ڕێوی و مریشک
مریشکە قوڵە چوار پێنج جووچکی هەبوو. جووچکەکان گەورە و کەچەڵە بووبوون. لەسەر دارێک لە نزیک شیناوەردی خاوەنەکەیانەوە هەڵنیشتبوون.
مام هۆمەری خاوەنیان هێشتا شەوی مابوو توڵەقەندی برد و چوو بۆ ڕاو. تازە مام هۆمەر لە کەندەڵانەکەی نزیک شیناوەردەکە چووبووە خوارەوە. مام ڕێوی لەولاوە پەیدا بوو، گوتی:
- بەیانیت باش مریشکە قوڵە!
مریشکە قوڵە وەڵامی دایەوە:
- بەیانیت باش مام ڕێوی! بەم بەرەبەیانە خێرە وا بۆ ئەم لایە هاتووی؟
ڕێوی گوتی:
- خێراندار بی مریشکە قوڵە! بەیانییە، فێنک و خۆشە. هاتم سەری دۆست و ئاشنایان بدەم. وەرە خوارەوە با نەختێ هەڵپەڕین و خەم لە دڵی خۆمان دەرکەین.
مریشکە قوڵە ڕوانییە لای کەندەڵانەکە. مام هۆمەر لە هیچ کوێ دیار نەبوو. گوتی:
- هەروا بە وشکی نابێ!
ڕێوی گوتی:
- من گۆرانی دەڵێم. چش با دەهۆڵ و زۆڕنا و شمشاڵ نەبێ، قەی ناکا. بە گۆرانی هەڵدەپەڕین.
مریشکە قوڵە گوتی:
- باشە تۆ دەس پێ بکە تا من وردەوردە خۆم ئامادە دەکەم.
ڕێوی دەستی کرد بە گۆرانیوتن:
- دە خۆمە خۆمە خۆمە، دایک و جووچکان دەخۆمە، دنیا بە کەیفی خۆمە.
مریشکە قوڵە گوتی:
- کە واتە با منیش لێرەوە بۆت بستێنمەوە: مام هۆمەری بن کەندی. وەرە سەیری گۆبەندی، بە خۆت و بە توڵەقەندی، کەوڵی مام ڕێوی بە چەندی؟
ڕێوی گوتی:
- وا مەڵێ هەڵپەڕکێکە تێک دەچێ.
مریشکە قوڵە گوتی دەی جا تۆیش وا مەڵێ با هەڵپەڕکێکە تێک نەچێ.
ڕێوی گوتی:
- ئەمە گۆرانیی ڕێوییانە. من هەر گۆرانیی وا دەزانم. مەبەستم هیچی دیکە نییە.
مریشکە قوڵە گوتی:
- ئەمەی منیش گۆرانیی مریشکانە. منیش هەر گۆرانیی وا دەزانم.
ڕێوی دیتی دنیا خەریکی ڕووناکبوونەوەیە و بۆ ئەو درەنگ دەبێ، گوتی:
- باشە با هەر کامێکمان گۆرانیی بۆ خۆی بڵێ. خێرا کە وەرە خوارەوە ئەوا بەندێکی دیکەشت بۆ دەڵێم. مریشکە قوڵەی پانکێ، کەوتە دیزەی خوانکێ، نەماوە ئێسقانکێ.
مریشکە قوڵە بۆی سەندەوە:
- مام هۆمەری بن کەندی، وەرە سەیری گۆبەندی، بە خۆت و بە توڵەقەندی، کەوڵی مام ڕێویت بە چەندی؟
مام هۆمەر گوێی لێ بوو. لە کەندەڵانەکە هاتە سەرەوە. لە دوورەوە ڕێوییەکەی دی و توڵەقەندی تێ بەر دا. ها بیگرە، ها دەری نەکەی! ئافەرەم توڵەقەندی.
ڕێوی چوار قاچی بوو، چواری تریشی قەرز کرد و تێی تەقاند. مریشکە قوڵە بانگی کرد:
- مام ڕێوی بێقەزا بی! ئەوە بۆ کوێ دەچی؟ دە وەرە هەڵپەڕکێکەمان تەواو بکەین.
مام ڕێوی لە دوورەوە بە دەم ڕاکردنەوە وەڵامی دایەوە:
- قسەی تۆیە! هەڵپەڕکێ بێ شمشاڵ نابێ. دەچم شمشاڵژەن بانگ دەکەم.