«الله» سەحەر
لە کتێبی:
دیوانی مەلای جزیری
بەرهەمی:
مەلای جزیری (1570-1640)
16 خولەک
1233 بینین
«اللهعەرەبی» سەحەرگاها ئەزەل، یەلموومێ عشقێ شوعلە دا
نوورا جەمالا «لم يزلعەرەبی»، زاتی تەجەللایا خوە دا
زاتی تەجەللا دا ل زات، بێ ئسم و ئاسار و سفات
سررا حورووفێن عالیات، خەف بوو د ستر و پەردە دا
زاتەک موقەددەس بوو وجوود، جووشش نەدابوو بەحرێ جوود
وەسفێ ئزافات و قویوود، یەک ژێ تەجەللایی نەدا
حوسن و جەمالێ خوەست ئەڤین، ڤێکرا د یەک زاتی جڤین
نوورا قەدیم بوو عشق و ڤین، وان پێکڤە ناز و عشوە دا
عشقا ژ نوورا «لا يزالعەرەبی»، حوسن و جەمالا بێ مسال
ئیساندی یەلمووم و شەمال، دیسا خوە لێ پەروانە دا
عشق و مەحەببەت هەر هەبوو، حەق عاشقێ زاتێ خوە بوو
موحتاجی حوسنەک دی نەبوو، نەقل و روایەت ژێ وە دا
بورهانێ عەقل دوورکر قیاس، ئسمێ کەمالاتێ د خاس
ئەووەل ئیلاهی پێ بناس، ڤێ نوورێ ئەو پەرتەو ڤەدا
ئەو نوورە دا بوو شەوق و تاڤ، عالەم خویا بوو هەم د ناڤ
بەرقێن خوە ئاڤێتن بەلاڤ، ڕەنگ ڕەنگە ئەو نوور بەرقە دا
سوبحان ژ ڕەمزا خالقی، نوورا سپێدا سادقی
ئاڤێتە قەلبێ عاشقی، لەرزین و تا و جەزبە دا
مەعنایێ عشقێ بێم: چییە؟ لەو من ب چەشمێ دل دییە
عەکسا جەمالەک سافییە، زاهر د مرئاتا مە دا
حوسن و مەحەببەت زاتەکن، مەعشووق و عاشق لاتەکن
ل سوورەت و مرئاتەکن، هەر یەک د مەعنایا خوە دا
گەر دلبەر و گەر عاشقن، عارف د ڤێدا سادقن
ئایینەیێ نوورا حەقن، جی جی د وان دا جەلوە دا
عاشق ئەوە مەعشووق ئەوە، زاهر ئەوە موزهر ئەوە
رووح هەر ئەوە گەوهەر ئەوە، د هەر شاهدەک دا شوعلە دا
د هەر شاهدەک دا دێم ژ دوڕ، پوڕ نازدار و ڕەمز و سوڕ
خەتتێ غوباری نوقتە پوڕ، کاتب ژ بالا نەسخە دا
حەرفێن کشاندی کاتبی، نوورا د ڕووح و قالبی
یەک یەک ب ئسمێ واهبی، ئعراب و جەزم و نوقتەدا
نوورن ژ سەر حەتتا قەدەم، نەققاشێ سەرمەشقێ قدەم
پێ زەییناند لەوحێ عەدەم، یەک یەک د وان دا چەشنە دا
ئەو شەکل و سوورەت سەوورین، ئەسلن ل بالا زەیینین
نسبەت ب وان ئەم سایەیین، تەرتیبێ خەللاقی وە دا
عالەم ب عالەم ئەو نەسەق، بوو ئایینە ئەسمانێ حەق
نوورا تەجەللایا تەتەق، عەکسێ جەمالەک سادە دا
هەر هەیئەتا ڕووح لێ و جسم، شەکلێ کو لێ دانی تلسم
هەر یەک ژ یەک ڕا بوو ئسم، لەو حەرف حەرف ئەندازە دا
ئەم تێک هووییاتین یەقین، ئسمین ژ مەسدەر موشتەقین
