حیکایەتا سیهـ و نەهێ

نەقل دکەن دڤێ تارێخێدانێ ١٢٣٥ وەکو بوویە سەفەرا ئیرانێ و ڕۆمێ، وی وەقتی ئاغایێ سیپکان سلێمان ئاغا و ئاغایێ تایفا زیلان حسێن ئاغا، ئەو هەردوو دگەل ئێلێد خوە ل خاکا ئیرانێ بوویی، خدمەتا شاهێ ئێرانێ دکرن، وەکو نێزوکی موحارەبەیێ بوویی، نائیب سەلتەنە، عەبباس میرزا، سلێمان ئاغایێ سیپکی و حسێن ئاغایێ زیلی، خوەستیە نک خوە و هەر دوو ژی برینە حوزورا دیوانێ و ئەکابر و خەوانینێد ئیرانێ ژی پێکڤە لە حزورا عەبباس میرزای گەلەک نەوازش و ڕوی دل و تەکلیف ژ بۆی وان ئاغا لەران و هەریەکی ژ وانە دوو شالێد شەملە ژی قیمەت و شیرێد زێڕین ئێحسان کری و گۆتیە وان کو هوون غولامێد سادقێد شاهن، موحارەبا مە و ڕۆمێ هەیە، وە دبینم لوان سەرحەدان موقەییەد ببن و غولامی ئیجرا بکەن، ئەلبەتتە هوون ژ کەرەما حەزرەتا شاهیێ چراغ دبن، ئیجارێ ژی خەوانینێد ئیرانێ ژ خانێد وەلاتێ رەوانێ، خانێ تایفەیا ئای ڕۆمیان زەمان خانێ کوڕێ قاسم خانی ژ حەسەدێ گۆتیە عەبباس میرزای، کو شاهم ئەڤە چیە تو هندە رەغبەت و ریعایەتێ دنێڤا خەوانینێد ئیرانێ لڤان ئاغایێد ئەکرادان ژن قەحبە دکەی، ئەگەر چ عەبباس میرزا ژ ڤی خەبەری سل بوویە و زەمان خان تەقدیر کرییە، لاکین سلێمان ئاغایێ سیپکی ژ غیرەتان نەحەمملاندی، ل وێ حزورێ گۆتیە، کو زەمان خان سوبەیێ ژن قەحبەتی کفش دبتن، هەرچیە عەبباس میرزای زەمان ژحزورێ قۆڕاند، ئێدی تەنبیهـ و تەئکید ل سلێمان ئاغای و حسێن ئاغای کریە کو وە دەبینم هوون دگەل ئێلانێد خوە باربکەن و بچنە سینورا رۆمێ و موقەییەد و باخەبەر بن، بلانێ جاسوسێد وە ژ سەمتێ وەلاتێ ڕۆمێ کێم نەبی و سەرگوهیا وەلاتێد سینورێد ئێرانێ بکەن، ئیجارێ سلێمان ئاغا و حسێن ئاغا ژ حزورا عەبباس میرزای ڤەگەڕیایی، بشوڤەهاتن، لاکین سلێمان ئاغای گۆتە حسێن ئاغایێ زیلی، تۆ چ دبێژی ئەز پشتی ژن قەحبەتیێ ئێدی ل وەلاتێ ئیرانێ ناسەکنم و بەلکو ئەز دێ ڤێ تۆلێ ب ئزنا خودێ ژ زەمان خانێ ئای رۆمێ بستینم، لاکین حسێن ئاغا بێ غیرەت بوویی، ل ئیرانێ مایی و سلێمان ئاغا فیلحال دگەل هەشت سەد و نەهـ سەد مالێد ئێلا سیپکی بارکری و چوویە گۆلێ وانێ نک سرت مەحموود پاشا والێی وێ دەرێ. لاکین حسێن ئاغایێ زیلی ل ئیرانێ مایی، وەکو شەڕێ رۆم و ئیرانێ ل دەشتا ئالەشگرێناوی تایبەت بوویی، ئۆردیا رۆمی رەڤی و بەلاڤ بووی، ئیجارێ سەردارێ رەوانێ حسێن قولی خان، ئەمرێ زەمان خانێ ئای رۆمی کری، قەدەرێ سێ هزاران سوارێد عەجەم و ئەکرادان دایێ. ئەو کریە سەرۆک و