شروع به حکایت خطیب
لە کتێبی:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
بەرهەمی:
فەقێ قادری هەمەوەند (1830-1890)
4 خولەک
812 بینین
خەتیب بی پەنج ساڵ نە شەهر مەغریب
تا حەق سێ ئەولاد بەخشا بە خەتیب
یەک ڕۆ جە تەقدیر عەلییی ئەعلا
زوهر جومعەیێ مەوانان سەلا
خەتیب نە مەسجید مەوانا قورئان
دڵ نە تەشویشەی مروور زەمان
نە سوورەی یووسف میسرش کەرد خەیاڵ
ئەو تەخت و ئەو بەخت، ئەو جاهـ و جەلال
ئاما بە یادش کەمەر زەڕینان
کێشا ئاهـ سەرد، وارا ئەسرینان
وات: وا حەسرەتا پەرێ ئەمیران
درێغا پەرێ فیرقەی وەزیران
واوەیلا! کۆ شی فەوج غوڵامان؟
کۆ شێ سەف سەلام زوڕیەی ئەعیانان
سیلسیلەی سوپام فێشتەر بی جە موور
ئەسبابم بێحەد، گەنجم بە کروور
ئیستە وەی تەورە غەریب دیار
گا خادیم، گاهێ خەتیب جە ناچار!
دەست کەرد بە شیوەن زایەڵە و زاری
ناڵا بە سوبحان حەیی جەبباری
جە قاپیی ئەعلا دوعاش بی قەبووڵ
ئەسباب وەسڵش ئاما بە حوسووڵ
ناگا یەک جە ئەهل «عارف باللهعەرەبی»
وات: خەتیب! چێشەن مەکەی واوەیڵا؟!
وات: نار فیراق گرانەن نە دڵ
کەس نییەن مەقسوود وەسڵ کۆ حاسڵ
واتش: ئەی خەتیب بگێرە ئارام
ها ئیستە شەخسێ مەیۆ جە ناکام
ئەولیای کامیل قوتب ڕەببانەن
حەلل هەر موشکیل جە لاش ئاسانەن
عادەتش ئێدەن ئەو «ولي اللهعەرەبی»
هەر جومعە نەی جا مەکەرۆ سەڵا
هەروەقتێ ئاما مەکەم ئیشارە
بگێر دامانش مەکەرۆت چارە!
مناجات مؤلف
هانام هەر بە تۆن کیبریای ئەقدەس
هەر تۆنی دایم پەی بێکەسان کەس
هەر تۆنی دەلیل گوم کەردە ڕاهان
هەر تۆنی پەنای هەر بێپەناهان
ڕەحمێ کەر بە حاڵ بەندەی ڕووسیاهـ
ڕەوان کەر پەرێم دەلیلێ چون شاهـ
هەم قاپیی حوجرە وەنەم کەر گوشاد
هەم ئیتلاق بەند، هەم بام سەر ئازاد
«فەقێناسناوی ئەدەبی» شا هێمان هەر نە زارییەن
گیرۆدەی قوللاب نادیارییەن
بازۆ بە دیار وێش بۆ شادکام
بەر موحەممەد بۆ هەر ڕۆ سەد سەلام
شروع بحکایت
ناگا پەیدا بی، مەرد وات بە خەتیب
ها وەلیی مەعهوود وەسڵش بی نەسیب
خەتیب دیش ئەو مەرد نوورش گڕانەن
قوتب شەرق و غەرب شێخ شەعرانەن
دەردەم کەفت نە خاک وەنەش کەرد سوجوود
پێچا دامانش تەڵەب کەرد مەقسوود..
وات: یاشێخ ئامان عیلاج حاڵم
تەن خەستەی زەبوون دەروون زوخاڵم
شێخ واتش: ئەی شا خام بەدگومان!
بپۆشە دیدە بەرووت پەی مەکان
ئەو کە پۆشا چەم شێخ بە شا غوڕڕا
یا مات بەر تەمام یا خەلاس کەر شا
شا کە چەم باز کەرد جە هۆش بی بێدار
دیش کە ئەو شەترنج، ئەو شێخ، ئەو ئیقرار
نە ئوتاق زەڕ جەمعەن ئومەرا
هێمان پەی جومعە مەوانان سەلا
کەفت نە دەست و پای شێخ ساحێب حاڵ
واتش مەتلووبەن عەیال و ئەتفاڵ
شێخ فەرماش بە شا هەرچی مەقسوودەن
جە حەرەم سەرا جوملە مەوجوودەن
ئەمجا نیگا کەر تۆ نە ڕووی ساعەت
چەند دەقیقە هەن پەرێ جەماعەت
نیگای ساعەت کەرد ئەمیر زەمان
وات: شەش دەقیقە مەندەن پەی ئەزان
شێخ فەرما بە شاهـ: ئەی بەندەی زەعیف
هەفت ساڵ وە بێ ئان پەی تۆم کەرد تەخفیف
ئەر حەیی موتڵەق سەدهەزار ساڵ ڕاهـ
بێ ئان پەی حەبیب وێش کەرۆ تەباهـ
شایستەی قودرەت پەرەوەردگارەن
نە جای تەعەججوب نە جای ئینکارەن
شای عاقیبەت خێر بە تەوبەی تەعجیل
بە سیدق و یەقین ئیمان کەرد تەکمیل
حوززار مەجلیس، جوملەی ئومەرا
حەیران حورووف بەین شێخ و شا
چون جە مەسئەلە نەبین خەبەردار
سەرسام بین هەریەک حەیران بین جە کار
ئاخر ئەمیران کەردشان سوئال
عەرز کەردن بە شا مەر چێشەن ئەحوال
شا واقیعەی وێش پەرێ ئەمیران
ئەووەڵ و ئاخر بکەردش بەیان
هەم شاهـ هەم مەجلیس هۆرێزان وەپا
بۆساشان قەدەم «عارف باللهعەرەبی»
ئەوسا ڕەوان بین تەعجیل بە دەوان
یاوان بە مەسجید واناشان ئەزان
خوتبە بی تەمام، بەستشان قامەت
کەردشان ئەدا فەرز جەماعەت
جە دمای سەلام شێخ فەرما بە شا
مەگێرە ئارام تا حەرەمسەرا
شا کە هۆرێزا لوا پەی حەرەم
نە حوجرەی خەڵوەت وێش نیا قەدەم
خانەی مەغریبش چەنی ئەتفاڵان
مەوجوود بین هەر چوار خوڕڕەم و خەندان
«فەقێناسناوی ئەدەبی» ماددەی شاهـ میسری بی تەمام
بەر موحەممەد بۆ سەلات و سەلام
بەر ئال و ئەسحاب هەم بەر زوڕڕییات
هەردەم ڕەوان بۆ سەلام و سەلات
بەر نوور جەمال «سيد الأنامعەرەبی»
هەزاران دروود و هەزاران سەلام