قەسیدەی بەهارییە
لە کتێبی:
دیوانی سەید یاقۆی ماییدەشت
بەرهەمی:
سەید یاقۆی ماییدەشت (1808-1881)
3 خولەک
885 بینین
بەین و شادی و دەستداران هەم ژە سونع داوەری
شابەهار ئاما ژەنۆ فەڕش زەمین کەرد ئەخزەری
غوڕش ئەبر بەهاری ژە ئاسمان خێزا ئەژ نۆ
هەم جەهان پیر بورنا بی ژە باد سەرسەری
جن و ئێنس و وەحش و تەیر و خار و خەس و کۆ و کەش
کەلەشان مەس بی لە بۆی نۆبەهار عەنبەری
خێزیان پەی سەید غازان کەرکەسان پەرواز وازان
ڕێزنان ڕازان بە نەقش لەوح چەرخ چەنبەری
وای شەماڵ شەق شەق شەکا وا تەخت یەخ بەند چەمەن
چوون ئەمیروڵڵمومنین نە جەنگ فەتح خەیبەری
توغرول و عەنقا وەلا چین، واشە و شاهین شۆخ
پەی تەفەڕوح پەڕ گشودە تا وە شەمس خاوەری
هودهود وتاووس و قومری، مورغ باغ کۆسار
هەریەکێ ڕازێ بناز نەغمەی ساز دڵبەری
فووج بولبول جەمع کەوکان ئەی نە باغ و ئەو نە کۆ
ئەی چەهچەهە ئەو وە قەهقەهەسەنج ڕای سەنجەری
قیڕەی سەر سۆز و بۆر چییەن شەو لە کۆڵاوان زاف
لەقلەقان نقارە چییەن لەم بام قەسر قەیسەری
قارەی غاز و قوڵەنگان گۆش کەردوون کەردە کەڕ
هەم ژەنۆ پڕ بی سەراوان لەم بوتڵان چوون پێرێ
موختەسەر مەجمووع تەیران دەستە دەستە فووج فووج
گا وە باخان، گا وە داخان، گا وە شاخ عەرعەری
لەشکەر نەورۆز و گوڵ پێش خواندار هەر گوڵان
خەیمەی پەیکالم بیابان چوون سەد ئەسکەندەری
گوڵ شەقایق جوغدئاسا کونج دیواران دنج
کاسەی تە ئاسوودی پڕ کەردنە حەوز کەوسەری
بۆی ڕۆح ئەفزای شەوبۆ لەم نسار کۆسار
بۆ مەدێ هەردەم لەبۆ لە مادەران مادەری
زەنبەق و خەشخاش و ڕەیحان، گوڵ حەنا و شەست پڕ
گوڵ ئەشەد بۆ کاسنی، نیلووفەری و جەعفەری
گوڵ بەنەفشە، گوڵ قەرەنفول، گوڵ گوڵاب و ئەرغەوان
دەستە دەستە جەمع بەستە ئەحمەری و ئەخزەری
سەوزەزار و مەرغزار و دەشت و بام و بەحر ب بەڕ
دەستە دەستە خەیمە بەستە سەف چوو سان عەسکەری
ئەرغەوان و نەرگس و نەسرین و یاس و یاسەمین
سووسەن و لەولا و لیل و لاڵەهای ئەحمەری
کاج و شمشاد و سنەوبەر، عەرعەر و سەرو سەهی
سەرفرازان قەد کشیدە تا وە چەرخ داوەری
جومڵەی خەڵق ئەعلا و ئەدنا، مەست و مەغروور بەهار
هەریەکێ چەنگێ وە چەنگ ئامادەی خونیاگەری
فەسڵ عەیش و فەسڵ نۆش و دڵ نە جۆش و غەم خەمۆش
بادەنۆش و دەس نە دۆش ماهڕوویان پەری
فەسڵ ساز و فەسڵ ناز و فەسڵ غەمزە فەسڵ ڕاز
بووسەسازی، عشوەبازی، سەرفرازیی یاوەری
فەسڵ گوڵ فەسڵ ڕەیاحین، فەسڵ سونبول، فەسڵ عشق
ئەم بەهار لاڵەزار و ئەم شەراو کەوسەری
نەوجەوانان بولبول ئاسا سەید عشق گوڵڕوخان
گوڵڕوخان مەشغوول خۆدسازی و ناز و دڵبەری
موختەسەر هەرسێ مەوالید چوارعونسور جەمع هەم
خیزیا لەم قەڵب شان بانگ نەوای حەیدەری
سەیید بێچارە نە عەیش و نە نۆش و دڵپەشێو
موزتەر ئەفسوردە و غەمناک دەست بێ زەری
دیم خەیاڵ ئاما سەیید، تۆ بۆچە غەمناکی و حرین
ڕوو بکە لەم بارەگا عەدل خان کەڵهوڕی
مسڵ زەینوڵڵعابدینخان خۆش لقاو و نیک تەبع
کەس نەدی لەم سایەی گەردوون چەرخ ئەخزەری
گەر بکا دەست سخاوەت ڕوو بە مەسائل وەقت وجوود
سەد وەکی حاتەم لە دەرگا یا ئیبن بوو چاکری
ئاسف بن بەرخیا ژە ئەو حکمەت بووزەر جەمهەر
دەربەر عەقڵ و کەماڵی هەر چوو تفڵ ئەسغەری
هەم ژە عەدل و هەم شوجاعەت چاکر دەرگاهشەن
سەد وەک نەوشیرەوان و سەد چوو تووس نەوزەری