مەوهووم و لاشەی، موتلەقین، عەکسین د نێڤ ئایینەدا
پەرتەو ژ عەینی نوورەکێ، تێن تێن تەجەللا توورەکێ
ئەو سەر ددت یەک فوورەکێ، لەو چەندی لەب لەب قەترە دا
ئەو شاهدێ زەررین ژ عەیب، هەر جەلوەیەک دایی ژ غەیب
ڤێ عالەمێ ئەو تێتە جەیب، دیسا ژ وێ ڕەونەق ڤەدا
ڕەنگ ڕەنگێ حوسنا سوورەتان، نەقش و نگارێن دەسخەتان
بالا و بەژن و قامەتان، نازک لەبان پوڕ خەندە دا
شێرین لەبێن قەد نەی شەکەر، سیمین بەرێن نازک بەشەر
زولفان ستار بوو ڕۆژ د بەر، بسکان ل مسکێ تەعنەدا
گولدەستەیێن نوورین قەدەم، دەستان ژ ئەنگوشتان قەلەم
ئەو لالەیێ باغێ ئرەم، ماوەر ل زولفان ژالە دا
هن ئەسمەرن هن دێم زەری، مەهـ پەیکەرن سوڕ موشتەری
ولدان و حوور و ئەو پەری، من دی د لبسێ جامە دا
چەندی کو خەمل و ڕەونەقن، تەزیینێ حوسنا موتلەقن
تێک جلوەیێ نوورا حەقن، عشقا ئەزەل پێ شیوە دا
حوسنا مونەززەهـ بێ نشان، وی لێ نڤیسی زەرکەشان
خال و خەتێن عەنبەرفەشان، هەر کەس ب وان دل یەغمە دا
داروویێ حوسنا دلبەران، ب خەمل و لباس و زیوەران
بێتە شوهوودا بەسەران، بیناهییە د هەر دیدە دا
بێتن د حوسنێ ڕەنگ ڕەنگ، ب نای و دەف و قانوون و چەنگ
ئەو عشقە ڤان تینت ب دەنگ، لەورا ب حوسنێ نەغمە دا
سررا کەلامێ ئەقدەسی، دەم دەم د لبسێ ئەنفەسی
تێتن تەنەزوول بێ حەسی، نە ب گوفتوگۆ بوو قسسە دا
وە دڤێ کو عوششاقن هەبن، دلدار و موشتاقن هەبن
وێ شەمسێ ئافاتن هەبن، دا کفش ببت د سپێدە دا
دا کفش ببن کەوکەب ژ چەرخ، ڕابن هەزار مەعرووف ژ کەرخ
شبلی و سەعدی و ئالی فەرخ، عشقێ د وان کەشفا خوە دا
دا حوسن و حوبب و مەزهەران، کفش کن ل هەر عەرد و دەران
عاشق بخوونن دەفتەران، دلبەر مەحەببەت نامە دا
حوسن و جەمال و عشقەیە، ئارام د پەردەی دا نەیە
مەحبووب لەو حەتتا هەیە، نابت د پەردە و خەلوەدا
مەحبووب و خووب و دلبەران، بگری ل وان هەفتێ دەران
دێ خوە ژ شوبباک و پەنجەران، زاهر بکن د هەر دیدە دا
ئەو لالەیێ ژ گول تازە تەر، فەسلا بوهارێ بێتە سەر
جی جی ب هەڤرا تێنە دەر، خوەش خوەش د عەردێ خارە دا
ڕەمزەک غەریبێ فاتری، پەیدا ببت نێڤ خاتری
قووەت تە نینن ڕاگری، خەف کی د نێڤ قەلبێ خوە دا
مەفهووم کو بوو مەعلووم د دل، زیوەر بدێ تێ سەد عەمەل
بینت لباسەک پوڕ خەمل، هندی کو سەعی و جەهدا دا
لەفز و عبارەت جامەیە، مەحبووب مەعنا ب خوەیه
لێ خەمل و حوسنەک زێدەیە، لەورا ب حوسنێ زیبە دا
