١٤
مولاقی بوونا تاجدین و مەمێ یە ب ستی و زینێ موستەغرق بوونا وانە د بەحرا عشق و ئەڤینێ
از کتاب:
مەم و زین
اثر:
احمد خانی (1650-1707)
5 دقیقه
1396 مشاهده
وان هەردو کوڕێ د جامە تەبدیل
وەقتێ دکرن د شەهری تەحویل
ناگاهـ و عەجایبەک نوما وان
یەک جوزء ژ عەقلی قەت نەما وان
دیتن د مەحەللە و زوکاکان
هەر کووچە و غورفە و شباکان
سەد تازە جوان ژ ڕەنگێ سەروان
دیبا و حەریر و خەز د بەر وان
پانسەد ژ کچ و کوڕ و رەوالان
ئەو چەند ژ قسمێ پیر و کالان
ئەنواعێ موزەککەر و موئەنەس
هندەک د بورەهنە هن مولەببەس
هندەک د ئەعالی و ئەکابر
هندەک د ئەدانی و ئەساغر
پێخواس هنەک هنەک د سەرکۆل
کاشۆ ژ پیان و سەر وەکی هۆل
سەرمەست هنەک هنەک د سەرخوەش
دەم بەستە هنەک هنەک د دەم گەش
گۆیەندە هنەک هنەک د خامووش
پۆیەندە هنەک هنەک د مەدهووش
هن جامە دەریدە هن د سەرخوەش
هن عەقل رەمیدە هن موشەووەش
هندان دکرن فغان و فەریاد
هن بوویی ژ قەیدێ عەقلی ئازاد
هەر یەک د مەقامەکی دگەرگوون
هەر یەک ب جەفایەکێ جگەرخوون
ئەو هەردو دەمەک ڤەمان تەحەییور
بوون غەرقەئێ لوججەئێ تەفەککور
تاجدین سەککنی و پرسیار کر
پڕسا خوە ب یێکێ ئختیار کر
گۆ: ئەی خزرێ رەهێ هدایەت
بێژ ئەڤ چ بەلایە بێ نهایەت
وی گۆتە دو شەهلەوەندێ شەدداد
ئیرۆ ل ڤی خەلقی بوونە جەللاد
هەر چی کو دبینن ئەو دو سەرخوەش
فی الحالعربیی دکەن وها موشەووەش
وان گۆ: تە نەدی کو ئەو چ ڕەنگن
وی گۆ: دو کوڕن زیادە شەنگن
وان گۆ کو ب شیر و شەشپەڕن ئەو
یانە ب خەدەنگ و خەنجەرن ئەو
وی گۆ کو ب غەمزە و ب ئاوڕ
خەلقی دکو ژن وەکی ب کەیبوڕ
وان پڕس دکرن کو گەر ببینن
دا بۆ خوە ب مەردی دەست هلینن
هەردو د وی کاری بوون کو ناگاهـ
دیتن کو ژ مەحزێ قدرة اللهعربی
ئەو هەردو پوسەر وەکی دو پەیکەر
تابەندە ب شەکلێ شاهێ ئەختەر
یەک هەیئەت و شەکل و یەک لباسن
ئەمما د وی شەهری ڕەنگ نەناسن
سیرەت مەلەکن سوەر پەرینە
نە بائعن ئەو نە موشتەرینە
ڤان هەردو بران کو ئەو دو ئۆباش
دیتن دل و جان وە دان ب شاباش
ئەو ڕەنگ گەڕیان جونوون و والەهـ
ئێدی قە نەبوون ژ عەقلی ئاگەهـ
نە فەهم و خرەد نە عەقل و نە هۆش
گێڕبوونە ل سەر زەمینێ مەدهووش
في الجملهعربی ژ عەقل و جانی تێر بوون
في الحالعربیی ژ دوورڤە هەردو گێڕ بوون
وان هەردو فریشتەئێ د کوببار
دیتن دو مەلەک زیادە دلدار
مەهـ پارەنە لێکن ئافتابن
دلدارەنە لێ جگەر کەبابن
تەشبیهی ب سەیدێ نیم بسمل
بێ شوبهە گهانە حالێ موشکل
