نکاح بستن خسرو شیرین را
از کتاب:
شیرین و خوسرەو
اثر:
خانای قبادی (1704-1778)
5 دقیقه
429 مشاهده
خوسرەو خامەی خاس شۆخ عەبیرین
بەی تەور کەرد ئینشای ئەی نامەی شیرین
وەختێ کە دەوڵەت ئامیارتەن
سەد خوسرەو وێنەی شیرین یارتەن
چون ئیقباڵت هەن بە دڵواز دڵ
هەرچی ڕەزاتەن پەیت مبۆ حاسڵ
ئەر بێ دەوڵەتی نیەن ئیقباڵت
ئەگەر بیاوۆ بە سێسەد ساڵت
دایم هەر تەنگ دەست تێکەچن مبی
هەر جە دمای ڕزق وێت چەپ چن مبی
«القصە» چون کەرد شا شیرین سەڵاح
ئاوەردش بەی تەور بە عەقد نیکاح
نیشت نە مشکۆی وێش چون کەیان کەی
شورووع کەرد بە سەرف جورعەی جام مەی
شیرین ئێد شنەفت تەبعش بی ناخۆش
وات کەسێ واچۆ بەو لۆتیی مەیکەش
ئیمشەو نەنۆشۆ ئەو بادەی گوڵ ڕەنگ
گۆش نەدۆ بە ساز ئەرغەتوون و چەنگ
گەردش دیدەم چون ساقیی سادە
جە مەیگوون لەعلم پێش مدۆن بادە
غوڵامێ مەحرەم بە گوستاخ ئەو شەو
یاونا پەیام شیرین بە خوسرەو
خوسرەو گۆش نەکەرد بە حەرف شیرین
جە دەست شاقیی زوڵف بۆ عەبیرین
ئەوەند ئەو بادەی یاقووتی کەرد نۆش
زەڕڕە پێش نەمەند عەقڵ و فام و هۆش
خاسەی غوڵامان بارگەی جەننەت جاش
ئاوەردن بە دۆش تا حەرەم سەراش
شەخسێ پەرستار یاونا ئەو شەو
بە عەرز شیرین بێهۆشیی خوسرەو
شیرین پەی یاری و مەخسەرە و مەزاق
کەیوانووی قۆخێ کۆر دەم فەراق
پشت دەر قوپیای چون پشت کیسەڵ
ساڵ جە سەد و شەست، هەشت گوان چون دەڵ
چەم تەنگ و ڕوو چرچ، لووت چەفت و چڵمن
لەب کەوە و لیکن، دەنگ وە دەنگ جن
پا و سم شەق شەق، ساق ساق سیخەر
سەر چون قژاکە، جە مەیموون بەدتەر
بن بەخەڵ بۆگەن، پڕ جە سپێ و ڕشک
لانەی قۆڵانچە و مار و موور و مشک
چێش واچوون تەعریف پای تەخت نافش
بەردە بێ جە سیم گامێش شکافش
بەی تەرز و تەرتیب ئاوەردن وە لاش
پۆشاش وە زەڕباف جە سەر تا وە پاش
عورووسانە تەور ئەو کەیوانووی بۆر
کیاست بە خدمەت پادشا بە زۆر
پەی ئازمایش مەستی و هوشیاری
خۆش تەبعی و خەندە و مەخسەرە و یاری
خوسرەو «لا يَعقَلعربی» مەست بادەی نۆش
پێش نەمەندە بێ جەو دەم زەڕڕێ هۆش
کەفتەبێ بێخود سەرمەست و بەدحاڵ
نە ترش مزانا، نە شیرین، نە تاڵ
گرتش نە ئاغۆش، بەدەن وناراش
جە مەستیی چون شێر قایم وشاراش
چون کەم تاقەت بی عەجووزەی دێرین
هانن کەرد، هاناش یاوا بە شیرین