من ئەڤ مسال لەو بۆ تە بەست، زۆران ب زولفان دل ڤەبەست
هەر چ تە دی سوورەت پەرەست، دوڕێ یەتیم بێ فەیدە دا
پیس و خەراب و زشت و عار، ما ئەو ب خەملێ تێنە کار
ئێ د قەیدێ لبسێ نەدیە یار، حوببێ ب خوە داڤێ نە دا
چارێ هلین یارێ ببین، نە پەردەیا تاری ببین
سەد جاری ئەو کاری ببین، گول وێ دنێڤا بوغچە دا
ئەو بوو مورادا کردگار، لەو کر ئرادە و ئختیار
ڤێ بوغچەیێ هەر لێ بوهار، گوڵ گەش د باغێ غونچەدا
بایێ ئەڤینێ کو لڤی، هاتن ل سەر زولفان چڤی
هەر دەم هەزار دل داکەڤی، خالان د دامێ دانە دا
بەحرا وجوودێ جووش هات، نوورەک تەنەززول بوو ژ زات
هاتن تەعەییون هەر سفات، ئەشیا زوهوور علمییە دا
ئەشیا د علمی بوون زوهوور، ئسمان ژ فەیزا ئسمێ نوور
تەقویم بەستن بێ قوسوور، حوکمێ سفاتێ سەبعە دا
ڤێ عالەمێ تەقویم بەست، هەر ئسمەکی فعلا خوە خوەست
حوکمێ تەسەرروف دا ب دەست، هەر وێ د مولکێ قەبزە دا
ئەعراز و عەین و جەوهەران، واحد ژ ئەسلێ مەسدەران
تەئسیر بەخشێ مەزهەران، سەد ڕەنگی، حەرفان سیغە دا
فەیزا حورووفێن عالیات، بەحسا سوتوورێن سافلات
ئایات و وەسفێن موحکەمات، تەرتیبێ عوشر و سوورە دا
کاتب نڤیسین ئەو حورووف، هەر تالبەک پێ بوو ووقووف
هاتن ژ دل سەد ئاهـ و ئووف، سەر خەت ل لەوحێ سادە دا
ئەو دەسخەتێ کاتب سەمەد، واحد ل سەر لەوحا ئەحەد
نەقشەک ڕەشاندی بێ عەدەد، جەعدا جەمالێ شانە دا
ئەسما د کامل ڕاس کرن، جە جە قوائیل ڕاس کردن
بالا فەواعل ڕاس کرن، ژێ عللەتەک سوورییە دا
ئەسما موقابل بوونە زەوج، لێ جوملە ژێ بوون فەوج فەوج
بەحرا ووجودێ هاتە مەوج، مەوجان د بەحرێ لوججە دا
جووشش کو دا دەریایێ جوود، د ئایینەیا ئسمێ وەدوود
جارەک تەجەللا بوو ووجود، نوورەک ژ نوورێ ژێ ڤەدا
فوورەک ژ نوورێ وی ڤەکر، گەنجا زوهوورێ پێ ڤەکر
کەنزا خوە قوفل و مفتە کر، هێژ وێ د قوفل و مفتە دا
حوسنەک مونەززەهـ سەووراند، نوورا حەبیب ژێ ئافراند
عالەم د کونهێ حەییراند، «روح القدسعەرەبی» جان نەفخە دا
عەرشێ جهات لێ بوو حەیات، ئەو شاهدێ قودسی سفات
ژێ بوو تەعەییون نوورێ زات، سەیوانێ شەوقێ هالە دا
عشقا ژ حوسنێ سەووری، غارەت کرن حوور و پەری
هەرچی د کونهێ فەککری، ئەو ما د عەجز و حیرە دا
ئەو سوورەتێ مرئاتێ حوسن، ژێ بوو زوهوور ئایاتێ حوسن
لێ بوو تەجەللا زاتێ حوسن، ڤێ حوسنێ ئەو سەرچەشمە دا
سەرچەشمەیا حوسنێ ئەوە، خورشید و عالەم پەرتەوە
