welatê çirto û virto
Li pirtûka:
Şefaq
Berhema:
Cigerxwîn (1903-1984)
4 Xulek
1024 Dîtin
şêrê sorê ser mezin
pir bi saw bû weke cin
rokê rastihat li rovî
dî ko di dev de hirmî
go: ravôko, ev çîye?
rovî go: ev hirmîye
li ku hene ev hirmî,
li çi şûnê, li çi cî?
rovî bi fen gote şêr:
divê ko dakevin jêr
tev daketin bin darê
çendek dîtin li xwarê
rovî civandin wek mêr
danîn li ber devê şêr
şêr go: rovî, çi xweşin
lê ka çawa dweşin?
ravî go: paşayê min
dûvê xwe em lê didin
yek û do û sê û çar
ji banî ve têne xwar
şêr jî dûvê xwe lê da
lê xêr nadî dê da
go: rovî, ka naweşî?
rovî cû, hat û meşî
go: paşayê hov û sirit
pişta weye gelek xurit
şêr pişta xwe da darê
hirmî nehatin xwarê
rovî go: ka raweste,
renge pişta te siste
ezê niha herim, bêm
bicvênim heçî kêm
rovî çû mirarek dî
zû rêvîya wî anî
şêr pişta xwe da darê
rovî dest kir bi çarê
rêvî lê pêçaye tev
ji neynûkê, heta dev
divê hinek rawestî
belkîjî pir bwestî
germe xurte wek agir
rêv kire wek çekur
dema parsû gihan hev
şêr go: rovî, fene ev!
rovî go: rate weye
ev dar welatê meye
evne cihê şêraye
cihê qelsemêraye
welate rovî û gur
şêr nikarin bêne vir
mişkê bixun çavê te
şêr go: çye navê tê?
navê min çirto aẍa
xwedyê van şax û baẍa
rovî ji cem daye rê
weke gernasên berê
dûv lê bûye weke sing
çav li serî bûn pereng
şêr bi ser de hat xwar
ne eman û ne hewar
dî ko mişkek hate wir
wî jî terî bilind kir
go: ha, şêrê ser kundir!
kî bû wilo li te kir?
kesî dye li cihan
ko şêr bêne girêdan!
ezê niha te berdim
da zanbî çi merdim
çiqas em we xelas kin
win qencîyê nas nakin
mişkê terî bilind mêr
dewêl birî wî li jêr
li dor darê çû û hat
bi tevger û kêferat
şêrê birçî û xewar
bi ser dev de hate xwar
mişko pesnê xwe da go:
li min binêre yaho!
ez gernas û çelengim
mêrê rojên pir tengim
li şêr sist bûye terî
bi awran lê nerî
şêr go: bêje birazî,
ka çi ji min dixiwazî?
go: ez kolê darê te
dewlet xwedê, serê te
ez mişkê van dera me
ne dilbijê pera me
divêm ey şahê mezin
tacê bidî serê min
navê mijî bikî şêr
bibim şahê ser bi zêr
şêr go: navê te çye?
xuyeye qeşmerçye
- dibêjne min virto
navê bavê min zirto
lê şêr di ber xwe de go:
ber bi ava diçî ro
sed tif li vî welatî
vî pîsî, bê xelasî
rovîyên nav şikêra
çawa girêdin şêra?
mişkê qulan me berdin,
li ber şêran xeberdin!
di van çax û van dema
rûmet ji bo me nema
bi şêrî û axatî
nema bêm vî welatî
şêr revî û nema hat
bê şêr maye ev welat
şêx û mela bûn çirto
beg û axa bûn virto
mil û zîl û kîk û zaz
bûne pisîk, tev beraz
ji ber derdan ranazim
ez şêrekî dixiwazim
em tev li dor bibin kom
da bişkênin firs û rom
li ser çyan weke şêr
welat bigirin tevlî zêr
bostek nehêln vala
hevras bidin dest pala
rista mine bî wekhevî
herkes li bin vekevî
çirto, virto, nemênin
jin û mêr tev bixiwênin
min dil xem bûye mişt
meger dilê we min hişt
ava rû, win merêjin
ji bo we em dibêjin:
şêr ketîye hindûrîn
li vir bûme cigerxiwînNasnava edebî