لە مەنتیقەی Fدا
حەوزەی قزڵ ئیرماق و سەقاریا (وڵاتی قەدیمی سیواس و ئەنقەرە و قۆنیە)، ئەم مەنتیقەیە بە تەواوی لە کوردستان بەدەرە و لە نەتیجەی تەهجیری جەبرییە کە لە کوردستانەوە بۆ ئەم وڵاتانە لە تەڕەف سوڵتان سەلیمەوە کراوە. لە جیهەت ئەنقەرە تووشی بەعزێ کورد بووم کە جلوبەرگ و قەڵافەتیان لە بەعزێ تورکی دەوری ئەرزڕۆم ئەچوو. سەبەبی ئەمەم لەو تورکانە پرسی، گوتیان ئێمە نەتەوەی یەنیچێرین و ئەجدادمان لە تەڕەف سوڵتان سەلیمەوە لێرە ئەرازییان دراوەتێ. لەمە وا دەرئەکەوێ کە ئەمە ئەرازیی عەشائیری تەهجیرکراوی کورد بووە کە بەو تورکانە بەخشراوە. لە لایەکی تریشەوە وا دەرئەکەوێ کە کورد لە دوای تەهجیری، ئیجبار کراوە کە لیباسی تورک بپۆشێ و ئەم لیباسەش بە گوێرەی قەڵافەتی دەوری سوڵتان سەلیم، تەقریبەن لیباسی ئەو زەمانەیە.
ناوی عەشیرەت | عەدەدی ماڵی | شکڵی ئیجتماعی | مەوقع و ئەحواڵی |
ئاخ چەشمی (ئاق چەشمی) | ٣٠٠ | ساکینە | لە غەربی سیواسە. |
ئەروک چیلی | ٤٠٠ | ساکینە | ڕەنگە «یروک» بێ، لە بەینی ئەماسیە و تۆقاتدایە. |
میللی | ٢٠ | لە نزیکی عوسمانجق، خێڵێکی پچووکە، یا لە دێرسیم یا لە قەرەجەتاغەوە هاتوون. | |
شێخ بزەینی | ١٢٠ | گەڕۆکە | لە نزیک «بوی ئاباد» ئەژی. لە ئەسڵی شێخ بزەینی کەرکووکە و لە تەڕەف سوڵتان سەلیمەوە هێنراونە ئێرە. بە کرمانجی قسە ئەکەن. |
شیوەلی | ؟ | ساکینە | ئەبێ لە عەشیرەتی شکاک و لە فرقەی شیوەلی بێ کە تەهجیر کرایە غەربی «کنفری» |
بادەلی | ٢٠٠ | ساکینە | لە نزیک یوغازدە، ئەبێ بادەلی کوڕەشلی بێ کە تەهجیر کرایە E. |
حاجی بانلی | ٣٠٠ | نیوە گەڕۆکە | ئەبێ لە حاجیمانلی میللی بێ و بۆ ئێرە هێنرابێ. لە غەربی قەیسەری و لە قەراغ قزڵ ئیرماقە، شیمالی ئاوانووس کەوتووە. |
خاتوون ئۆغڵی | ٤٠٠ | نیوە گەڕۆکە | فرقەیەکی عەشیرەتی میللیە و لە قەرەجەتاغەوە هاتووە. لە جنووبی یوغازدە. |
ماخانی | ٣٠٠ | نیوە گەڕۆکە | ئەمیش لە عەشیرەتی میللییە و لە قەرەجەتاغەوە هاتووە. لە نزیک قەرەشەهرە. |
عومەرانلی | ٨٠٠ | نیوە گەڕۆکە | ئەمیش لە عەشیرەتی میللییە، لە قەرەجەتاغەوە هاتووە. لە غەربی قەرەشەهرە. |
برکتلی | ١٠٠٠ | نیوە گەڕۆکە | لە جنووبی قەرەشەهرە و لە قەراغ قزڵ ئیرماقە. |
تابوور ئۆغڵی | ٣٠٠ | نیوە گەڕۆکە | لە شیمالی قەرەشەهرە. |
شێخ بزەینی | ؟ | نیوە گەڕۆکە | لە غەربی گۆمی «قوچ حەسار» و لە چیای «قۆچەتاغ»دایە. ڕەنگە لە فرقەی شێخ بزەینی ئەلشگەرد بن و لەوێوە هێنرابن. |
جودی کانلی | ٢٠٠ | نیوە گەڕۆکە | [ڕەنگە] لە تەڕەف جەبەلی جوودییەوە بۆ ئێرە تەهجیر کرابێ، لە شیمالی گۆمی قۆچ حەسارە. |
خالکانی | ٤٠٠ | نیوە گەڕۆکە | ڕەنگە لە مەنتیقەی کالیفانی ڕەواندزەوە هاتبێ. ئەلئان لە ساحلی غەربی گۆمی قۆچ حەسارە. |
سەیف کانی | ٥٠٠ | نیوە گەڕۆکە | لای ژووری خالکانی کەوتووە. |
ناسرلی | ٦٠ | نیوە گەڕۆکە | لە جنووبی ئەنقەرە و نزیک قەرە عەلییە. |
تیریکان | ٤٠٠ | نیوە گەڕۆکە | تیریکانی مەنتیقەی Bیە و تەهجیر کراوە. |
ئاتماتیکان | ؟ | نیوە گەڕۆکە | لە نزیک ئەنقەرە و لە ڕەشماڵدایە. لە ئاتماتیکانی مەنتیقەی Aەوە تەهجیر کراوە. |
زیریکانلی | ٥٠٠ | نیوە گەڕۆکە | لە نزیکی شیمالی غەربی ئەنقەرەیە. لە زیریکانلی مەنتیقەی Dیەوە بۆ ئێرە هێنراون. |
جیهان بەگلی | ٥٠٠٠ | نیوە گەڕۆکە | لە تەڕەف سوڵتان سەلیمەوە لە ناوی عەشیرەتی میللی دەرهێنراوە و بۆ ئێرە تەهجیر کراوە. کوردی هەرە غەربییە. لە بەینی ئافیون قەرە حەسار و ئاقشەهردان. |
ئەمە خولاسەی مەعلوومات و تەفسیلاتی سێر مارک سایکسە کە لە نیهایەتی کتێبەکەیدا (دوایی واریسانی خولەفا) دەرحەق بە عەشائیری کوردی حکوومەتی عوسمانی داوە. بە گوێرەی ئیفادەی مودیری عموومیی موهاجرینی تورکیا، ئەبێ میقداری کوردی ئەم مەنتیقەیە (مەرکەزی ئەناتۆلی) لە ٥٠٠٠٠ کەس زیاتر بێ (کوردلر، لاپەڕە ٨٠، حاشیە)