بیان صفات هفت طبقه‌ی دوزخ و اسم طبقه‌ها و بزرگیشان
لە کتێبی:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
بەرهەمی:
فەقێ قادری هەمەوەند (1830-1890)
4 خولەک
428 بینین
شەممێ جە تەعریف دۆزەخ کەیم ئیزهار
بەڵکم سامیعان نادیم بان جە کار
هەفت تەبەق دارۆ هەر یەک یەک دەرگا
هەر یەک مەسافەش ئەرزەن تا سەما
یەک تەبەقەش پڕ عەقرەب و مارەن
بزورگەن عەقرەب ماچی کۆسارەن
قیاس بەو تەورەن بزورگیی ئەژدەر
«نعوذ باللهعەرەبی» نەو جاگەی خەتەر
یەک تەبەق کوورەی زەمهەریر دارۆ
یەک قەترەش ئەرواح عالەم مەستانۆ
یەک تەبەق موتبیق نەوع سوندووقەن
جوملە موهەییای ئەخز حوقووقەن
یەک تەبەقەش بەحر زەهرەن چون قولزوم
فاشەن جە قوروون شەجەرەی زەقووم
عەقرەب و ئەژدەر زەهرش کەردەن قەی
مەوج وەردەن نەو جا بێ کەنار و پەی
پەی ئەهل دۆزەخ ئادابەن شەراب
هەرکەس جێش نۆشا وێش مەبۆ بە ئاب
سێ تەبەقەش کۆهـ ئاتەشەن بیللا
جە عومق مەددش نەدارۆ شەنا
یەک عالی درەخت نەو جا مەعلوومەن
ئیسمش بە شەجەر زەققووم مەسموومەن
شاخ سەمەرش پەی هەر تەبەقات
کەردەن ئیکتیفا چون تووبای جەننات
میوەش چون حەنزەل بەد تەعم و بەد بۆ
وێش مەبۆ بە ئاب هەرکەس بنۆشۆ
جە ئایەی قەدیم ئەو میوە تەلخین
مەسەلش ئاوەردن ڕەئس شەیاتین
ڕەئس شەیاتین جە کۆهـ بەتحا
درەختێن میوەش بەدتەعم و هەوا
نیران دۆزەخ با نار دونیا
وەی تەورەن ئەخبار جە شای ئەنبیا
هەفتاد دەرەجە کەردەنش تەعریف
با نار دونیا دارۆ «مضاعفعەرەبی»
گەزندەی ماران گەژدوم و زەققووم
بەوتەور قیاسەن یەقین کەن مەعلووم
ئیسم تەبەقات ئاریم بە ئەوساف
تا کە جە یاران نەبۆ ئیختیلاف
ئەووەڵش وەیلەن، دووەم سەقەرەن
سێیەمش سەعیر، جاگەی خەتەرەن
چارەمش لەزا، پەنجەم حوتەمە
شەشەم مەسیرەن پڕ جە سەدەمە
هەفتەم جە ڕاوی وەی تەور یەقینەن
ئیسمش ئەسفەل و هەم سافیلینەن
هەر یەکێ خوددام وێش دارۆ موقیم
ئەسڵ خەلقشان جە «ناراًعەرەبی» جەسیم
خازینان جە نار سروشتەن یەکسەر
ئاتەش جە ئاتەش نمەکۆ حەزەر
ئەترەشەن جە گۆش زومرەی خازینان
تا کە نەشنەوان زەلزەلەی ئەفغان
فەوج خازینان بێ حەدد و شومار
هەر فەوج جە قاپیی وێشان ئینتیزار
ئەعزاشان هەیکەل جیسمشان چون کۆ
سامدار و موهیب، هەیئەت پڕ شکۆ
پەرێ دەڕڕاکەی فەهم سامیعان
میزان کەم قووەی بازووی خازینان
هەفتاد هەزار نەفس مەلەک مەبان جەم
هەر یەک با حەلقەی زەنجیرەی ستەم
حەلقە نە حەلقووم ئیبلیس مەکەن گیر
هەر یەک مەکێشن حەلقەی یەک زەنجیر
بە سەد دار و گیر، بە سەد تەعب و لەنج
ماوەران پەرێ خازین بە سەد ڕەنج
یەک جە خازینان بە زۆر بازوو
نە دەورەی سەرش چەرخ مەدۆ هەر سوو
چەرخ مەدۆ چون سەنگ نە تۆی فەلاخوون
چون زرک مەکەرۆ جە سەعیر نیگوون
ماچۆ نە ئێوە نمەبی مەئموول
پەی مەرد زەعیف بەی تەور بان مەشغوول
حەق یەک ئەژدەها جە قودرەت وێش
ئاوەردەن بە خەلق پێش ماچان «حوورێش»
هەفت تەبەق دۆزەخ جە بەتن ئەو مار
جە قودرەت وێش جاگەش دان قەرار
یەک موو کەردەن خەلق جە لەب ئەژدەر
کەردەنش پەی کول عالەم بە مەعبەر
هەزار ساڵ ڕاهەن جە بەعزێ کیتاب
بەعزێ سێ هەزار ساڵ کەردەن حیساب
دەهەن باز کەردەن ئەو داببەی ئەرقەم
مووی لەبش بە لەب ئوخراش موجەسسەم
بە مووی لەب ئەو مار پێش ماچان سیرات
تەریق عاممەن پەی قیتعەی جەننات
چەن هەزار ساڵ ڕاهـ ئەو موو درازەن
نیسفش نەشیب و نیسفش فیرازەن
ئاراستەی قودرەت زات غەیوورەن
جە موو باریکتەر سیای دەیجوورەن
ماوەران زەنجیر تا هەفتاد هەزار
جەمعش بە قوللاب نە حەلق ئەو مار
فریشتان مەئموور پەروەردگارەن
نە هەر یەک زەنجیر هەفتاد هەزارەن
مەکیشن بە خەشم بە کینە و غەزەب
مار هەم حەرەکەش مەیۆ جە عەقەب
پەی جای قەرارگاهـ مەعرەکەی میقات
کەشان مەکێشان غاشیە دەرسات
غاشیە نەوجا مەگێرۆ ئارام
دەهەن مەکۆ باز پەی جەزای عەوام
شەرارەی ئاتەش دۆزەخ بە دەوان
کێشۆ زوبانە پەرێ ئینس و جان
ئاب ئەو ئەسرین زاهید جە دونیا
سەرف کەردەن نە عەین جە بیم عوقبا،
فریشتان بە ئەمر جیهان ئافەرین
مەحفووزش کەردەن ئەو ئاب ئەسرین
مەکێشۆ شەرەر جەو دەمدا ئاتەش
مەلایک ئەو ئاب بە دۆش مەکەن پەخش
پۆسەن ئیرادەی زات یەگانە
پێش مەبۆ خامۆش شوعلەی زوبانە
جەودەمدا بە ئەمر خەللاق وەدوود
هەر چوار موقەڕڕەب فریشتان بە زوود
مەکەن موهەییا جەننات و قوسوور
دۆزەخ جە مابەین جەننات و نوشوور