تیاترۆ ببێ چاترە
لە کتێبی:
دیوانی فایق بێکەس
بەرهەمی:
فایق بێکەس (1905-1948)
3 خولەک
805 بینین
خەڵقە، نەمزانی زۆر پەشیمانم
هەجوی تیاترۆم کرد، لاڵ بێ زمانم
دەستی شکاوم بۆ ئەو زەمانە
کە «نۆبار» ئیشی ئەکرد لێرانە
زەمانێکی زۆر خۆش بوو برادەر
کاشکی هەر لێرە بوونایە تا سەر
لەوسا ڕۆیشتوون زۆر بێ قەرارم
هەمیشە مات و پەست و غەمبارم
ئێستا کە شەوێ بوو بە سەعات سێ
بۆ دەرمان لە دەر نابینی کەسێ
خواە و ناخوا هی ئەم خەڵقە بەزۆر
ئەچنە ماڵەوە بۆ ژێر لێفە بۆر
سەیری شار بکەی کە چەند تاریکە
بێ زەوق و بێ دەنگ بێ ئەلکتریکە
هەر وا ئەزانی کە قەبرستانە
یا چەشنی بابل هەمووی وێرانە
بەڵام کاکی خۆم بەتاریکە شەو
شتی وا ئەکرێ نەبینرێ بەخەو
هەندێ شت هەیە با تۆش بیزانی
ئەیڵێم با لە کەس نەبێ پەنهانی
چەند کەسانێ هەن لە گەنجی وەتەن
کە شەویان لێ هات هەر قومار ئەکەن
هەر شەوەی ئەچنە ماڵی یەکێکیان
خەریکی یارین تا بەری بەیان
نۆتی تازە و کۆن دێتە فڕک و هووڕ
کۆڕیان گەرم ئەبێ هەروەکو تەنوور
پارە دائەنرێ ئەوسا بەتەغار
ڕوپیەی تیا ئەڕوا لە سەد تا هەزار
سەیرە، هەرایە، ڕوپیە بارانە
بگرە و بەردەیە، سوێن و قورئانە
ئەو ئەڵێ بەخوا نایدەم هیی منە
ئەم ئەڵێ ڕابوورد، دەستت بەم گونە
لە پاشا لێیان ئەبێتە هەرا
کاتێ ئەزانێ یاری تێک درا
ئەمجار ئەوانەی ئەکەونە لاتی
لێی پاڵ ئەکەون لەوێ بەماتی
هەناسەی ساردیان دەردێ لە دەروون
ئینسان لە تاوا بۆی ئەبێ مەحزوون
بەڵام غاڵبەکان شاد و مەسروورن
سەربەرز و قنج و قیت و ڕووسوورن
دەنگی پێکەنین ئەڕوا دە قۆناخ
ئەگەشێنەوە هەروەک گوڵەباخ
ئەنجا وەک تەراح ڕائەکشێن ئەنوون
دەستەیەک دڵ شاد، دەستەیەک مەحزوون
بەو ڕەنگە خۆیان پەرێشان ئەکەن
کاسبی و تێکۆشین بۆ شەیتان ئەکەن
ئەوقاتی خۆیان وا ڕائەبوێرن
مانگ بەدەقیقە و سەعات ئەژمێرن
مانگ زۆر درێژە بۆ پیاوی نابووت
تا مەعاش ئەدرێ ڕۆح دێتە سەر لووت
ناچار ئەفەندی بۆ قوماری شەو
پارە قەرز ئەکا دائیم لەم و لەو
مەعاشی هەموو سەراپا قەرزە
دانەوەی قەرزیش دیارە کە فەرزە
هەروا تا ئەمرێ دوانزە مانگەی ساڵ
موحتاج و لاتە لە حاڵەتی سواڵ
گیرفانی سووک و پاک و تەمیزە
قەرزار و موفلیس سووک و سەرحیزە
ئەمجا با باسی نەخوێندەواران
نەختێ بەکورتی بکەم بۆ یاران
ئەوانیش هەموو بەشەو سەرخۆشن
لاکەی سەریان دێ مەست و بێ هۆشن
دەسووڕێنەوە تا ڕۆژ وەکوو مار
بەدوای هەتیو و عارەق و قومار
خولاسە تیاترۆ کە سەفەری کرد
ئەم شارە بەخوا زۆر زەرەری کرد
گەر تیاترۆ بێ ئەحواڵ ناگۆڕێ
پارە بەیاری هێندە نادۆڕێ
بەمیقدارێکی زۆر هەرزان و کەم
ئینسان کەیف ئەکا دەرئەچێ لە غەم
خراپ گەیشتم لە ئەوەڵی ئیش
سمێڵم دانا لە پێناوی ڕیش
ئەم وت واسیتەی لاتیی ئەم شارە
بێ شک تاقم و جۆقەی «نۆبار»ە
ئاخری ڕۆیین بۆیان چۆڵ کردین
ئەگەر چی نەختێ پارەشیان بردین
دوا ڕۆژم ئەوەندە خراپ دێتە بەرچاو
فرمێسک بۆ جاران ئەڕێژم وەک ئاو
ئەگەر هاتنەوە ماوەیان بدەن
خێرتان ئەنووسرێ با یاری بکەن
میسالێکە زۆر نایاب و فەسیح
وتراوە دەفعی ئەقبەح بە قەبیح!...