گەهـ بەدرە گەهـ ماهێ نەوە، وەر موشتەری یان زوهرە دا
ولدان و حوورن گەر پەری، شیرین و مەحبووبێن بەری
جوملە ژ حوسنا خاوەری، نوورێ دوان یەک زەررە دا
نارێ ژ نوورا ئەحمەدی، سررا سفاتێ سەرمەدی
د ئایینەیا زاتێ خوە دی، کەشفا کەمالاتێ خوە دا
ئەو بوو قەلەم ئەو بوو عەقل، لەو بێ حەدیسێ دا نەقل
دەریایێ علمی کر شوغول، تەفسیلێ علمی جوملە دا
ئەو بوو د جوملە رابتە، میزان و ئسمێ باستە
فەیزا حەق ئەو بوو واستە، چەشمێ ووجوودێ سورمە دا
یەک بوو ئەلیف وێ نوقتە کر، چەندی شەکل لێ زێدە کر
هەردەم پەیاپەی سفرە کر، بالا ب بالا روتبە دا
واحد ژ نوورا وێ دوڕێ، پەیمانەئێ جاما سوڕێ
مەی خستی ئانی بەر فڕێ، هەم جام و هەم پەیمانە دا
غەیب و مسالن هەر دو سلک، پەیوەستە ئانی میمێ مولک
ئەو کاتبێ ئەلماسی کلک، ژ وی خامەیی ئەڤ ڕەشحە دا
نوورا تەجەللا هاتە عەرش، ئەسما حەمی لێ بوونە نەقش
شەوقا د وان چوو تا ب فەرش، ئسمان ب زاتی سەجدە دا
کاتب قەلەم دیسا گەڕاند، ئسمەک ژ ئسمان سەووراند
کورسی ژ نوورێ ئافراند، جەنناتێ خولد و سدرە دا
سەر چەشمەیا ڤێ دۆزەخێ، بەحرا جەمالێ دا ڕەخێ
فەیزەک ژ نوورا بەرزەخێ، داگرت و گەهـ گەهـ فوورە دا
ئەو بەرزەخا ڕەنگ ئایینە، هنگی کو ئەشیا دایینە
وان تێ شەمال ئیسایینە، ژێ سوورەتەک عەکسییە دا
وەسف و کەمالاتێن سوبووح، حەرفێن کتابا عەقل و ڕووح
ئسمەک دڤێ لێ بن وزووح، لەو لەوح و کلک و خامە دا
ئەو نوسخەیا عالی ئسم، لەوحەک دڤێ ژێڕا جسم
دا حەرف لێ بن مورتەسم، حەرفان شەکل نوورییە دا
لەفزێ کو مەعنایەک دڤێ، تەرکیبێ ئملایەک دڤێ
سوورەت هەیوولایەک دڤێ، ڕووحان د نەفسێ جوسسە دا
ما تێنە دیتن حوسن و سوڕ، بێ بەژن و بالایێن ژ دوڕ
کاتب ژ وان حەرفێن د پوڕ، نوونەک خەیالی بەسمە دا
دوڕدانەیێن خاوەر مسال، ئایینەیێن تێدا شەمال
نوورەک مونەززەهـ ئەو جەمال، مەی کر د نێڤا شووشە دا
ڕووحانیێن قودسی مسال، تێنە لباسێ خەتت و خال
ساقی مەیا گولگوون و ئال، تینت د فنجانا مە دا
مەی کو د جامێ بێتە نووش، بێ دەنگ و سەوت هەر تێتە گووش
ژێ تێتە دل هەردەم سورووش، لەو نەڤ شەراب ئالوودە دا
ئەڤ ڕەنگ تەجەللا کر سوبووح، ساقی ژ شەهکاسا فوتووح
مەی ڕێهتە جاما عەقل و ڕووح، ڕۆژ بوو د قەوسێ قوببە دا
ڕۆژ بوو د نێڤا نەینکێ، کاتب ژ حەرفێ عەینکێ
نێڤ گۆشەیا قەوسەینکێ، توغرا ب ئسمەک تازە دا
تەی کر د نێڤ توغرایێ ئسم، تەکسیر ژ حەرفان کر تلسم
