سەرگەشتەی چەرخی فەلەکی بێ سەر و پا خۆم
لە کتێبی:
دیوانی ناتیق
بەرهەمی:
ناتیق (1886-1967)
3 خولەک
913 بینین
سەرگەشتەی چەرخی فەلەکی بێ سەر و پا خۆم
ئاوەرەی شام و حەلەب و حومس و حەما خۆم
پاماڵی هەم و میحنەت و هیجرانی زەمانە
موستەغرقی دەریای غەم و جەور و جەفا خۆم
پەیوەستە جگەر خەستە لە ناو ماڵی پەڕۆدا
بێ زەمزەمە و عوشرەت و بێ شەمع و چرا خۆم
ماتەم زەدەی بێ کەسی و مەوسمی مەغریب
ئاشیفتەی دەرس خوێندنی هەنگامی عیشا خۆم
سبحەینێ لەبەر نەعرەی چادرینم و یورمش
حەیران و پەرێشان و سەراسیمەیی چا خۆم
گەهێ گۆشم بە ئاوازەی نەقارەیی تەعلیم
گەهێ شیفتەی دەنگی دەهۆڵ بانگی هەوا خۆم
گەهێ پەستی سەلام هەمزە و گەهێ مەستی سەلام دوڕ
گەهێ خەستە دڵ و باخەبەری سایلەسا خۆم
ساغابەگوسولا بەگ فکری شەو و ڕۆژم
باق باقە بووەتە ویردم مەشغوڵی ئەدا خۆم
سوڵدەن چەری دون سوڕم وای بە چی نەوعێ
وەک فڕفڕە گەهـ ڕوو لەبەر و گەهـ لە قەفا خۆم
تۆپ قاڵدار و تۆپ ئەندری خستومیەتە جومبوش
وەک ورچ خەریکی تەرب و ڕەقس و سەما خۆم
دیس چۆک پەرەیان هەمهەمەی بانگی ئەیاخ قاخ
شێواندمی گاهێ لە زەمین گەهـ لە سەما خۆم
هەنگامی ئەلەر قەجەیە وەزعییەت ئاڵ ئاخ
وەک مەردە پدەر دەست بە کەمەر دەم بە سەدا خۆم
سەرسامی هەوای مۆسیقا و بوڕیەیی تەدریب
دایم لە خەیاڵ بادشەهـ و جوق یەشا خۆم
ڕۆژ تا بە عیشا توربە و یامنلینمە بارم
مانەندی کەوی کاهکەشی دەستی فەلا خۆم
تەعلیمی هەدەف نووری بەسەرمی بە فەنا دا
کوێرانە سیفەت شام و سەحەر دەست بە عەسا خۆم
وا کەشمەکەشی مانۆرە جەرگی بڕیوم
قەدی بەدەنم ڕەویوە دوچاری سزا خۆم
بێ زینەتی فەقیانە و لاپێچی نیگارین
بێ شەوکەتی سەڵتەی پەمەیی بێ شان و عەبا خۆم
بەم بەرگەوە لەبەرما کە ئەڵێی گورگی زەهاوم
دایم لە شەڕی سەگ سیفەتان ئاوڵە پا خۆم
ئەوسا بە هەوای شەوقی گوڵ و زەوقی دڵ ئەموت
سەد شوکری خوا بولبولەکەی گوڵشەنی شا خۆم
ئێستا لە شەوقی چەرخی فەلەک وێڵی ووڵاتان
ئیفتادەی بەردەگای ئوستادی جۆڵا خۆم
دایم لە جیاتی شەهد فرۆشی شەو و ڕۆژم
مەشغوڵی هەوا بەستن و هەم ڕایەڵە و تا خۆم
ترسم هەیە بۆ سوننەتی دڵ و سەبری
مانەندی سەمەندەر هەمدەمی ئاتەشی چا خۆم
بەم حاڵە پەرێشانە و بەم ڕێگە پەشێوە
پابەندی وڵاتی کۆ مەقامێکی وەها خۆم
هەرچەند کە نەزەرگەی غیلمانی بەهەشتن
هەریەکە بە ئیشارەت کە ئەڵێن حۆری لەقا خۆم
دڵ تەفرەم ئەدا کوچە و بازاڕم ئەگیرێ
چی بکەم لەدەست ئەم زاڵمە ؟ قەد نابێ ڕەها خۆم
لەش و لاری وجوودم بە حەزانی خەمی دەوران
زەرد بووە وەرەق و پەڕی بێ نەشئە و نما خۆم
ناتیقناسناوی ئەدەبی بە خوا گەر لە خوا نابێ خەلاسی
حەسرەت زەدە و غوتەوەری بەحری فەنا خۆم