قصه گفتن کنیزان وصف الحال خسرو و شیرین

از کتاب:
شیرین و خوسرەو
اثر:
خانای قبادی (1704-1778)
 4 دقیقه  367 مشاهده
ئەووەڵ سەوڵ باڵای سەوڵ جەننەت بێز
بەی تەور کەرد ڕێزەی ڕازان شەکەرڕێز
«گەنجێ سەر بە موهر شایستەی شاهی
کەمتەر بەهاشان جە مەهـ تا ماهی
بڕیا بە سەرکار فەریدوون فڕێ
تاج و کەمەر لاڵ، مەسەند جە زەڕێ»
سەوڵ پەرێ سام وێنەی نە سووەیل
بەزم شا جە نەقش ئەی ڕازان کەرد کەیل
واتش: جەی گوڵشەن ڕەنگین تەزروێ
وەتەن کەردەبێ نە سایەی سەروێ
ئاما شاهێنێ شۆخ تەڵا ڕەنگ
کەردش بە نەخچیر هۆرش گرت بە چەنگ
پەریزای بۆ ناف زوڵف دەستە سونبوڵ
شکاوا غونچەی لەب چون پەڕەی گوڵ
وات: ««تەنیا گوڵێ شۆخ نە باخمان
پێش ساکن مبی دەرد و داخمان
تا کە شکاوا بوڵبوڵێ بەردش
بێ پەروا پەی وێش تەسەڕڕوف کەردش»»
سەمەن تورک شۆخ شەش دانگ بێ گەرد
لەب چون غونچە گوڵ تەبەسسوم ڕێز کەرد
وات کە: «شەخسێ بی نوور عەینمان
بە ئەو ڕەوشەن بی دایم زەینمان
ئێمە کەرد مەحرووم وێنەی شەمع شەو
ڕەوشەنی بەخشا بە بەزم خوسرەو»
گەوهەر موڵک جە دورج یاقووت ئەحمەر
ڕێزنا دانەی دڵ بەند گەوهەر
وات: «جە خەزێنەی فەڕبەخش شاهی
لاڵێ بەهاش بی جە مەهـ تا ماهی
ئەمما خوسرەوێ بە تاراج بەردش
تاج شاهی پێش موزەییەن کەردش»
فەرەنگیس شۆخ جەمین پەڕەی گوڵ
ئاما بە ئاواز چون نەغمەی بوڵبوڵ
واتش: «جە سەدەف دوڕڕێ دڵپەسەند
پەیدا بی جە بەحر فەزڵ خوداوەند
خوسرەوێ جەم قەدر والای خیرەدمەند
کەردش بە دانەی یاقووتی پەیوەند»
عەجەب نۆش بە ناز چون گەنجوور گەنج
نە بەزم پەروێز بەی تەور بی دوڕ سەنج
«بەدرێ دوو هەفتە نوور بەخش کامڵ
ڕەخشان بی نە چەرخ بەرز دوور مەنزڵ
بەراما ناگا ئافتابێ لێش
کێشاش بێ تەکلیف بەردش چەنی وێش»
هومیلای بۆ میشک ساحێب عەقڵ و هۆش
وات: «نەخلێ شمشاد شۆخ قەسەب پۆش
پێوەند بی وەنەش سەرو سەر ئازاد
وەسەن نە یاک جا سەوڵ چەنی شمشاد»
خوتەن خاتوون وات: زوهرە تا یەک چەند
تەنیا بی نە بورج چەرخ دڵپەسەند
چونکە کەرد ئیقباڵ دەوڵەت یاوەری
قیران بی وە هەم زوهرە و موشتەری
نۆبە کەفت بە دەس شاپوور نەقشبەند
کەرد ئینشای ئەی ڕاز شیرینتەر جە قەند
واتش: ئیمتیزاج شیرین و پەروێز
نە بەزم بۆ میشک ڕەوزەی بەهەشت بێز
چون شیر و شەکەر نە جام زەڕەن
لایق شاهان فەریدوون فەڕەن
وەختێ بە شیرین شای موڵک ئەرمەن
یاوا بە سەد عەیش سەر ڕشتەی سوخەن
خاستەر جە زومرەی ئەو باڵا بەرزان
بە ڕێزەی ڕازان شەکەر کەرد ئەرزان
وات: من یەک حەرفێ جە تۆمار عەشق
جە «مُدة العُمرعربی» نەکەرییم مەشق
شاپوور چینی دا بەی تەور مەشقم
ئیستا ی سۆزان ئایر عەشقم
ڕاستەن سەرنویس من سەودای عەشقەن
زامەت سەختم هەر ئەو سەرمەشقەن
جە ئاخر کە دەور بە خوسرەو یاوا
بە میسقەبەی فیکر ئەی دوڕ شکاوا
فەرماش: یەک شێرێ ئەژدەر شکارێ
مکەردش نەخچیر جە میرغوزارێ
گەوزەنێ ئاما بە نەیرووی نەبەرد
گەردەنش بە بەند زنجیر مەحکەم کەرد
سا من ئەو شێرم شیرین دا گیرم
کەردن بە حەڵقەی زوڵفان زنجیرم
ئەر سەد هەزار شێر پڕ سام سەنگی
دڕوەندەی پڕ خیشم زەنندەی جەنگی
بەیان، من ئەو بەور نەهەنگ ئاهەنگم
خەڵاس نمەبان یەکێ جە چەنگم
شیرین جە گوفتەی خوسرەو بی ماتەم
سۆچیا جە تاو چون شەرارەی شەم
چون گڕەی بارووت پەژارەش گۆ سەند
زۆر پەنجەی خەم نەخڵ شادیش کەند
خێزا چون ساقی سادەی دڵنەواز
ئاوەرد پەی خوسرەو جامێ مەی بە ناز
واتش: یە بە یاد شۆخ شێوەی من
بە عەشق توڕڕەی لوول لێوەی من
بنۆشە، خەرمان خەم بدەر وە باد
بە شادیی شێوەم خاتر بکەر شاد
خوسرەو جە ئەڵتاف شیرین هام دەرد
مەمنوون بی خەیلێ «دەوڵەت زیاد» کەرد
نۆشا بادەی ناب وەشبۆی عەبیرین
بە سەد شادی و زەوق جە دەس شیرین
ئەو شەو تا بە شەوق سوب، جە سەحەر، خۆر
گڕیا وێنەی شەمع شۆخ شوعلەوەر
شیرین و خوسرەو چەنی ئەو یاران
ئەو یاران شۆخ عەنبەرچەداران
بەی تەور کە خامەی میشکین کەرد ڕەقەم
بەردشان وە سەر بێ شایبەی خەم