گفتار در بیان شاه ایران، خسرو پرویز از حوادث در زمان نبوت آن حضرت
لە کتێبی:
روضة الصفا
بەرهەمی:
میرزا عەبدولقادری پاوەیی (1850-1910)
5 خولەک
460 بینین
خوسرەو لاڵ پۆش دارای لاڵ کەمەر
بزورگ لاڵ بەخش شای گەردوون وە فەڕ
یەک ڕۆ دیش جە بان تەخت زەڕ نێگار
سەرتاق جام ڕێز گشت ئاما بە وار
بەو تەورە زانا دەست وێش شکەست
دەرسات جە غەرەز لێو حەسرەت گەست
دەردەم ڕەمماڵان ساحران وێش
مونەججێمان گشت تەڵەب کەرد وە پێش
کەردش وە یاران جەو دەم ڕووی خەتاب
واتش نەزەر کەن گشت وە ڕووی کیتاب
ئی ئاسیب چێشەن وە جام ڕێز یاوا
تاق کەسرا و جەرگ ئێمە شکاوا
مونەججیمان گشت سوجدە بەردشان
گشت وە ڕووی کیتاب نەزەر کەردشان
واتشان بە ئەمر کەریم کار ساز
سولتانێ پەیدا بیەن جە حێجاز
دنیای دوون تەمام مەگێرۆ بە حەرب
حوکمش ڕەواجەن جە شەرق تا وە غەرب
جە قاف تا وە قاف گشت مەعموور مەبۆ
جە زوڵم زاڵم جەهان دوور مەبۆ
زاهێرەن حەبیب دانای داوەرەن
شەفیع دیوان «يوم المحشرعەرەبی»ەن
موعجێزەی ئەوەن وە شکۆ یاوان
چوون پەنیر تەڕ سەنگش شکاوان
خوسرەو فراوان خۆفش نە دڵ بەرد
ڕەنگش بی بە تەرح زەعفەران زەرد
ئاخێز کەرد و شی وە خەڵوەتخانە
قاپی بەست جە خەڵق خوێش و بێگانە
بەو ئەندێشەوە شی نە جامەی خواب
سەر نیا وە بان موتتەکای سەنجاب
جەو دەم خوڎاوەند پادشای شاهان
هادی مەدەد بەخش گوم کەردەی ڕاهان
یەک مەلەک کیاست وە دەوان دەو
وە خەڵوەتخانە و خوابگای خوسرەو
فریشتە یاوا وە پای باڵینش
لادا جە ڕوخسار پەردەی مشکینش
واتش ئەی کەسرا بۆ موسڵمان بەر
بە خوڎا و ئەحمەد شەهادەت باوەر
بەزەییت بەیۆ تۆ بە وێت دا
یا خۆ ئی عەسا ماروونە پێت دا
خوسرەو سەرسام مەند خەیلێ خۆفش کەرد
لەرزا وێنەی وەڵک شانای باد سەرد
وەی تەور دا جواب وات بازەم، بازەم
من هەر نە خەیاڵ ئایین تازەم
مەلەک تەشریف بەرد مەلێک خجڵ مەند
خانەی خەم یانەی شادی و زەوقش کەند
حەجاب و حەراس، حاجێبان وێش
وە غەزەب هەر دوو تەڵەب کەرد وە پێش
واتش ئی شەخسە پەڕ سام و سەنگی
دێوانەی دلێر زەنەندەی جەنگی
پەی چێش قاپیتان پەرێش واز کەردەن
وێنەی شێر حەمڵە بە من ئاوەردەن
حەجاب و حەراس هەم ئێنکار کەردن
سەد دەفعە وە تاج شا سەوگەند وەردن
واتشان بەشەر نامان نەویەردەن
خارج جە قاپی گوزەر نەکەردەن
ساڵ ئایەندە وە دەوان دەو
مەلەک نازڵ بی دیسان وە خوسرەو
واتش موسڵمان مەبی نەی جێت دا
یا خۆ ئی عەسا ماروونە پێت دا
خوسرەو وات جارێ موهڵەت دەر موهڵەت
بادا بویاروون لادێ وە غەفڵەت
مەلەک غایب بی مەلێک ڕەنجە ڕۆ
حەجاب و حەراس تەڵەب کەرد جە نۆ
خەیلێ موکەددەر حاسڵ کەرد لێشان
عەزاب سەختێ نمانا پێشان
دیسان جەو ساعەت جە ساڵ سێهەم
هەم ئەو فریشتە شیرین ئەعزەم
حازر بی جە لای سەریر خوسرەو
شەوق ڕۆش پەی کەرد وە تاریکە شەو
واتش ئەی کەسرا بۆ موسڵمان بەر
بە وەحدانیەت حەق ئیمان باوەر
خوسرەو وات بهێل،بهێل کافییەن
سزام جەی فێشتەر بێ ئێنسافییەن
فریشتە عەسا شکەست پێشەدا
جەرگش دا وە دەم مەودای نێشەدا
ئەمجار بۆ گۆش دەر تەماشا کەرە
نەقڵەن جە خالێد ئێبن وەبەرە
هەر وەختێ خوسرەو خاستەر جە دارا
پا مەنیا وە زین پەی سەیر سارا
دوو شەخس پێش ڕوو هەم سوار مەبین
دایم جە حزوور ئاشکار مەبین
مەواتن خوسرەو مەعلووم پادشای
تۆ بەندەی خوڎای ئەمما نەک خوڎای
خوسرەو هەم بە سەر ئێشارەت مەکەرد
بە دەم هەر پەی وێش هەر خەندەش مەبەرد
یەک ڕۆ سوار بی شاهـ کینەکێش
دیسان ئەو دوو شەخس بە قاعێدەی پێش
واتشان تۆ وێت بەندە بوانە
وێت بە خوڎای تاق واحێد مەزانە
خوسرەو چوون جاران ئێشارەت مەکەرد
جەو دەم تەغیرێ فەراهەم ئاوەرد
ناگا ئەو دوو شەخس هەم سێبقەت کەردن
شکایەت تەمام بە حاجێب بەردن
حاجێب شی وە بان سەریر خوسرەو
دیا دیش کە شا ها نە جامەی خەو
سەڎای پای حاجێب خاس خدمەتکار
جە خاو غەفڵەت خوسرەو کەرد بێدار
شا واتش حاجێب عەجەب نامەردی
پەی چێش جەی خاوە من بێدار کەردی
بەڵێ جەی خاوە عەجەب خاوێ دیم
هەر کاتێ زانام وە ئاسمان شیم
تا مەلایکان گشت هجووم کەردن
من وە ئاسمان هەفتەمین بەردن
تا یاوان وە جای فەرخوندە وەحدەت
وە پایەی سەریر بارەگای عێززەت
شەخسێ جەو مەقام ڕدایێ جە سەر
جە حزوور حەق دەهندەی داوەر
حەق فەرما کلید خەزانەی زەمین
بدەر وەی شەخسە وە بێ قار و قین
ناگا تۆ ئامای من کەردی بێدار
نام ئەو شەخس لێم، نەبی ئاشکار
مەعلوومەن ئەو شەخس هەر پێغەمبەرەن
حەبیب مەحبووب دانای داوەرەن
با بەحس کەسرا جارێ بمانۆ
تا ئەو ڕۆ نامەی حەزرەت مەوانۆ