١٦
موعاوەدەتا ستی و زینێ ژ سەرسال و گەشتێ ئستتلاعا دایەئێ ل ماجەرا و سەرگوزەشتێ
از کتاب:
مەم و زین
اثر:
احمد خانی (1650-1707)
4 دقیقه
1112 مشاهده
ئەو ژی ڤەگەڕین ب وی لباسی
حازر شەلیان کو کەس نەناسی
هەر چەندە کرن لباس تەبدیل
ئەمما نە دبوون ژ حالی تەحویل
عشقێ کربوون ووسا موبەددەل
ئێدی نە دچوونە حالێ ئەووەل
قەت کەس نەدگۆ ستی و زینە
خەلقێ وە دزانی ئەجنەبینە
دایینەکە وان هەبوو زەمانی
تەشبیهی بەلایێ ئاسمانی
زالا فەلەکێ ل بەر زەبوون بوو
وێ ناڤ ژ پیری حەیزەبوون بوو
ئەو هات ژ غەفلەتێ ب سەر دا
فکری کو جلێ د وان د بەر دا
ڕوونشتنە بێ مەزاق و مەشرەب
ونداکرنە زەقەن د غەبغەب
یەعنی کو د تەحەییور و مەلالن
مەهـ پارە د حالەتێ وەبالن
جولوا بوویی جەوجەمێ دتازە
ڕەنگێ سەمەنێ ب جایی غازە
کافوور مەسەل عوزارێ قانی
سۆرگول گەڕیانە زەعفەرانی
زانی کو پەری د بێ لباسن
مەجلووبێ مەحەببەتا ئوناسن
گۆ: ئەی هەوەسێ دل و هناڤان
هەر یەک ژ وە روهنیا دو چاڤان
حافز ژ وە ڕا مەگەر خودێ بت
جانێ م ژ بۆ وە ڕا فدێ بت
هوون هندە موقەییەدن د قەیدێ
ئیرۆ ب تنێ کو چوونە سەیدێ
وە زوو شەمراند ژ بۆ چ سەرسال
هوون ڕاست ببێن کو بوویە ئەحوال
بێژن کو موقەددمە چ ڕەنگە
ئەڤ حیرەتە یا خیالە بەنگە
هوون بۆ چ حەزینن ئەی مەتایا
نینن چو نەتیجە بێ قەزایا
هوون بێژنە من کۆ بوو قەزییە؟
کەنگی ل مە خەف دبت خەبییە
ئەز دێ نوهە ڕەملەکێ بڕێژم
ئسمی و زەمیری ئەز ببێژم
یان شووشە و مەندلا خوە دانم
ماهییەتێ حالی دێ بزانم
وان گۆتنە دایەئێ نهانی:
ئەم سوبحێ کو چوونە دەر ژ خانی
هەرچی ل مە بوو دوچار و پەیدا
حازر گەڕیا جونوون و شەیدا
ئاخر کو ژ حەددی چوویە دەر جەور
جەورێ ل مە عاقبەت نەما دەور
ئەم ژی گەڕیان مەلوول و مەغبوون
هاتینەڤە ئەم خەفیف و مەخبوون
دایین ب تەئەننی و تەوەللا
چوو پالڤە دایە وان تەسەللا
گۆ: هوون ب جەمالێ شەهریارن
هەر یەک ژ وە شاهـ و خوندکارن
کی بت کو نەبت موتیع و موحتاج
کی بت کو نەدت وە بێ تەلەب باج
هەر چی وە حەباندی ئەی پەریزاد
حوسنا وە دکەت ژ بۆ وە مونقاد
خاسما د ڤی شەهری بت وە دلدار
ئەز دێ وی بکەم نها خەریدار
بێژن کیە؟ دا بچم ببینم
حازر بگرم ژ بۆ وە بینم
وان گۆتنە حەیزەبوونا ساحر
دەردێ ل مە ئەی تەبیبێ ماهر
بێ شوبهە دەوا ژ دەست تە تێتن
تەقریر ئەگەر ژ دەست مە بێتن
تەقریر و ئەداکرن مەحالە
تەدبیر و دەواکرن بەتالە
هندی هەنە کیژ و کوڕ د بوهتان
بەلکی د جەمیعی بە ژن و بوهتان
کەس نینە ب لوتف و حوسنێ مەشهوور
ئیللا کو د دەفتەرا مە مەستوور
یەعنی هەمی ڕوو ب ڕوو مە دینە
هندی د ڤی شەهری ئادەمینە
ئیرۆهە دو کەچ غەریق شیبا
سەر تا ب قەدەم دەبیق و دیبا
زیبەندە ژ شەکلێ شاهێ خاوەر
تابەندە ژ ڕەنگێ ماهێ ئەنوەر
ناگەهـ ل مە بوون دوچار و زاهر
گێڕبوون ژ دوورڤە هەردو نادر
ئەم چوونە ب سەر بنێن کو کینە
فکرین نە وەکی مە ئادەمینە
تەحقیق مەلەک وە یا پەری بوون
لەورا کو ژ ئاڤ و گل بەری بوون
گاڤا کو مە دیتن ئەو پەریزاد
ئەم ژی گەڕیان ژ عەقلی ئازاد
ئەو هەردو وەکی دو جامێ جەمشید
ئەم هەردو مسالێ ماهـ و خورشید
گاڤا وەکوو پێکڤە بوون موقابل
مسباح و زوجاج بوون موعادل
قاروورە ژ نەجمێ مونعەکس بوو
نوورەک مە ب قەلبی موقتەبس بوو
قەندیل و فەتیلە گەر ژ وان بوو
ئاگر ژ روخێ مە هەر دووان بوو
زەیتێ مە و ئاگرێ مە دیسا
بەربوو مە و دل مە پێ ئەییسا
سوهتن خوە ب خوە نزان چ حالە
هشیاریە خەونە یا خەیالە