چادر و تەدارەک دایێ ژ بۆی حەفزا رەعییە و گوندێد رەوانێ ژ ئەکرادێد رۆمێ، ڤرێکرینە بەرگیا وەلاتی، ئەو ژی هاتیە ژ قولپێ ژوورتری، ل چیایێ عەبباس گولێ، گۆیا ژ بۆی قەراقولێ و ل وێ دەرێ ئوردو ڤەداینە، ئیجارێ ئەڤ خەبەرە گەهیایە گوهێ سلێمان ئاغایێ سیپکی، لە وڕانێ ئەوی دائیم ژ بۆی حەیفا ژن قەحبەتیێ، ژ زەمان خانی هەر گوهدار بوو، دا ڕۆژەکێ دەرفەتێ ببینە و ئەوێ تولێ ژ زەمان خانی بدەرینە، وەکو ئەوی ئەڤ خەبەرە سەهـ کرییە. مالێد وانە ل کەشیش کولێ توپراغا وانێ بووی، ژ ئێلا خوە حەفت سەد سوارێد بژارە بەرهەڤ کری. قەسدا ئۆردۆیا زەمان خانێ ئای رۆمی کری، دوو ڕۆژ و شەڤان شەبخون کری، بەرێ سوبەیێ هاتی بسەر ئۆردویا زەمان خانی گرتی و ژ چار کناران ئیروش برینە ئۆردویێ، ئێدی خەلقێ ئۆردویێ پەریشان بوویی، ئێکو ئیمکان بوویی سواربووی و ڕەڤینە و ئێدی مایە، ئێکو هاتنە کوشتن و ئێکو هاتنە ئەسیر کرن و زەمان خان ژی گرتن و ئینانە نک سلێمان ئاغایێ سیپکی، ئیجارێ سلێمان ئاغا گۆتیە زەمان خانی، کو چاوانە، نها ژن قەحبەکییە، هەرچەند زەمان خانی ئەمان و داد کری فایدە نەکر، سلێمان ئاغا بخوە دایە شیری. سەرێ زەمان خان ژێ کریە و بغەیر ژوی ژی، سەد سەر ژ عەجەمان ژێ کری و قەدەرەکی ژێ ئەسیر کرینە و ئوردۆیا وان ژی یەغما کری و ژ سێ سەدی زۆرتری ئەسپێ ئەختەرمە ئستاندی و ژ وێ دەرێ کاغەدەک ژ بۆی سەردارێ رەوانێ حسێن قولی خانی نویسی و دایە ئەسیرەکی، ژ بۆی سەرداری ڤڕیکریە، کوخان ژن قەحبەتیا جامێران وەها دبیتن، ئیجارێ قەنج مەعلوومی وەبوو، کو ئەز عەشیرم، نە ژن قەحبەمە و بخوە ژی سەرێ زەمان خانێ ئای ڕۆمی دگەل سەرێد مایی و ئەسیران بڕی و چوویە نک مەحمود پاشایێ والیێ وانێ، ئیجارێ سرت مەحموود پاشا ژی قەوی زێدە ژ سلێمان ئاغایێ سیپکی مەمنوون بوویی، تەحسین و ئافەرین کری، ژ سەد خەلاتان زێدەتری داینە تۆرین و ئاغا لەرێد تایفا سیپکان و ئەو تەرزە شەجاعەت و غیرەتا سلێمان ئاغایێ سیپکی نها ژی ل کوردستانێ تێتە گۆتن، ئەوی سلێمان ئاغای قەوی مەهینەکا باش هەبوویە ناڤی هولێناوی تایبەت. ئیجارێ کچێد تایفا سیپکان ئستران ل سلێمان ئاغایێ سیپکی گرێداینە. کو سوارێ هولێ بڤی تەرزی چوویە و سەرێ زەمان خان ل عەبباس گولێناوی تایبەت بڕی و ئینایە و هندە ناموس کرییە و نها ژی ئەو ئسترانێد سلێمان ئاغایێ سیپکی، دنێڤا ئەکرادان تێنە گۆتن، کورێد وی ژی هەین، لاکین قەوی ژار بووینە ل گوندێد ئالاشگرێ، یێرلو بوویی، حسێبکە د دەرەجەیا رەعیەیاندانێ ساکن دبن..