ناچار بەزینە سەر شکاران
فوکرینە روخێ د وان نگاران
زانین کو نە سەیدێ سەرسەرینە
سەرخەیلێ سپاهێ دلبرینە
وەستان و نەزەرکرن ب دققەت
وان هاتە ب قەلبی رەحم و رققەت
القصهعربی ژ حوسنێ ڤان غەزالان
رەحمەک کەتە قەلبێ وان رەوالان
سررا دلی کر ب هەڤ تەعەللوق
نوورا روخێ وان ب هەڤ تەعەششوق
مەکشووفێ تەریقێ ئاشنایی
رووحان قە نەکر ژ هەڤ جودایی
یەک ڕەنگەکی سرفە عالەما غەیب
زاهر دکر ئتتحادێ لا رەیب
حوببێ وە کرن ب هەڤ گرفتار
حوسنێ وە کرن ب هەڤ تەلەبکار
تە دگۆ کو چ قالب و چ مەقلووب
هەر چار چ تالب و چ مەتلووب
بێ شوبهە یەکن چ تەن چ ئەرواح
ئەو موتتەحدن چ جان چ ئەشباح
حوببا د دلان وە کر عەداوەت
بوغزا د دلان وە کر حەلاوەت
نسبەت ب مە حادسن عەدیمن
لێکن ژ حەقیقەتا قەدیمن
لەورا کو جونوودێ جان موجەننەد
چێبوونە د علمێ حەق موخەللەد
هن موئتەلفن هنەک موخالف
هن موختەلفن هنەک موئالف
وان موئتەلفان ب یەکڤە ئولفەت
ئاخر وە کرن نەما چو کولفەت
یەعنی کو ئەوان کوڕێ د خوونخوار
گاڤا و هە دیتن ئەو بریندار
ئەو هەردو ب سەد دلان حەباندن
ڕوونشتن و هەردو وەرگەڕاندن
گاڤەک سەییرین ل بە ژن و بالان
پێلەک حەییرین ل زولف و خالان
گۆتن: عەجەب ئەڤ کچێ د کێنە؟
یان هەردو مەلائیکێ د خودێنە؟!
ئەڤ مێوە ل کی جهی گەهانە
ئەڤ گول د چ گولشەنێ نومانە؟
سەروێ د چ جوویبارەکێنە
تەیرێ د چ مورغزارەکێنە؟
ماوەرد ژ هێسترێ د گولگوون
رهتن ل روخێ د وانێ پڕ خوون
عشقێ کربوون وسا نە هشیار
قەتعا نە دبوون ژ خوە خەبەردار
ئاخر کو کرن ب خامەیا عەشق
حوسنا خەتێ وان ل لەوحێ دل مەشق
وان ڤێ کو بزانن ئەو چ ئەسلن
لەورا کو نزانن ئەو چ نەسلن
ئەنگوشتەریێ د وان جوانان
کێشان ژ ئەسابعێد خودانان
خاتەم ژ ئەناملێد خوە کێشان
دانینە جهان ژ بوویی نیشان
یاقووت ب موهریان گوهۆڕین
ئەلماس ب شووشەیێد بلۆرین
سەرسال و خوەشی ژ دەست ب دەر دان
عەیشێ خوە بەدەلکرن ب دەردان
ناگاهـ ئەجانبەن خویا بوون
ناکام کرن وەداع و ڕابوون
مان هەردو برا وەکی دو سەیدان
پابەستێ سەلاسلان و قەیدان
ڕابوون کو شەڤەک سیاهـ و تاری
شەمس و قەمەران کری تەواری
رەهـ شوبهەتی مورغێ نیم بسمل
بێ قووەت و بێ توان و بێ دل
سەرسام و دەوار و سەرع و مەحروور
سەودا و فوئاد و خەبل و مەخموور
سەد جار دکەتنە ئاستانان
حەتتا کو گەهانە ئاشیانان
هەر چەندە کو گەهشتنە مەقامان
ئەمما کو ل وان دو تەلخێ کامان
ڕۆژ و شەڤ و وەقتێ سوبح و ئێڤار
یەکسان د نما ل وان ب یەکجار