خوسرەو جە هانای ئەو پیرە کەمتار
«اصلاً و قطعاًعربی» نەبی خەبەردار
شیرین کە زاناش پیر بیەن خەجڵ
خەراما چون سەوڵ، خەندان بی چون گوڵ
جە دەست خوسرەو شای نیکۆ ئەختەر
بە هتر حاڵێ بی بەرش کەرد وە بەر
بەهەشتی ڕوخسار، زوڵف عەنبەر سروشت
کەمەرەی یاقووت زەبەرجەد نە پشت
وێش نیشت نە بالین شای سکەندەر ڕەنگ
فەرق بەندێ نە فەرق پڕ دانەی خۆش ڕەنگ
گێج موەرد زوڵفش نە دەور ڕوخسار
نە پێڵدا گێسوس پێچ موەرد چون مار
ئەبرۆش چون کەمان کارخانەی فەرەنگ
نە گۆش تا بە گۆش کێشابێ پەی جەنگ
عەقیقی میم شکڵ دەهانش بە ناز
چون ڕێزەی شەکەر جێش مڕێزا ڕاز
نە دەور ڕوخسار زەڕبەخش حەڵقە پۆپ
چەنی گۆی تەڵاو یاقووت زەڕ تۆپ
منمانا نە عەین شەهەنشای لاڵ سەنج
چون کڵافەی مار موشکین نە ڕووی گەنج
تۆمارش چون زوڵف پڕ غەمزە و خۆش تەور
مشنیا نە دەور کڵاوچەی ممەور
قورس قۆزاخەی دوڕ قەوسش ئەو شەو
چون شەم شەبستان جام ڕێز خوسرەو
کەردەبێ جە شەوق شۆڵەی وێش ڕەوشەن
خاستەر جە ڕەوزەی شۆخ هەشت گوڵشەن
شا جە زۆر مەی کەفتەبێ یەک دەست
نەزانا جە کۆن شیرین سەرمەت
ئاخر کە شیرین زوڵف بۆ عەبیرین
شا گرت نە ئاغۆش چون گیان شیرین
ئەو شەو ئەو زوڵف لوول لوولیای لێوە
چون تەرز لاولاو پێچیاش پێوە
نۆشا پەیاپەی تا بە سوب سەحەر
جە پوستەی خەندان شا شیرەی شەکەر
هەرچەند کەرد شیرین شەهد شەکەر ڕێز
جە بۆسەی شیرین لەبانش لەب ڕێز
تا نەپۆشا شەوق مەشریقیی پڕ توور
بە عورووس سوبح تافتەی زەرد و سوور
شا کە شەکەر خواب هیچ نەبی بێدار
ساتێ جە مەستیی وێش نەبی هوشیار
وەختێ درەخشا گۆی زەڕڕین خۆر
نە ڕووی مینای سەوز ئەی چەرخ ئەخزەر
خوسرەو لاڵ پۆش بێدار بی جە خاو
وێش وێنەی مانگ دی، شیرین چون ئافتاو
تا کە نیگاش کەرد ئەو فەڕڕوخ تەبار
ئەو مەست بادەی جام زەڕ نیگار
دیش چون ڕەوزەی باغ وەشبۆی بۆ سونبوڵ
شکوفتەن جە لاش خەرمانێ جە گوڵ
سیلسیلەی زوڵفش لوول بەستەی نازەن
بە ڕووی سینەشدا چون چۆپی وازەن
وەش بیەن دەماغ وەشبۆی عەنبەر بۆش
جە شەمیم خاڵ شەمامەی لیمۆش
چەند موشکین کەمەند شۆخ عەنبەربار
نە سای گەردنش پێج مدۆ چون مار
هەرچەند کە ئەو شۆخ شەش دانگ بێگەرد
چون نەی شەکەر بی، موفەڕڕەح، بێ دەرد
بەڵێ هەی یاران، چۆن گوڵ، کام شەکەر
منمانا بە ئەو؟ «الله اكبرعربی»!