٢
کورێ من، گوهداری بکە، ئەڤ سترانا بێدەنگ ئا ڤەقەتین و چووینێیە، لێ گوهداری بکە، جەلادەت بەگ ل جەمشید دنهێرە و دبێژە.
- نا باڤۆ، ئەز ناخوازم لێ گوهداری بکم، جەمشید سەرێ خوە دزڤیرینە و ل باڤێ خوە ڤەدگەرینە. ئەز ب وێ دزانم، من بەرێ ژی لێ گوهداری کریە. ئەز وێ ناخوازم.
جەلادەت بەگ کۆ ل بەر سەرێ کورێ خوە رۆنشتیە، دکەنە، دەستێ خوە یێ راستێ دبە سەر سەرێ لاوێ خوە و پۆرێ وی مست ددە. ساعەت دەهـ و نیڤێ ئێڤارا ١٤-ئێ تیرمەها ١٩٥١-ئانە. د ئۆدا جەمشید دە، ب تەنێ چرا بچۆک ئا ل بەر سەرێ جەمشید ڤێخستیە. مال بێدەنگە. ئەحمەدێ فەرمان، هوسەیما، ڕۆشەن خانم و سینەم، هەرکەس، چوویە ئۆدا خوە. دنیا ژی گەرمە، تەڤی کۆ هەموو پەنجەرێن مالێ ڤەکری نە، گەرماهیەکە گران ب سەر مالێ کەتیە. مینا کۆ ئەو گەلەک جاران دکە، ڤێ ئێڤارێ ژی جەلادەت بەگ هاتیە ئۆدا کورێ خوە و ژێ رە تشتنە ئەدەبی، ب کوردی، دخوینە. ئومرێ جەمشید ئێدی مەزنە، ئەو ب خوە ژی، گەلەک جاران، تشتێن ئەدەبی، ژ بۆ باڤێ خوە دخوینە، لێ ڤێ ئێڤارێ جەلادەت بەگ دل هەیە، ژێ رە، ژ رۆپەلێن هاوارا کۆ هەو دەردکەڤە و هەو کەس بەحس دکە، هن تشتان بخوینە.
- بەرخێ من، جەلادەت بەگ دبێژە، تو گوهێ خوە بدە ڤێ سترانێ. لامارتین، شایرێ مەزن ئێ فرانسزی، ئەڤ نڤسیە. باڤێ تە ژی ئەو وەرگەراندیە. شیرەکە گەلەکی زیزە، گوهێ خوە بدیێ.
- نا باڤۆ، ئەز ناخوازم...
لێ جەلادەت بەگ لێ گوهداری ناکە، ئەو بەرچاڤکێن خوە دبە بەر چاڤێن خوە، رۆپەلێن کۆڤارێ هنەکێ بەر ب چرێ دکە و دەست ب خوەندنێ دکە، هێدی هێدی؛
چووین؛ بێ گرین و زەحمەتە؛
ئەز ئێ هەرم...
مینا پەلەکێ سڤک
کۆ با ژ دارێ دوەشینە...
ئەز ئێ هەرم بێ ئاخ و زارین؛
بێ شین و گرین.
گرین و هێستر ژ بۆنا چ؟
ئەز ئێ هەرم!
مینا با و بابلیسۆکێ، مینا ئاڤ و رۆناهیێ...
خوەدێ دلێ من
ل سەر سندیانا ژیینێ دانی؛
و ب گرانە و زۆمپێن قەهر و خوەشیێ لێ دا...
- باڤۆ ئەز ناخوازم... جەمشید، ب هێرس، دبێژە و دەستێ خوە داڤێژە رۆپەلا کۆ جەلادەت بەگ دخوینە. ئەز ناخوازم ل ڤێ گوهداری بکم... ئەگەر تو دێ بخوینی، هنگێ ژ من رە چیرۆکەکە شەهرەزادێ یا هەزار و شەڤەکێ بخوینە...
جەلادەت بەگ، دیسان، ل کورێ خوە کۆ د ناڤ جیان دە درێژ بوویە، دنهێرە. جەمشید ژی، هنەکێ ب حەیرەت، ل باڤێ خوە دنهێرە. چاڤێن رەش ئێن مینا هەڤ، ب قاسی کێلیەکێ، ل هەڤ دنهێرن. د بن رۆناهیا قەلس ئا چرێ دە، چاڤێن جەمشید، مینا دو لب یاکوود، دبرقن. گەرماهیەکێ ب سەر جەلادەت بەگ دە تێ، دلێ وی دگوڤێشە.
- کورێ من، ئەو دبێژە و خوار دبە، ژ چاڤی کورێ خوە ماچ دکە. کورێ من... لاوێ من، پێشەرۆژا من...
