kurd wekû nawî řojekanî heye nawî mang...
kurd wekû nawî řojekanî heye nawî «mang» û sałî mêjuyîşî heye, legeł çwar wexteda, ewende heye nawî mangekan le her şwênêk le wiłatî kurdewarî core nawêkyan heye, eme ewe nageyenê ke hîç parçeyek nîye leser şitêk pekî kewtibê, tenha mawetewe ser ewey ke destî xizmet û destî nûsînyan bo dirêj bikirê bo eme lewe zyatir win nebin.
min bepêy twana koşşim kird bo kokirdineweyan, ewaney ke le her cêgayeka tenha ew mangane enasin, min hênawmin bo ewey hemû wiłatî kurdewarî şarezay hemû ew nawane bibin, xistimne ser lapeřey ew qaqeze bepêy her çwar wexteke, le naw emaneda dwanze nawim hełbijard û kirdimin be binaẍe bo her dwanze mangeke ke betewawî bo hemû kes derbikewn, le beranber ewanewe mangî feřensî (řojawayî)m dana legeł mangî «farsî» da û beranberîkirdin be řojekanyan, bełam mange ’erebîyekan leber ewey egořên nûsînî û beranberî pêkirdinyan legeł mangî kurdewarîda řêk nakewê, îtir bew bonewe ewan nenûsran.
řoj û mangî kurdî:
nawî řojekanî hefte:
şenbe, yekşenbe, dûşenbe, sêşenbe, çwarşenbe, pêncişenbe, heynî (cum’e).
ew manganey ke her layek nawêkyan heye û beranberekanyan le mangekanî ferengî û řojawayî:
nawekanî mangekanî behar:
axelêwe, newroz, xakelêwe, darpişkêw, hermê pişkêw, hermê pişkiwan.
gułan, şestebaran, hîlaneme, banemeř.
cozerdan, bextebaran, baranuşan, baranbiřan, kewbedar.
nawekanî mangekanî hawîn:
pûşpeř, pûşkał, coxînan, zexîran, xezîran, kirdaremang.
xermanan, tîrme, mîwegenan.
gelawîj, tebax.
nawekanî mangekanî payîz:
gełařêzan, darwer, îlon.
xezełwer, baran pełe, çirye yekem.
sermawez, girduz, berubez, çirye duwem.
nawekanî mangekanî zistan:
befranbar.
řêbendan, çileşor.
řeşeme, newrozmang, mîşpeř.
nawî ew manganey ke hełbijêrrawin û kiran be binaẍe bo nawî mangekan legeł beranberekanyana ke mangî ferengî û farsîye:
nawî mangekan:
| kej | řoj | kurdî | ferengî řojawayî | farsî | burc |
|---|---|---|---|---|---|
| behar | 31 | hermê pişkiwan | le 21y marit ta 20 nîsan (mars - aprîl) | ferwerdîn | ḧemel |
| behar | 30 | gułan | le 21y nîsan ta 20y mays (aprîl - mayu) | urdîbehêşt | sewr |
| behar | 31 | bexte baran | le 21y mays ta 20y ḧezîran (ماێû - cun) | xurdad | cewza |
| hawîn | 30 | xermanan | le 21y ḧezîran ta 20y temuz (cun - culay) | tîr | seretan |
| hawîn | 31 | mîwe genan | le 21y temuz ta 20 ab (culay - aẍostuz) | murdad | esed |
| hawîn | 31 | gelawêj | 21y ab ta 21y eylul (aẍsitoz - sibtimbir) | şehrîwer | sunbule |
| payîz | 30 | sermawerz | le 21y eylul ta 20y tişrînî yekem (sibtimbir - uktober) | mîhir | mîzan |
| payîz | 31 | gełařêzan | le 21y tişrînî yekem ta 20y tişrînî duwem (oktober - novmiber) | eban | ’eqreb |
| payîz | 30 | kewberdar | le 21y tişrînî duwem ta 20y kanûnî yekem (novmiber - dîsmiber) | azer | qews |
| zistan | 31 | řêbennan | le 21y kanûnî yekem ta 20y şubat (dîsmiber - cenwerî) | dey | cedî |
| zistan | 31 | çile | le 21y kanûnî duwem ta 20y şubat (cenwerî - fibrîwerî) | behmen | delû |
| zistan | 28 | newroz mang | 21y şubat ta 21y marit (fibrîwerî - mars) | esfend | ḧût |
êsta mêjûy kurdî, sałî 2657e. hî ferengî řojawayî 1985e. hî farsî 1336e. hî hîcrî 1377e.
le yekem řojî mangî hermê pişkiwanî emsałda, ke ber 21y marit ekewê, mêjûy kurdî ebê be 2658. hî farsîş lew řojeda ebê 1337.