mibḧis alḧyaة û al’ilim
Li pirtûka:
Eqîdey Merziye
Berhema:
Mewlewî (1806-1882)
3 Xulek
736 Dîtin
teqrîrî mezheb ehlî ḧeq kirya
îcazey teqrîr terzê tir dirya
eme teḧrîrî usûlî dîne
hełgire be dił herkam yeqîne
«misbitu alsifatErebî» îxtîlafyane:
sîfat za’îdin «’ilî alzatErebî» ya ne?
ew kes wa qewlî hes be zyade
le sîfat xewas deka îrade
xasey wesfî ’îlim danisten şi’ûr
xasey îrade qesdekey meşhûr
bo wesfî qudret xasey amade:
«ti’esîrّ ’ilî wifq alaradihErebî»
çe ḧacet qełem tûlî pê bidat;
«fiqîs ’ilîha sa’re alsifatErebî»
«û tilk alxiwasّ lîst ’înh,Erebî
û hu zahirّ, û la ẍîrhErebî»
boç? «fî alucud alxarcîErebî» nîyes
temayuzyan le zatî eqdes
«felîza qalwa, cizahmu alxîr:Erebî
ban alsifat la ’înّ, la ẍîrErebî».
«walẍîrّyihu altî astibanErebî
minha alastilzam lusif alamkanErebî»
«alimiftiqru alimcisuc al’a’ilErebî
fî alucud alî ti’esîr alfa’ilErebî»
ẍeyrîyetêke «zat alaqtiranErebî
liltimayz alxarcîErebî» bîzan
îrade dekirê xewas le ewsaf
az alsifih mayh altisafErebî
û bê ew xewas lazmey sifat
nawê îttîsaf «balfi’ilErebî»y bo zat
«kîf la yikun miqsuraً ’ilîErebî
ḧisulî tilk alxiwase, û laErebî
şî’ min ’alim mirîdٍ qidîrErebî
bila şi’ur qisdٍ aw ti’esîr,Erebî
mislaً, bihza alim’ilum alimizkurErebî
lihza almirad, fî zak alimqidurErebî
’almaً bih, murîdaً lehu,Erebî
qidîraً ’ilîh, fizir min lehwaErebî
û lîst nifsu zî alimbadyatErebî
kizilk, fihî kanit ’îne alzatErebî
û an lim tikin ’înha yilzimErebî
fî tilk alxiwase lilh al’e’zimErebî»
îḧtyac ebał ẍeyrî zatî xoy
emrê şenî’e, deşê lêy ladey
«û ayn yestend za alẍîru lihuErebî
yi’nî alîh, cilّ şe’enehuErebî
ew kes ke dełê sîfat ’eynîye
qesdî be sîfat «pê» mebadîye
lakîn kam me’nay lê dekey tema
«qul hiza alim’inî û hu anّ maErebî
me’ tilk alsifat yesdur ’in alzatErebî
yisdir ’inh bidun alsifatErebî
ye’nî: la yiḧtac al alsifatîErebî
û tilk alxiwasّ linfis alzatErebî»
eger ’eynîyet bem me’na newê
biłê, bizanim be çe řeng dewê
le lay xoy kesê tesewur bikat
ke mutteḧîd wê sîfet degeł zat?!
er çawî ’eqiłit bînş alûde,
dewînî sîfet wek zat mewcûde,
ew be ẍeyrewe qyamî heye,
zat xo qyamî be nefsî xoye
«û ma yikunu alî ẍîrîhîErebî
miḧtacaً fî en yiqumu bihErebî
kîf yikunu ’înaً lîma laErebî
yiḧtacu alî ẍîrîhî esla?!Erebî
liza nifaha ri’esaً zu a’tizalErebî
wasbete alxiwasّ rîmit bal’eḧwalErebî
fîma lisan albyan qirirّeErebî
deqّeqî alinzir alî an yizhirErebî
enّe almale waḧîdّ fî alkilّErebî
walilh e’limu baldّqî walculّErebî»