وەلاتێ چرتۆ و ڤرتۆ
از کتاب:
شەفاق
اثر:
جگرخون (1903-1984)
4 دقیقه
801 مشاهده
شێرێ سۆرێ سەر مەزن
پر ب ساو بوو وەکە جن
رۆکێ راستهات ل رۆڤی
دی کۆ د دەڤ دە هرمی
گۆ: راڤôکۆ، ئەڤ چییە؟
رۆڤی گۆ: ئەڤ هرمییە
ل کو هەنە ئەڤ هرمی،
ل چ شوونێ، ل چ جی؟
رۆڤی ب فەن گۆتە شێر:
دڤێ کۆ داکەڤن ژێر
تەڤ داکەتن بن دارێ
چەندەک دیتن ل خوارێ
رۆڤی جڤاندن وەک مێر
دانین ل بەر دەڤێ شێر
شێر گۆ: رۆڤی، چ خوەشن
لێ کا چاوا دوەشن؟
راڤی گۆ: پاشایێ من
دووڤێ خوە ئەم لێ ددن
یەک و دۆ و سێ و چار
ژ بانی ڤە تێنە خوار
شێر ژی دووڤێ خوە لێ دا
لێ خێر نادی دێ دا
گۆ: رۆڤی، کا ناوەشی؟
رۆڤی جوو، هات و مەشی
گۆ: پاشایێ هۆڤ و سرت
پشتا وەیە گەلەک خورت
شێر پشتا خوە دا دارێ
هرمی نەهاتن خوارێ
رۆڤی گۆ: کا راوەستە،
رەنگە پشتا تە سستە
ئەزێ نها هەرم، بێم
بجڤێنم هەچی کێم
رۆڤی چوو مرارەک دی
زوو رێڤییا وی ئانی
شێر پشتا خوە دا دارێ
رۆڤی دەست کر ب چارێ
رێڤی لێ پێچایە تەڤ
ژ نەینووکێ، هەتا دەڤ
دڤێ هنەک راوەستی
بەلکیژی پر بوەستی
گەرمە خورتە وەک ئاگر
رێڤ کرە وەک چەکور
دەما پارسوو گهان هەڤ
شێر گۆ: رۆڤی، فەنە ئەڤ!
رۆڤی گۆ: راتە وەیە
ئەڤ دار وەلاتێ مەیە
ئەڤنە جهێ شێرایە
جهێ قەلسەمێرایە
وەلاتە رۆڤی و گور
شێر نکارن بێنە ڤر
مشکێ بخون چاڤێ تە
شێر گۆ: چیە ناڤێ تێ؟
ناڤێ من چرتۆ ئاغا
خوەدیێ ڤان شاخ و باغا
رۆڤی ژ جەم دایە رێ
وەکە گەرناسێن بەرێ
دووڤ لێ بوویە وەکە سنگ
چاڤ ل سەری بوون پەرەنگ
شێر ب سەر دە هات خوار
نە ئەمان و نە هەوار
دی کۆ مشکەک هاتە ور
وی ژی تەری بلند کر
گۆ: ها، شێرێ سەر کوندر!
کی بوو ولۆ ل تە کر؟
کەسی دیە ل جهان
کۆ شێر بێنە گرێدان!
ئەزێ نها تە بەردم
دا زانبی چ مەردم
چقاس ئەم وە خەلاس کن
ون قەنجییێ ناس ناکن
مشکێ تەری بلند مێر
دەوێل بری وی ل ژێر
ل دۆر دارێ چوو و هات
ب تەڤگەر و کێفەرات
شێرێ برچی و خەوار
ب سەر دەڤ دە هاتە خوار
مشکۆ پەسنێ خوە دا گۆ:
ل من بنێرە یاهۆ!
ئەز گەرناس و چەلەنگم
مێرێ رۆژێن پر تەنگم
ل شێر سست بوویە تەری
ب ئاوران لێ نەری
شێر گۆ: بێژە برازی،
کا چ ژ من دخوازی؟
گۆ: ئەز کۆلێ دارێ تە
دەولەت خوەدێ، سەرێ تە
ئەز مشکێ ڤان دەرا مە
نە دلبژێ پەرا مە
دڤێم ئەی شاهێ مەزن
تاجێ بدی سەرێ من
ناڤێ مژی بکی شێر
ببم شاهێ سەر ب زێر
شێر گۆ: ناڤێ تە چیە؟
خویەیە قەشمەرچیە
- دبێژنە من ڤرتۆ
ناڤێ باڤێ من زرتۆ
لێ شێر د بەر خوە دە گۆ:
بەر ب ئاڤا دچی رۆ
سەد تف ل ڤی وەلاتی
ڤی پیسی، بێ خەلاسی
رۆڤییێن ناڤ شکێرا
چاوا گرێدن شێرا؟
مشکێ قولان مە بەردن،
ل بەر شێران خەبەردن!
د ڤان چاخ و ڤان دەما
روومەت ژ بۆ مە نەما
ب شێری و ئاخاتی
نەما بێم ڤی وەلاتی
شێر رەڤی و نەما هات
بێ شێر مایە ئەڤ وەلات
شێخ و مەلا بوون چرتۆ
بەگ و ئاخا بوون ڤرتۆ
مل و زیل و کیک و زاز
بوونە پسیک، تەڤ بەراز
ژ بەر دەردان رانازم
ئەز شێرەکی دخوازم
ئەم تەڤ ل دۆر ببن کۆم
دا بشکێنن فرس و رۆم
ل سەر چیان وەکە شێر
وەلات بگرن تەڤلی زێر
بۆستەک نەهێلن ڤالا
هەڤراس بدن دەست پالا
رستا منە بی وەکهەڤی
هەرکەس ل بن ڤەکەڤی
چرتۆ، ڤرتۆ، نەمێنن
ژن و مێر تەڤ بخوێنن
من دل خەم بوویە مشت
مەگەر دلێ وە من هشت
ئاڤا روو، ون مەرێژن
ژ بۆ وە ئەم دبێژن:
شێر کەتییە هندوورین
ل ڤر بوومە جگەرخوینتخلص