حوسنا موقەددەس بوو دو قسم، حوکمێ تەجەللایێ وە دا
یەک عەقل و ڕووحێ ئەعزەمە، مسباح و نوورا عالەمە
حەوواء و نەقشێ ئادەمە، بێ موددە هەم بێ ماددە دا
ئێ دی کو نەفسا کوللییە، حوسنەک مونەززەهـ عالییە
ئەو ژی ب ڕووح ڕا ئەسلییە، وان هەر د هەڤ دا سایە دا
ئایینەیێ زاتێ یەکن، لەو دلبەر و لاتێ یەکن
ڤێکرا د مرئاتێ یەکن، هەمتا د ناز و عشوە دا
ئەو تێن ب جەمعێ فرع و ئەسل، مائل دبن ڤێکرا ب وەسل
نابن ژ یەک فەرق و فەسل، حوکمێ وسالێ لێ وە دا
ڤێکرا کو بوون وەسل و جەمع، بارین ژ مابەینێ لەمع
ئیسا ژ ئەرواحان شەمع، شەمعا نوفووسان شوعلە دا
ئیسا ژ ئەرواحان قەبەس، پوڕ شوعلەتێن نوورین قەفەس
نەفسان ب عشقێ دا نەفەس، قەلبان ب حوببێ لەهجە دا
ئەو لاتێ حوسن و عەینێ نوور، سوورەت ب سوورەت تێن زوهوور
ئنس و پەری ولدان و حوور، جی جی د وان دا جلوە دا
هەر یەک ژ فەیزا ئسمەکێ، تێن سوورەتا تللسمەکێ
لەو مەعنەیا هەر جسمەکێ، پەرتەو ژ نوورێ لێ ڤەدا
دا سڕڕێ تەولیدێ ببێم، نە ژ وەهم و تەقلیدێ ببێم
مەعنا ژ تەوحیدێ ببێم، دل ڤێ ئەدائێ شەهدە دا
مەعشووق و عاشق هەر دو لات، مەجزووبێ یەک دێ بن سفات
حینا کو بوو یەک ئلتفات، بەعزەک سفاتان حسسە دا
«...ضععەرەبی» حەرفێ بوو تلسم، لەو هات تەعەییون شەخسێ ئسم
سەر وا لباسێ ڕووح و جسم، شەکلێ ئەحادی سفرە دا
های و هوویا سوببووحییان، ڕەقس و سەمایا قودسییان
تەشبیهی جووشا سووفییان، فەریاد و زکر و لەرزە دا
وەستانە شاهد سەف سەفن، باتن د غەیبێ خەف خەفن
تەشبیهی بەرقا خاتفن، لامع د چەرخێ تسعە دا
سڕڕا د جاما بادەیێ، یار هاتە نیڤا حەلقەیێ
مەدهووش و مەستێ وێ مەیێ، شووشا گولاڤ ئاشوفتە دا
ڕەمزا د جاما شەربەتێ، خەف تێتە نێڤا سوحبەتێ
هەر چی کو فنجانێ دەتێ، وی جان ب نەزر و سەدقە دا
شەمعا وسالێ هەر گەشە، شەوقا شەمالێ ئاتەشە
مەی تێتە جامێ بێ غەشە، ساقی عەجەب ئەڤ بادە دا
ساقی عەجەب ئەڤ بادە ڕێت، عاشق ژ مەعشووق ئەڤ دڤێت
فنجان ب فنجان دا و مێت، کاما دلێ بێ چارە دا
ئەشیا ل پەی هەڤ وەللدین، یەک یەک ژ وەسلێ بەددین
هەم مەسدەرین هەم مەوردین، ڤێ قولزەمێ ئەو ڕەشحە دا
ئەڤ ڕەشحە دا وێ قولزەمێ، مەی هاتە تاسا عالەمێ
جاما جەهانبین دا جەمێ، ب ئەسکەندەری ئایینە دا
عەکسا ژ حوسنا مەیفرۆش، ئاڤێتە فنجانێن ب پووش
ناگەهـ د جامان هاتە جووش، فووری د نێڤا کووزە دا
