عەشائیری وڵاتی کرماشان
| ناوی عەشیرەت | عەدەدی ماڵی | شکڵی ئیجتماعی | مەوقع و فرقەکانی و ئەحواڵی |
| سەنجابی | ٢٥٠٠ |
لە دەشتی ماهیدەشت و جوانڕۆیە. هاوینان ئەچێتە سەرچاوەی ئەڵوەند. دوازدە فرقەی هەیە: چالابی، دالیان، سەیمەوەند، سوورخەوەند، حەق نەزەریانی ... الخ. ئەسڵی سەنجابی ٥٠٠ ماڵێکە، ئەوانی تر ئەرکەوازی و تەکەوەند (لوڕ) و بەرازی (جاف)، تفەنگچی (گۆران)ە و لە حیمایەیدان. ڕەئیسی سەنجابی، قۆماندانی حدوودیشە. |
|
| گۆران | ؟ |
عەشیرەتی هەرە زۆر و بەقووەتی ئەم وڵاتەیە. شەش بەشە: گەهوارە، نیریجی، کالخانی، بیبانی، کالی زنجیری، ڕیزەهو. مەرکەزی ئەم عەشیرەتە گۆرانە. کاندولەش ڕەنگە گۆران بێ. ئەم عەشیرەتە دراوسێی شەرەفبەیانی و باجەلان و سنجابییە و لە شیمالی زەهابە. |
|
| یوسف یارئەحمەدی | ؟ | ||
| کویک | ؟ | فرقەکانی: گورگست، نیرزهی. | |
| باپراوەند | ؟ | ئەبێ نەتەوەی عەشیرەتی پاهراچی قەدیم بێ. ئێستا لە هەورازەکانی غەربی چیای پارودا، کە لە جنووبی غەربی دینەوەردایە، ساکینن. | |
| کولیای | لە قەزای سونقوڕدایە و ١٦٥ گوندی هەیە. ئەم قەزایە بێجگە لە مەرکەزەکەی، کە تورکمانە، هەمووی کوردە. ئەم عەشیرەتە بە زمانێکی نزیک کرمانجی قسە ئەکا و لەهجەی کرماشانییە. | ||
| کەڵهوڕ | ؟ | لە دەوری ڕێگەی قەسری شیرین ـ کرندن و عەشیرەتێکی زۆرە. | |
| ئەحمەدوەند | ؟ | لە جنووبی غەربی چەمی گێلانە. |
حەیف کە دەرحەق بە تەفسیلاتی ئەحواڵی عەشائیری کرماشان، ئەسەرێکمان دەس نەکەوت. تەنیا مێجەرسۆن ئەڵێ عەشیرەتی گۆران و کەڵهوڕ ٨٠٠٠ سوارێک ئەتوانن دەرهێنن. بە گوێرەی ئەمە، ئەبێ عەدەدی ماڵی ئەم دوو عەشیرەتە ٦٠٠٠ – ٨٠٠٠ بێ. موستەشریق ڕابینۆ ئەڵێ لەم وڵاتەدا ٤٤ عەشیرەت هەیە و ئەغڵەبی کوردە.