فەقە و بلبل
لە کتێبی:
دیوانا فەقیێ تەیران
بەرهەمی:
فەقێ تەیران (1590-1660)
3 خولەک
1912 بینین
١
بولبول دبێ ئاوازان
خراب جارەک خویاکر
بەس بکە شعر و سازان
ئاتەش ل من تە راکر
چەند ددی فڕ و بازان
ژ تەڕا نینن چو ئاگر
٢
ژ تەڕا نینن چو پێتە
چەوا تو پوڕ عەزابی
دائم دەنگێ تە تێتە
ساعەتەک هێدی نابی
موقیم تە یەک دڤێتە
کفشە تو حال خرابی
٣
ئەز دێ چما هێدی بم
ئەم پوڕ دبین بهاران
مەجروحەک بێ تەبیبم
د ناڤ لەیل و نەهاران
ژ دۆستا خوە خەریبم
زێدە ژ عشقا یاران
٤
کەسێ کو گرتی یارە
ب دل یەکێ د حەبینی
ئێدی نائێ قەرارە
دێ دائما بخوینی
خیال و خەم دیدارە
دڤێ کەنگی ببینی
٥
کەسێ کو ب عشق و موحبەت
ب دل یەکێ پەرستی
دائم دێ بێتە خدمەت
ب راستی و دروستی
«مقیم» دێ چاڤ ل رێ بەت
لەو شەڤ و رۆژ نا وەستی
٦
ئەر ب شەڤ، ئەر ب رۆژم
ئەز مورغێ ناڤ هزارە
ب دل خوە شوبهێ دۆژم
تێک بوومە پێت و نارە
ژ حوبا گولان د سۆژم
لەو من نائێ قرارە
٧
فەقی ژ بلبل را گوهتی
تو ژ وێ سڕێ چ زانی
ئەوا تو ژ پێشڤە سوهتی
فدا بکە تو جانی
ئەو غەزەلا تە پوهتی
تەوحیدە بێ مەعانی
٨
تەوحیدە علمێ حالە
عارف دکن تەفسیری
مرادەک وی ل بالە
ب «من لدن» خەبیری
نزام تە کی خیالە
تو ب کیژانی دلگیری
٩
بلبل دبێ بزارە
داغا د دل رەهستن
کامل بوویە بهارە
ئاهەک ژ گول را هستن
بشکفتی بەلگێ دارە
حەرام بوویە نڤستن
١٠
نڤستن ل من حەرامن
دائم د غولغولم ئەز
ژ وەردان حال گەها من
ب ئسمێ بلبلم ئەز
ئەڤینی گاف و لامن
(مقیم) کو دل کولم ئەز
١١
سەردارێ دل کولانم
ژ ئێش و ژان و داغان
ل تەرحێ سونبلانم
د خوونم لەو د باغان
عاشقێ سۆرگولانم
دێ لێ بگرم قشلاغان
١٢
«فەقی» گۆ بلبل تازە
تو بلبلەک سەودائی
عشقا گولێ مەجازە
تو یارەک بێ وەفائی
دۆستێ ئەبەد بخازە
دا لێ نەبت فەنائی
١٣
عشقا مەجاز تو تەرکە
ئەو سڕ و دین بەتال بوون
تو یارەکێ هەدەرکە
ل من بێ علم و غەیب بوون
جارەک ل وی نەزەرکە
ئەبەد هەیە هەر هەبوون
١٤
عشقا مەجاز هلینە
ئەڤ رەنگ دبێ بەتال بت
تو بەس وەها بخوینە
تە بەر ب زی جەلال بت
دۆستەک ئەبەد ببینە
دائیمێ بێ زەوال بت
١٥
بولبول دیسا خەبەردا
قسمەت جارا ئەوەل بوو
عاشق بوومە ل وەردا
مەعشوقا من سورگول بوو
دکێشم ژان و دەردا
لەو من برین د کول بوو
١٦
ژ وەردان ئەز ب ئێشم
د غافلم سەحەرگاهـ
مولازمان مەی کێشم
گشت ئەغلەبان دەرین ماهـ
دائم ئەز وێ ل پێشم
د خوونم گاهـ و بێ گاهـ
١٧
فەقی وەگۆتە بلبل
مورغێ فەهم بەعیدە
تە زوو ب دەردا عاقل
خیال نائێ تەوحیدە
پادیشاهێ کولومل
تو موحبەتێ ب وی دە
١٨
هەر کەسێ ئەو نەناسی
مایە د غەفلەتێدا
دگەل کۆر و قیاسی
ئەبەد د زولمەتێدا
«فيؤخذ بالنواصيعەرەبی»
مەلوولە د حیرەتێدا
١٩
یا حەق تو فعلان چێکە
مە دوورکە ژ عاسییاتان
شەفقێ ل میم و حێ کە
ب لوتف و هەم ب ئحسان
ئاڤا رەحمێ تو لێکە
لەوڕا کو تویی غوفران
٢٠
ئەم دێ بچین ژ ئۆلداشە
ناڤێ مە دێ بمینە
عومرێ مە چوو بەلاشە
چو فەیدە مە نەدینە
گەر قەولێ مە ببێژی
فاتحێ ژ بۆ مە بخوینە