ساقی ژ ڕەنگێ بولبولە، ئاڤێتە چەرخێ غولغولە
ڕووحان ل دۆرێ سلسلە، گۆڤەند و ڕەقس و حەلقە دا
مەحبووب خوە نیشاندا سەفێ، جارەک د جاما قەرقەفێ
هاتن ب ئاوازێ دەفێ، تەنبوور و چەنگێ نەغمە دا
عەینی تەبیعەت جوزء و کول، بشکفت د وی باغی دو گول
عشقێ گەڕاندی جامێ مول، حوسنێ د وان دا پەنجە دا
بەرزەخ ب بەرزەخ بوونە ڕاست، نینن د نێڤ دا کێم و کاست
مەنزل ب مەنزل هەر گوهاست، دورجێ لوئالی حوققە دا
ئاڤێتە دوڕدانا خوە دوڕ، ئیساند ژ مسباحا خوە سوڕ
دۆلابێ نەجمێ نەحس و کوڕ، مهرا ستێرا سەعدە دا
چەوگانێ بایێ لامەکان، فولکا فەلەک قائم سەکان
تەشبیهی گۆ دا بەر شەکان، هەر بێ سوکوون و سەکنە دا
ئەو کاملێ بێ عەیب و نەقس، نەهـ چەرخ ب هەر یەک نەوع و شەخس
وی یەک ب یەک ئانینە ڕەقس، تێ سەبعەیێ سەییارە دا
هەر نەهـ د ڤێ چەرخ و لەزێ، چەرخن ل دۆرا مەرکەزێ
بەحرا دو عالەم لێ کەزێ، تێ ئەڤ حەباب سەرگەشتە دا
بەحرا دو عالەم لێ زەبەد، مەوج و حەبابن هن جەمەد
پەیوەستە تێتن جەزر و مەد، سەیوان ل سەحرایێ ڤەدا
ئەو خەیڤەتا کەوکەب مسال، گەهـ بەدر و مەهـ لێ گەهـ هلال
سێزدە دوازدە ماهـ و سال، چەرخن د سەیرا تسعە دا
من دل ژ فەهمێ قاسرە، ژ وێ سوورەتێ چارپا کرە
پێ کر تەمام ئەو دائرە، نەقشەک ژ وێ تەروەندە دا
یەک یەک ژ تەقویما قەدیم، لێ بوو نەسەق حوکمێ حەکیم
ئاڤێتە وی لەوحێ ڕەقیم، ئەو عالەما سوفلییە دا
هنگی کو خەتت و نوقتەنە، ئەوزاع و ئەشکال تێ هەنە
هەر یەک ب مقدارێ خوەنە، ئەسلا تەسەوور ڕێ نە دا
مقدار و شەکلێ هەندەسی، کێم زێدە یەک پێ ناحەسی
تەسویر دکر ئەقلیدەسی، حەتتا د سەتحێ سوفلە دا
مەسرەف د ناڤ ڤان مەشعەلان، قەتعا مەسافا مەرحەلان
سررا بورووج و مەنزلان، ڕەسما سولووکێ جاددە دا
ئەو یەک ب یەک خالی نەهن، بێ حکمەتەک عالی نەهن
گەر ڤان سوڕەک حالی نەهن، ڕەقسەک چڕا مەستانە دا؟
مەستانە گۆڤەندێ دکن، ڕەقسێ ل دۆر فەندێ دکن
قەستا شەکەرخەندێ دکن، لەعلان ژ گەوهەر خەندە دا
تێ بایێ چەرخ و لەولەبان، تەدویر و سەیرا کەوکەبان
شەعسانییا ڕووز و شەبان، دۆلابێ هەر ژێ تێ سەدا
سوورەت ب سوورەت لێ کشاند، لەوحێ هەیوولا نەققشاند
زیرئاب ژ نوورێ لێ ڕەشاند، تەقویم و شەکل و خانە دا
کاتب د چەرخێ جەدوەلێ، خوەش نەقش ئاڤێتێ وەلێ
کر حاشییا هەفت هەیکەلێ، نێڤ کوللیاتێ خەمسە دا
دانین د پەرگاران ئەسل، بەستن موقابل دەهـ فەسل
ڤێکڕا دەوائر بوون وەسل، بەرزەخ ب بەرزەخ حسسە دا
