حکایت کردن شاپور از سنگ تراشی فرهاد به جهت شیرین
لە کتێبی:
شیرین و خوسرەو
بەرهەمی:
خانای قوبادی (1704-1778)
4 خولەک
442 بینین
«افضل الشعراءعەرەبی» نادیرەی نامی
ساحێب خەمسە، یەعنی «نیزامی»
بە عەتر نەسیم خامەی بۆ سونبوڵ
غونچەی ئەی کیتاب شکاوا چون گوڵ
مەزموون تەحریر نەزم «نیزامی»
بەی تەور دادەن داد شیرین کەلامی
پەیکە پەریزاد پەڕەند زەڕ پۆش
گەور دڵ جە سەنگ سیمین بنا گۆش
سەهی سەرو شۆخ گوڵ باغچەی ڕەنگین
خاتوون ئێران بانووی موڵک چین
ئاشووب شاهان عەرسەی هەفت کیشوەر
فیتنەی عاشقان زام دڵ خەتەر
سەوڵ سایەدار پڕ سام سەنگی
پەریزای زەڕدەشت تەرسای فەرەنگی
شیرین شەش دانگ شەهزادەی ئەرمەن
خاڵ و بەرگ بۆ موشک وەنەوشەی چەمەن
نەو قەسر وێشدا هەر شام هەر سەحەر
مەیلش فێشتەر بی بە شیر و شەکەر
نمەداش ئەو شۆخ زوڵف بۆ عەبیرین
ئەو شای شەکەر ڕاز زوڵف و دەم شیرین
یەک قاشووق جە شیر شیرەی شەهد قەند
بە سەد قاپ تەعام چەرب دڵ پەسەند
بە شیرینی بی دایم قەرارش
بێ شیر و شەکەر نەبی مەدارش
چون نە دەور و پشت قەسر زەڕ نیگار
گشت سەنگ سەخت بی هەم سیخناخ نار
چونکە چەنی خار سەنگ بەست خارا
نەکەرد گەللەیێ یەکسات مدارا
چۆپان لا عیلاج دوو فرسەخ فێشتەر
دوور موست گەللە جە قەسر دڵبەر
ئیمجار پەی شیرین شیر بە دەرد سەر
ماوەردن خاسان زوڵفان بۆ عەنبەر
شیرین لەب شەکەر دانەی دوڕ نە گۆش
ڕێزەی ڕاز شەربەت، شیرەی شەکەر نوش
شیرین بێ شەکەر، شەکەر بە بێ شیر
چون نمەکەرد نۆش منیشت بە دڵگیر
جە دڵگیریی ئەو هەر سووب تا بە شام
پەرستارانش دڵگیر بین تەما
شەوێ وست حەڵقەی موشکین زوڵف بە دوش
ئەو مانگ زەڕڕین حەڵقەی دوڕ نە گۆش
جەو حەڵقەی شەودا تا با سوبح دەم
پێچ مدا چون مار پڕ پێچ ئەرقەم
جە سەردیی خوسرەو تا بە شەفەق زەرد
مکێشا پەیوەست لوولەی ئاهـ سەرد
قامەتش جە باد مەینەت بە زاری
چەمیابێ چون شاخ بێد مرواری
چون حەڵقەی ئەژدەر نەقش بەوەردا
پێچ مدا چون مار با ڕووی کەمەردا
جە ئەبرۆ کەمان کەردەبێ بەرکەش
جە موژان چون تورک بەستەبێ تەرکەش
جە داخ خوسرەو کەردش دوو ڕەنگی
گێسووش پێچ مدا چون مار زەنگی
جە حەرف دروشت ئەو پەیمان شکەن
گوڵناری مکەرڕ جە نەرگس سەمەن
بە غەیر جە شایوور شای سوخەن پەرداز
جەو قەسر چۆڵدا کەس نەبیش هامڕاز
ئاخر کە ئەو قورس بەیزای قەمەر سۆ
شیرین شەمامەی شۆخ شەو بۆ بۆ
وێنەی قەندانی ڕێزەی نوقڵ و قەند
ڕێزنا ڕازان شۆخ دڵ پەسەند
فەرماش بە شاپوور دانای دڵ پەزیر
زەروورەن کەردەن عیلاجێ پەی شیر
پەی چێش؛ وە بێ شیر شدیم بەتاڵەن
شەکەر ئەر شیرش نەبۆ لێم تاڵەن
شاپوور نەخش بەند جە دانشوەری
چون هیندوو بەردش سوجدەی ئەو پەری
واتش شەخسێ هەن نامشەن فەرهاد
موهەندیس مەردێن، فراوان ئوستاد
ڕاسیخەن جە عیلم هەندەسەی هەیئەت
«مەجسیتی» ئایین، «ئیقلیدیس» حیکمەت
بە موو مکێشۆ گوڵان بە سەد ڕەنگ
مگەنۆ تەسویر نەخش چین نە سەنگ
جە مانیی نەققاش نەقشش شۆخ تەرەن
خەیلێ هونەرمەند هەم دانشوەرەن
ئوستادێ چون ئەو جە گشت فەن قابڵ
جە هەر هەفت کیشوەر، نمەبۆ حاسڵ
مەگەر هەم بە دەست ئوستادێ بەی تەور
ببۆ موددەعات حاسڵ نە ڕووی دەور
وەرنە بێ ئوستاد کارێوەن دیشوار
ئەووەڵ زەروورەن ئوستاد، ئاخر کار
ئەر بار یافتەگان بەزم عەنبەر بۆ
مدەران ڕوخسەت بەندەی دوعاگۆ
سەر قەدەم ساختە هەر کۆن ئەو ئوستاد
ماوەرووش وە پای تەخت پەریزاد
ئێمە و ئەو ئوستاد هەر دوو هامزادیم
هەر دوومان شاگرد هەر یەک ئوستادیم
تەعلیم ئەو دا بە سەنگ تراشی
تەرغیب من کەرد هەم بە نەققاشی
بە تێشە جە لاش سەنگ سەخت چون مۆم
بە پیشە خاستەر جە ئوستاد ڕۆم
شاپوور سەودای شیر بەی مژدەی شیرین
بەرکەرد نە دەروون ئەو زوڵف عەبیرین