لافاو
لە کتێبی:
دیاری
بەرهەمی:
کامەران موکری (1929-1986)
4 خولەک
1053 بینین
ئەی فرمێسکی لێڵ بلەرزە
لە عەزرەت باران و تەرزە
دیسان هەستی هۆنراوەی دڵ
وەکوو مەنجەڵ هاتۆتە کوڵ
ئەمجارە دڵۆپی ئەسرین
ئەکەوێتە هەڵبەست چنین
ئێوارە بوو پرشنگی خۆر
دوور کەوتەوە لە شار بە زۆر
هەوری پاییزیی ڕەش و زەرد
چین چین ئەنیشتە سەر ڕووی هەرد
گوێژە گریا، گریا بەخوڕ
لافاو هەستا بەتین و گوڕ
ئاسمان بەرگێکی پۆشی ڕەش
مەرگ ناوشاری گرتە باوەش
خوێناوی شاخی مات، تەزیو
خانووی ڕائەدا بۆ ناو شیو
بێشکەی مناڵی ئێسک سووک
بوو بوو بە گۆڕێکی پچووک
وەکوو بەلەم لەسەر ڕووی ئاو
ئەڕۆی بەرەو نەمان بەتاو
پرچی سپی دەسک دەسک
لەگەڵ گۆنا و دەمی ناسک
ئەڕژانە ناو جادە و کۆڵان
دار و دیوار، بەرد ئەگریان
دایک ئەیزیڕان بۆ مناڵ
مناڵیش «پارچە گۆشتی کاڵ»
ئەکەوتە ژێر دار و پەردوو
شین بوو «هەموو» نەک کەس مردوو
لەمەشا تۆ تیاچووی هەژار
ئاخ لە خەشی هەور و زۆردار!!
خانووی گڵیی کۆڵانی تەنگ
ئەکەوتە ناو گۆماوی مەنگ
کە پەنگی ئەخواردەوە ئاو
ئەیزریکان سوپای لافاو
ئەینەڕان بەسەر شارا شار
ئەکەوتە قریشکە و هاوار
لاوێک تا دوێنێ بوو دڵخۆش
پەریی هیوای گرتبووە کۆش
خۆی دانابوو بڕوا بۆ دوور
«بۆ خوێندن» بەڵام ئاوی سوور
لەگەڵ دایکییا دەست لە گەردن
هەڵیلووشین ئاوی مردن
«کامل»: ئەی کوڕە شەنگەکە
«کامل»: لاوە بێدەنگەکە
چۆن؟! تۆ ئێستە چوویتە ژێر گڵ
دەک کوێر بن «پاییزیش و گوڵ»
ئەو گەنجە، ئەو کوڕە جوانە
ئێستە لە سەیوان میوانە
ئاخ ئەیویست سبەینێ بەیان
بڕوا بۆ خوێندن لاوی جوان
چاوەڕێ بوو دواڕۆژی گەش
کامل گیان بگرێتە باوەش
دڵنیا، چاوەڕێ بوو لاو
بڕوا بۆ خوێندن ئاخ لافاو!
لەپڕ ورووژمی برد بۆ ژوور
مرد ئاواتی گەش «بێ سنوور».
مرد دڵێک و گیانێک، دەروون
دواڕۆژێکی شیرین و ڕوون
ئێوارە بوو پرشنگی خۆر
هەور دایئەپۆشی بە زۆر
لاوێکی بەسزمان هەژار
کەوتە بانگکردن و هاوار
بەڵام چی!! دوای یەک هەناسە
ئەو بەسزمانە کەساسە
چووە سەر لاشەی دوو مناڵ
گریا بۆ ژینی ڕەش و تاڵ
لاشەی مناڵانی هەر دوو
دەرهێنا لە دار و پەردوو
مرد زەردەخەنە و چاوی جوان
مرد دوو مناڵی بەسزمان
ئێوارە بوو لێشاوی سوور
هەر لاشەی ئەهێنا لە دوور
دەمێک سەرێک و پرچی زەرد
تاوێک دەس و پەنجەی بێگەرد
یان لەپڕ پیرێکی بێهێز
«ئختیاری ئەکرد لێی گورێز»
پەلاماری ئەدا بۆ گۆشت
«گۆشتی مناڵ خۆشی ئەڕۆشت»
مردن ئەیگێڕا زەماوەن
ئەگریان هەژار، دەوڵەمەن
دەرگای ئاسن، دیواری زل
بەرەو شیو ئەڕۆیشتن بە تل
پەنجەرە و پەردە و چاوی کاڵ
ئەگریان بۆ نەختێ ساماڵ
تەرزەی ڕەقی دەنک گەورەش
بە سلێمانیی ئەڕشت خەش
ئەرێ پاییز، ئەرێ باران!
بۆ قارت گرت لە کوردستان؟!
ئەرێ هەوری مات و بە سام
بۆ ڕاتداین وەک پەڵاش، نەمام!
شەوێ ئەسووڕاینەوە لاو
بازوومان بۆ کار هەڵکراو
چووینە کۆڵانێک هاژە هاژ
ئاو لاشەی کردبوو بە کاژ
کوڕێک هات شەل، گاڵۆک بە دەس
بانگی کرد هاوار «لافاو» بەس
توخوا خەڵکی ئازا «وەرن»
ئەم خانووەم بۆ هەڵگرن
کچەکەمی تیاتە هاوار
کچێکی ناسکۆڵە و نازدار
یەکێکی تر هاواری کرد
سێ خوشکم، دایکم، باوکم مرد
ئاخ خوشکی کەساسینە، من
چی بکەم لەگەڵ هێزی مردن
ئەمویست بە سواڵیش بوایە گەر
بەخێوتان کەم تا مردن هەر
بۆ ڕۆشتن لەتاو برسێتی؟
بۆ نان؟ ها گیانم بریتی
ئاخ هێلانەم شێوا، ڕما
بەیاخی یەئسم هەڵکرا
کچێکیش شۆخ، چواردە ساڵان
لە ژوورێکا خنجیلە و جوان
ئەینواڕییە باخی خەیاڵ
دواڕۆژی خۆش و ئاسۆی ئاڵ
نوێنی بوو بوو بە گۆڕ و مرد
ئاخ لافاو چی بە ئێمە کرد؟!
نابێ شاری پیرۆز و جوان
ساڵێک دڵخۆش بێ، بێ زیان
یا لافاو یا بۆمباباران
یا لێزمەی گوللەی بێوچان
ئەبێ ساڵێ جارێک ئێرە
وێران کا بیکا بە گێرە
ئەبێ شینێک هەر ساز بکا
خەڵکی وا پەڕەواز بکا
دەرگای شادیمان دابخا
ئاڵای ڕەشمان بۆ هەڵبکا
نیوەشەو بوو دەنگێ هەڵسا
بانگی بە ناو شارا ئەدا
ئەیوت ئەوەی ماڵ وێرانە
ڕوو بکاتە خەستەخانە!