ بەر خوینا بۆش، کەسێ نە رۆیێ وی نە ژی سەرچاڤێ وی دیتبوو. نها، پشتی بیسکەکێ، گاڤا ئەو ڤی مەهروومی بشۆن، رۆشەن خانم ئێ، ئیلام، ل رۆیێ وی بنهێرە.

لێ ئەو چیە! دەنگەک تێ. دەنگێ زارۆکەکێ تێ. دەنگەکێ زراڤ ژ زارۆکێ مری تێ گوهێ جێری.

ئەڤ چییە!.. جێری، ل کێلەکا بیرێ، د جیهێ خوە دە، مات دبە. نا، نە راستە. جێری، ژ خۆفان، هنەکێ خوە ژ بەر بیرێ ڤەدکشینە. «ماما ما، ماما ما...» ما ئەڤ نە جن بن؟ سهرێن جن و پەریان ل ڤان دەڤەران ناڤدارن. ئەڤ نە لیستکەکە پەریان بە؟ ژ دوور ڤە، ئەو دیسان، ب دیقەت، ل پێچەکا زارۆک دنهێرە و گوهێ خوە ددیێ. دەنگە، دەنگ تێ... بەلێ، دەنگ تێ... ئەو ڤەدجنقە.

- سنیورە، سنیورە، سنیورە، سنیورە!..

جێرێ ژ نشکەکێ ڤە، ب ترس و قیرین، درەڤە هوندر. جنن، جن هاتنە. «سنیورە، سنیورە!» جاریێن دن ل متبەخێ، ل سەر سەرێ وێ دجڤن. یەک ژ وان تاسەک ئاڤ تینە و ددیێ. ئەو دهەژە و ماتبوویی ل جاریێن دۆرا خوە دنهێرە. مورات بەگ کۆ ل قاتا ژێرین رازایی بوو، ب دەنگ و قیرینێ رادبە و ب هەیەجان، پیجەما لێ، تێ متبەخێ.

?Ne oldu, ne var? Franceska, ne oldu

ئەو ب ترکی ژ جێریان و جێریا کۆ دهەژە دپرسە. لێ جێری نکارە بپەیڤە. ئەو ب تەنێ، ب تلیان بەخچە نیشان ددە و دبێژە: «پیکولو، پیکولو..»