٣٥
موجادەلەیا مەمێیە ب دلێ کول ڕا، موحارەبەیا پەروانەئێ ب بولبول ڕا
از کتاب:
مەم و زین
اثر:
احمد خانی (1650-1707)
4 دقیقه
1185 مشاهده
گەهـ جەنگ دکر د گەل دلێ ژار:
کای خائنێ شەرمسارێ غەددار
کان قەول و قەرار و عەهد و پەیوەند
پەیمان و قەسەم یەمین و سۆگەند
تە دگۆ کو د گەل تە سادقم ئەز
تە دگۆ ب تە ڕا موافقم ئەز
تە دگۆ کو د گەل تە یەک دلم ئەز
تە دگۆ کو خودان تەحەممولم ئەز
حەیفا کو زیادە بێ وەفایی
وەیلا کو نە قابلێ جەفایی
قەلبێ دەغەلی ب دل نیازی
پوڕ چیل و چەپی خەراب و خواری
ئەی تووتیێ پەروەشێ شرینی
وەی تفلێ توفەیلێ نازەنینی
یارێ خوەشیان بوویی مەگەر تو
قەلبێ ڕەشیان بوویی مەگەر تو
دلهایێ کەسان دەروونی تەنها
ئنسافە تەنێ بهێلی تەنها
ئەڤ بولبولێ جان د مەحبەسا تەن
مایە ب تەنێ مسالێ بیژەن
ئنسافە بکی تو جانی بدروود
دەروازەئێ تەن بگێڕی مەسدوود
سررا د تە دا ژ فەیزێ جانە
نوورا د زەمین ژ ئاسمانە
ئەی دل مەچە بێ چراغێ جانی
زولماتە.. تو کۆری.. ڕێ نەزانی!
مەقسوود ئەگەر ژ بۆ تە جانان
جانان تە د جانی دانە پونهان
لەورا تو نموونەدارێ زاتی
ئایینەئێ سوورەتێ سفاتی
زنهار! مەچە ل دوو تەوەللا
دا جان نەکەتن ژ تە تەبەررا
چوونا تە دبیتە خارجییەت
تەرکا تە دبیتە رافزییەت
خارج مەبە دا ببی تو داخل
تەرکێ مەکە دا ببی تو واسل
رەفزێ مەکە تو ب دل بە سوننی
ما بالك َ ویحك ْ أنت َ مني؟!عربی
سابت بە کو دا نە ناخەلەف بی
دا واقفێ سررا من عرفعربی بی
هەر چەند تو چوویی بەر دەرێ دۆست
لێ دۆست ل نک منە ل وی پۆست
قەددا تە حەباندی بۆ تە دارە
زولفا تو چڤاندی ئەو قنارە!
جەزبا تو رەڤایی جان ل بالە
سررا تو فدایی ئەو خوە مالە
باوەر تە نەئێ ل زولف و خالان
مالێ مەدە هندۆیان ب تالان
پابەندە مەبە ب تارێ گیسۆ
سەرگەشتە مەبە ب قەوسێ ئەبروو
هەر چەند خەلیلی ئەی بەلاکەش
گولزار ل تە دبیتە ئاتەش
تەشبیهی تە سەد هەزار بولبول
سەد جار بکەن فغان و غولغول
پەروانە سفەت ل پێشی وەردان
هەردەم دسو ژم ب داغ و دەردان
ئەی دل تە خوە دایە بەر هەوایی
قەسدا تە ئەوە بکی سەفایی
ئەمما ژ تەبیبێ عشقێ سادق
من زانیە بۆ تە ڕا موافق
پەرهیز ژ قسمێ موشتەهاتان
تەقوایە ژ ڤان مولەزەزاتان
هەرچی کو موخالفێ هەوایە
عەینێ وی ژ بۆ تە ڕا شفایە
من پوڕسیە بێ گومان ژ لوقمان
خاسسییەتێ شەربەتان و لوقمان
هەرچی کو شرینە عەینێ دایە
هەرچی وەکوو تەلحە ئەو دەوایە
ئەو چەند ئەوی د گەل دلی گۆت
ناچار دلێ دلی ب وی سۆت
دووکەل ژ حەرارەتا سوەیدا
ڕابوو تژی بوو مەحەللێ سەودا
ڕابووڤە ژ دل دوخان و یەحمووم
ڕەش کر ل سەری دەماغ و خەیشووم
نەینیکێ خەیالێ بوو موکەددەر
ئایینەئێ عەقلی بوو موغەببەر
عەورەک تە دگۆ ژ ئەرزی ڕابوو
ئەڤرازی ل ئاسمان جەما بوو
وی عەوری ژ نیڤەکا هناڤان
خونباری دکر ب هەردو چاڤان
سەیلا جگەرێ وسا ل گوڕ هات
گۆیا کو ب سەر ئەرەز ڤە کور هات
القصهعربی ژ عللەتا د دل دا
سەیلەک وە دچوو مەمێ ب مل دا
شەتتێ عەرەب و فرات و جەیحوون
هەر سێ تە دگۆ ب یەکڤە ڕابوون
هەر چەندە ژ هێسترێ مەمێ ژار
شین بوون ل رەخێ شەتی سپیندار!
سەحرا هەمی بوونە سەحن و بوستان
ساحل بوویە گولشەن و گولستان
وی بێ دلی هەر لەوێ مەکان گرت
وی بولبولی بۆ خوە ئاشیان گرت
ئەو بولبول ئەگەر چ پوڕ هەوەس بوو
زندانێ بەدەن ل وی قەفەس بوو
ڤێکڕا وەریان ل وی پەڕ و بال
تێکدا وەشیان ژ وی خەت و خال
قەددا وی یە شوبهەتی سەنەوبەر
خەم بوو، جڤیا مسالێ عەرعەر
ڕوویێ د وی گەر چ هەر د تەڕ بوون
مانەندێ خوزامێ لێک زەر بوون
عارز قەومی ل نەینکێ ژەنگ
رەونەق چو نەما ل نەقشێ ئەر ژەنگ
عشقێ وە نەخوەش کر ئەو بەلاکەش
حوببێ وە تەلەس کر ئەو موشەووەش
دێما وی نەما چو ئاب و ڕەنگەک
نوتقا وی نەما جەواب و دەنگەک
ژەووەل ڤە ل رەخ شەتی نەخوەش کەت
چل ڕۆ ژی تەمامی شوبهی لەش کەت
عەقل و خرەد و شوعوورێ ئنسان
حسس و حەرەکەت قوایێ حەیوان
قەتعا قە نەما ژ وان چو ئاسار
یەک جوزء ل نک مەمێ بریندار