چار عونسرن چار تەبعەتن، ڤێکڕا ب میزان ڤێک کەتن
ب هەڤڕا موخالف سیرەتن، لێ د سوورەتێ شەخسییە دا
حەتتا ب میزان چار ئەسل، ب هەڤڕا نەبن جەمع و وەسل
جسمان ژ هەڤ نابن فەسل، بازوو ژ بازوو شەق نەدا
چار ئوممەهاتن سێ بەنات، هەر بێ قەرارن بێ سەبات
پوڕ عشق و مەیلن ئلتفات، د ڤێ تازە دەیری کوهنە دا
هن سوفلەوی بازی دکن، هن مەیلێ ئەڤرازی دکن
خوەش ڕەقس و شەهبازی دکن، سەرگەشتەنە د حالێ خوە دا
هەر هەیئەت و هەر جسمەکێ، هەر فەرد و نەوع و قسمەکێ
ڕووح وێ ب دەستێ ئسمەکێ، هەر وێ د قەبز و پەنجە دا
کوللاب ب دەستێ واهبە، یان ڕاکدە یان جازبە
یان خافزە یان ناسبە، یان رەفعە و یان جەزمە دا
ئەو جەزمە دایی مەرکەزان، ئێ دل ژ بەر شەوقێ لەزان
حکمەت ب قانوونێ بزان، ئەهلێ دل ئەڤ ژێ گوفتە دا
ڕەمزا د نەجم و هەیئەتێ، عەقلێ موجەررەد نارەتێ
بێ نوورێ علمێ وەحدەتێ، ئەو ما د شەکک و شوبهە دا
فەییازێ علمێ «من لدنعەرەبی»، پەی پەی ژ بەحرا کان و کون
گەهـ گەهـ ب ئوستادێ سوخون، وی گەوهەرێ ناسوفتە دا
فەیزا عولوومێ فەلسەفە، هاتی د نێڤ چەنگ و دەفە
من دی د جامێ دا خەفە، فنجان ب جان من جورعە دا
هەر نەهـ فەلەک لێ کاخەکن، دوور و دراز وەک ئاخەکن
تێ دارن ئەو ژی شاخەکن، ڤێ تەرحێ ئنسان میوە دا
ئنسان بەره عالەم درەخت، سولتان ژ خەلوەت هاتە تەخت
پێ زەیینین ئقبال و بەخت، دەولەت ژ بالا تالە دا
سولتان ژ بالا هاتە خوار، لاهووت د ناسووتێ ڤەشار
پەیوەستە بوو نوقتە و مەدار، دەورا عورووجێ گەڕ وە دا
دەورێ گەهاندن هەر تەرەف، مەحبووب ب فنجانا سەدەف
عاشق گەڕاندن سەف ب سەف، دوڕدانەیێ سەیوان ڤەدا
ساقی کو دا من ئەو سولاف، فەیزا مەیا گولگوون و ساف
زائل کرن شوبهە و خلاف، علمەک ژ بەژنێ روقعە دا
علمەک نەما دل پێ نەمووج، قەلبی د عشقێ کت عورووج
دێ تەی بکت چەرخ و بورووج، شەهپەڕ د دارا سدرە دا
دۆلاب و چەرخێ نەهـ فەلەک، پێش دەستی کورسی بوون هەلەک
سەرگەشتە هاتن ئەو گەلەک، د وێ نوقتەیا مەوهوومە دا
ئەحسەن ژ ڤی نەزمێ لەتیف، چەندی سڤک هاتی خەفیف
مەحبووب ب دەستێ خوەی شەریف، نەقدێ مە موهر و سککە دا
ئەحسەن ژ ڤی وەسفێ رەفیع، ئەشکال و ئەوزاعێن بەدیع
تێتن ژ نوورێ وەک رەقیع، بێ عەیب و نەقس و ڕەخنە دا
ئەحسەن ژ ڤی نەزمێ مەلاناسناوی ئەدەبی، ئەشکال و ئەوسافێن جەلا
لەو دل ب وان بوو موبتەلا، جەزبە و جەلالە د سینە دا