کیژ و ژنان
لە کتێبی:
دیوانی ئەسیری
بەرهەمی:
ئەسیری (1895-1962)
2 خولەک
616 بینین
گەر هەرایێ بێ لەناو کوردستان
یاریدەی پیاوان ئەدەن کیژ و ژنان
سەنگەر ئەگرن، شەڕ ئەکەن، مێرد و کوڕان
نان و ئاویان بۆ دەبەن دایک و کچان
یەک لە پیاوان لێ درێ، ژن زوو بەزوو
دەیڕفێنن، دەینێنە سەرکۆڵ و شان
دایکەپیرە زامەکەی تیمار ئەکەن
دەیبەنە دێ بۆ نەخۆشگەی دیدەوان
بۆ ئەوەی پیاوان هەموو بۆ شەڕگە چن
وا دەبینی دۆتەیی شێخ بۆتە شوان
کیژی ئاغا و بەگ بەلەنجە و لارەوە
خۆی لە ناچاری دەبێتە باغەوان
وا کناچەی، ڕیش سپیی گوند و مەلا
یەک لەسەر بێستانە، یەک ساوە لەوان
هەرچی کاری کوڕ بێ، کچ سازی ئەکا
تا لەبەر دوژمن نەبن تەنگا و، ئەوان
شەڕ کە هاتە دەس بەیێخە و قایمە
جێ دەمێنێ باغ و ساوە و کەپر و ڕان
مێیینە بڕ بڕ بۆ جێی شەڕ ڕا ئەکەن
نابێ لەو چاخە لە هیچ کەس ترسی گیان
خوێش و خەڵک و مێرد و خێزان پێکەوە
تێدەکۆشن هەر وەکو خوشک و بران
تا وەکو دوژمن شکست ئەخوا تەواو
شەڕ ئەکەن بڕ بڕ ئەدەن هەوڵ و دەوان
هەر کە دوژمن سەر فرۆ بوو، شاد ئەبن
پیاوەکان دیل ئەگرن و، تاڵان کوڕان
ئافرەت زامدار و کوژراو خڕ ئەکەن
کاکە وو ڕۆڵەی شرین و بابیان
لەم شەڕی شێرانە چۆن سەرکەوتوون
نابیستێ هیچ کەس گرین و دەنگیان
شادی وو بەزم و زەماوەن، هەڵپەڕین
هەر لە ئێوارە گڕ ئەدرێ، تا بەیان
ئەی ئەسیریناسناوی ئەدەبی میللەتێ وا بێ ژنی
تێبگە ئینجا چلۆنە پیاویان