ئەو چەند جاران ژ چاڤی جەمشید ماچ دکە، وی هەمبێز دکە و رادبە سەر پیان.
- ئەز هەرم نک ئەتا تە سینەمێ و ژ وێ رە ژی ببێژم «شەڤباش»، ئەو دبێژە و ژ ئۆدێ دەردکەڤە.
شەڤ دادکەت. ئەز و شەڤێ، هەڤالێن هەڤ ئێن ئومرێ دەرکەتێ، دێ دیسان، ب تەنێ، بمانا. شەڤێ دێ دیسان ئەز هەمبێز بکراما و ئالیێن خوە یێن نۆ و ڤەشارتی نیشانی من بدا. لێ بەری کۆ من خوە بەردا با هەمبێزا شەڤێ، من دڤیا ژ زارۆکان خاتر بخوەستا. هەما چ بگرە، من ئەو هەو ددیتن. ئەز ل گوند، ل سەر پەمبوویان بووم. پری جاران ل ور دمام و ب تەنێ ژ بۆ تشتێن پێوست دادکەتم باژێر. ئەز و حوسێن بەگێ ئیبیش ل هەڤ هاتبوون؛ مە دێ، ب رێدانا یەزدانێ پاک، پەمبۆیەکە باش راکرا... وی تەخسیر نەدکر و ئەو ژ تو مەسرەفێ نەدرەڤیا. من ژی تەخسیر نەدکر و ئەز ب رۆژ و شەڤ دخەبتیم.
دڤێ بێتە بیرا تە کا من چاوان خوە ب دل و جان دابوو کارێ وەشاندنا کۆڤاران. هەر وەلێ، نها ژی، من خوە دابوو کارێ چاندنیێ. جەمشید دڤیا، ب کەسەر و خەمگینێ، ل بسکلێتێن هەڤالێن خوە نەنهێریا، دڤیا، مینا هەڤالێن وی، بسکلێتێن وی ژی هەبوونا. سینەما من کۆ بووبوو کەچکەکە خاما دڤیا، ب دلێ خوە ل خوە بکرا... دڤیا ئەو نەکەتا پەی حەسابێن قورشان... من دڤیا سوودا تەرەس ئا نەچاریێ بقولپاندا سەر هەینێ. نە ژ بۆ خوە، لێ ژ بۆ زارۆیان... لێ مینا هەر تشتێ قاعدەیێن ڤی شخولی ژی هەبوون؛ هەچی دکەت گۆڤەندێ، دڤیا چەپلکێن خوە بهەژاندا. یانی ئەز دڤیا ل گوندێ حوسێن بەگ، هێجانێ، بماما و ل سەر شخول بووما.
مەزیەت، خوەها من ئا بەخترەش کۆ مینا برایێن خوە یێن دەرکەتی، هەر ب دەرد و کول بوو، چووبوو. وێ ئاگر ب دلێ من خستبوو و ڤەگەریابوو ستەمبۆلێ. تەڤی مێرێ خوە یێ سەرسەری کۆ من هیچ ژێ حەز نەکر. ئەم دیسان ژ هەڤ ڤەقەتیابوون. لێ ئیجار، ڤەقەتاندنا مە ئەبەدی بوو. هەم من هەم ژی وێ فاهم کربوو کۆ مە دێ نەما هەڤوودو بدیتا. ریێن ژینێ، بێڤەگەر، ژ هەڤ ڤەدقەتیان. بەری چووینا وێ ب دو رۆژان، ئەز ژ گوند ڤەگەریام و هاتم مالێ. چاوان چاڤێ وێ ب من کەت، وێ دەست ب گریێ کر. د ناڤ وان دو رۆژان دە، ئەو هەر گریا. شەڤا داوین، من ژێ رە چەند رێز، ب ترکی، نڤسین، تێ دە ژی خاتر خوەست و ژ مالێ، نیڤێ شەڤێ، ب دزیکا دەرکەتم و چووم گوند. گاڤا من ئەو چەند رێز نڤیسین، من دل کر کۆ ئۆخرا وێ ب خێر بوویا، -تەڤی کۆ من دزانیبوو، ئۆخرا وێ نە ب خێر بوو...
