ڕۆڵە هەر کارێ ئەکەی هۆشت نەبێ بێ بەش ئەبی
لە کتێبی:
دیوانی موفتی پێنجوێنی
بەرهەمی:
موفتی پێنجوێنی (1881-1952)
2 خولەک
869 بینین
ڕۆڵە هەر کارێ ئەکەی هۆشت نەبێ بێ بەش ئەبی
عیلم و عەقڵت گەر نەبێ وەک سەرسەری سەرکەش ئەبی
هەم لەبەر چاوی ئەم و ئەودا بەجارێ ڕەش ئەبی
هاودەمی زانا بە ئەمجا وەک سنەوبەر کەش ئەبی
***
بێ مەحەک هەرکەس ئەبینی ڕازی دڵتی لا مەکە
بۆ قسەی پووچ و درۆ هەرگیز لەگەڵ کەس ڕا مەکە
تا نەکەی تۆ تەجرەبەی خەڵکی بە کەس بڕوا مەکە
عومری شیرینت بەبێ نەفع و سەمەر بەربا مەکە
***
غەیری عیلم و پارە فریای دەردی تۆ قەت ناکەوێ
شێت و وەحشی دەرئەچی ئەم دوو شتە گەر ناتەوێ
مەردە هەرکەس وا لە فکری هەر دوو دائیم ناخەوێ
خاوەنی سەروەت لەژێر باری گرانا ناتەوێ
***
قیمەت و بێ قیمەتی سنفی بەشەر هەر پارەیە
شێر بە گوێ بگرێ کەسێ نەیبێ ئەڵێن بێکارەیە
قارەمان و فەیلەسووفی بێ فلس ئاوارەیە
هەر فەقیر و بێنەوا و دیل و کز و بێچارەیە
***
پارە لێفەی عەیب و عار و ئالەتی سڕپۆشییە
پارە ئەسبابی سروور و زینەت و دڵخۆشییە
پارە دەرمانی نەخۆشی و عاجزی و بێهۆشییە
هەرکەسێ پارەی نەبێ ئیشی نەتیجەی بۆشییە
***
با بزانی کێیە ئەشراف و نەجیب و خانەدان
دەوڵەمەندی پارەدار و خاوەنی لیرە و قڕان
ئەمڕۆ تەکلیفی ڕەوایە لای وەزیر و میر و خان
با نەزانن هیچ بڵێن و دانیشن هەر بێ زمان
***
با بە کورتی پێت بڵێم قایم ئەکا ئیمان و دین
هەروەکوو لوقمان ئەکا دەرمانی سەد زام و برین
لائەدا جەردە و دز و وەحشی لە ڕێگەی دەسبڕین
گەر حەجیشی کرد ئەبێتە معتمد للمسلمین