کانێ موحەممەد بەگ گەلۆ کان پادشاهێ سەرحەدان
از کتاب:
دیوانی ئەحمەدی خانی
اثر:
احمد خانی (1650-1707)
4 دقیقه
1205 مشاهده
کانێ موحەممەد بەگاعلام گەلۆ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئیرۆ ژ دل بگرین دە لۆ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئیرۆ ببینن عیبرەتێ، ئاغا و خەلقێ هێشەتێ
کانێ خودانێ غیرەتێ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
میرێ د نێڤ میران ب ناڤ، ئەشهەب سوارێ ڕم زراڤ
بالا بلندێ پەڕ بەلاڤ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
کێ دی وە ڕەنگ زاتەک شەریف، ئەرکان و ئەزمانەک لەتیف
عالەم د دەست وی بوو زەعیف، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
کۆما دمل بوو سێ هەزار، سەد میرەکان ڤێکڕا دو جار
ژێک ڕاکرن کر تار و مار، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
سەنجەق ژ سەر قەرسێ بڕی، بدلیسییان وان ژێ کڕی
خانێ دمل کربوو چڕی، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
کانێ عەزیزێ مسرییان، کانێ عەدووێ وانییان
کان هەڤڕ کێ مەحموودییان، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
کانێ ئەمیرێ نامدار، سەرحەد نشینێ خوندکار
پاشان ژ بۆ پێشکێش هنار، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
کانێ ئەمیرێ ذو الفنونعربی، کان عاقلێ تبعەت جونوون
عالەم ل بەر وی بوون زەبوون، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
د علمێ خوە ئەو عەللامە بوو، بەهرامێ گولگوون جامە بوو
قەتتالێ پڕ هنگامە بوو، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
چەند میر و حاکم ڕاکرن، چەند خان و سولتان داکرن
کۆم و حەشەم بەرباکرن، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئەو حاکمێ پڕ ناڤ و دەنگ، هەمتەبعەتێ تەیموورێ لەنگ
دەعوە دکر بچمە فەڕەنگ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
پێلا کو وی دیوان دگرت، خەلقێ ئەدەب ئەرکان دگرت
هەیبەت ژ وان دیوان دگرت، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
وەقتێ ب سەر هەسپی دکەت، شەش جانبان ڕەڤ پێ دکەت
هەیبەت ب سەر خەلقێ دکەت، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
دائم عەدالەت پیشە بوو، غایەت دەقیق ئەندیشە بوو
نازک تەبیعەت شیشە بوو، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
دیوان و عەدل و دادگیر، ئزعان پڕ و ڕەوشەن زەمیر
حەتتا خوەشین ناکن ژ بیر، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
دیوان و ئەیوان شانشین، ئەو سەدر و حەوزێد نازەنین
مان شوبهی فردەوسێ بەرین، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
فەرشێ د دیبا و حەریر، ئستەبرەقێت وی بێ نەزیر
بێ ئختیار مایین ژ میر، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئەڤ غالیەت ئەرمووش و قەز، وەرناگرت کەس شوبهی خەز
خالی بوویین مەیدان و ڕەز، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ڕەز بوو میسالا جەننەتێ، ئەیوان ژ سونعێ قودرەتێ
کەس نینە تێ کەت شوبهەتێ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئەلماس و لەعل و گەوهەران، تۆمار و تاج و بن پەڕان
حەد نینە بێخمە دەفتەران، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
سەد مەعنەک و هەسپێد بەدەو، سافی حودوود زێڕێن جەلەو
کەس نینە وان ڕاکەت ژ خەو، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئەو شەهنشین و حەوز و ئاڤ، نێچیرگەهێ پڕ سەید و ڕاڤ
نابت ببێژم ئەز ب ناڤ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
شاهینشەهێ گەردەن فراز، ئازاکرن تەیهوون و قاز
تەرخان کرن تەیغوون و باز، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
میرێ مە وێ نابت سوار، تێربوویە ئەو ناچت شکار
تەیغوون و تەرلان مان ل خوار، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
سەرداریا کۆما گەلەک، ناکت سوارێ چاڤ بەلەک
چاڤەت سپی بن ئەی فەلەک! کان پادشاهێ سەرحەدان؟
تاق و ڕەواق و مەنزەران، کۆشک و خەلات و خەیبەران
وان جوملە نیشان حەیدەران، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
ئەو جوملە وی ئیجادکرن، هەر چەند قەوی بنیادکرن
چەرخی هەژاند بەربادکرن، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
خواهێ کەلاتان ب زەفەر، دوژمن ژ بەر وی بێ مەفەر
وێ چوویە نیڤا ئاخ و بەر، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
دونیا دبۆریتن ب دۆر، عومرێ عەزیز نادن ب زۆر
دەولەت دبێن ناچیتە گۆر، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
یا رەب هەبت ئۆچاخ قەدیم، عەممێ د وی خوەش بن عەمیم
بالخاصهعربی ئەو دوڕا یەتیم، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
دوڕدانەئێ گەوهەر سەدەف، ئەو ما ژ وی نەسلی خەلەف
یا رەب نەکی وان زوو تەلەف، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
خەلقێ خودانێ دەولەتێ، وێ چوویە مالا زولمەتێ
ب وی ڕا بخوونن رەحمەتێ، کان پادشاهێ سەرحەدان؟
خانیتخلص تو ژی دەستان هلین، هەر چەند کو زێدە دلکولین
ئیرۆ ژ بۆ میر سائلین، کان پادشاهێ سەرحەدان؟