تو دێ نها بپرسی کا چما ئەز وەلێ ب دزیکا ژ مالێ چووم، بێیی کۆ خوەها خوە هەمبێز بکم و پێ رە حەتا بێرووتێ هەرم... من تاقەت نەبوو. نە هێز، نە تاقەت، نە ژی قووەت مابوو. من هەو خوە ل هەمبەر ڤەقەتینێن زیز رادگرت. ژ ڤێ پێ ڤە، ئەز چ ببێژم؟ بارێن گران ئێن کوردبوونێ و شۆپێن کامباخ ئێن سالێن درێژ ئەز خستبووم. راستە، سەبر و مەتانەت هیمێن ئەساسی یێن مەرڤان، نەمازە یێن مەرڤێن دەمێن نۆ و تێکۆشەرن. راستە، ئەڤ هەردو مەزیەت مرۆڤان ل سەر پیان دگرن. لێ بەلێ هەست، بیر و بەدەنا من ئا پیر کۆ ژ خوە ب سەبر و مەتانەتێ هاتبوو هووناندن، هەو دکاریبوو خوە ب سەبر و مەتانەتێ بنەقشاندا و عەیبێن پیریتیێ ڤەشارتا. سەبر و مەتانەت ژی، ژ هەستێن وەستیایی و بەدەنا کال، ب دوور کەتبوون.
ل گوند، حالێ من نە خراب بوو. گوندیێن حوسێن بەگ قەدرێ من دگرتن. جیهـ و مالا من هەبوو. گوند، چاندنێ و پەمبوو ژی ل ژینا من ئا پەرەگەندە زێدە بووبوو. لێ من بێریا زارۆیان دکر.
- بەرخا باڤۆ، تو نڤیایی؟ جەلادەت بەگ ل بەر دەریێ سینەمێ رادوەستە و دبێژە.
- نا باڤۆ، سینەم ژ هوندر دبێژە، باڤۆ وەرە، بنێرە کا ئەز چ دخوینم.
جەلادەت بەگ دەری ڤەدکە، ب کەن، دکەڤە هوندر و دەرە ل سەر کورسیا کۆ ل کێلەکا تەختێ رازانێ یێ سینەمێیە، رۆدنە و ژ سینەمێ دپرسە، - تو چ دخوینێ کەچا من؟
- ئەز دەفتەرێن کۆ تە ژ بۆ من و جەمۆ نڤیسینە دخوینم.
- من ئەو دەفتەر ژ بۆ ڤان رۆژێن کۆ هوون بکاربن بخوینن، نڤیسین، کەچا من، جەلادەت بەگ، ب کەن، دبێژە. دە کا ژ باڤێ خوە رە بخوینە، کا باڤێ تە چ نڤسیە...
سینەم، هنەکێ دن، سەرێ خوە بەر ب چرێ دکە و رۆپەلا ڤەکری یا دەفتەرێ دخوینە؛ «کورێ من، کەچا من!.. جارنان ژ وە رە هن تشتان دبێژم. هوون ب وان بەندەوار دبن. ئەو ب کێرێ وە تێ. هوون هنەکا ژ بیر دکن، هنەکێن دن د بیرا وە دە دمینن. لێ هەکە من ئەو ژ وە رە نڤیساندن و خستن دەفتەرا وە، هوون تو جار ژ بیر ناکن...»
سینەم سەرێ خوە ژ دەفتەرێ رادکە و ب چاڤێن پرسدار، ل باڤێ خوە دنهێرە.
- چ بوو کەچا من؟ چما تو سەکنی؟ ئەو ژێ دپرسە.
- باڤۆ، ئەو، ب هێدیکا دبێژە، هەکە تو ئەجز نەبی، ئەز دخوازم تشتەکێ بپرسم...
- بپرسە کەچا من، چما ئەز ئێ ئەجز بم.
- باڤۆ، من ل رۆپەلێن نۆ یێن ڤان رۆژێن داوین ژی نهێرین...
- هەرێ؟
- د ڤان رۆپەلێن نۆ یێن دەفتەرێ دە، تو هەرتم بەحسا مرن، شین و تازیێ دکی... چما؟
جەلادەت بەگ دکەنە و ب قاسی چەندەکێ بێدەنگ دمینە. ئەو نزانە چ ببێژە.
- هەکە تو راستیێ بخوازی، ئەز ژی نزانم کا چما ئەز وەلێ دنڤیسم. لێ تو دزانی، باوەری ب مرن و مەلایکا مرنێ نابە. ئەو ژ نشکەکێ ڤە تێن. ئارمانجا من ب وان رێزان، هەیە کۆ، ئەڤ بە؛ هەکە سی و هلما مرنێ ب سەر مالا مە دە گرت، شین و تازیا مالا مە دڤێ ل گۆرا عەدەت و ئووسلێن میران بە، ل گۆرا رابوون و رۆنشتنا باڤ و کالان بە. گەرەکە کۆ هوون ب ڤان عەدەت و ئووسلان بزانبن...
- باڤۆ، چما تو وەها دپەیڤی؟
- تو گوهـ مەدە باڤێ خوە یێ کال، کەچا من... دە باڤێ خوە ماچ کە و رازێ...