در بیان گفتگوی آمنه و عبدالمطلب و آنچه روی دادە
لە کتێبی:
روضة الصفا
بەرهەمی:
میرزا عەبدولقادری پاوەیی (1850-1910)
5 خولەک
702 بینین
«عبدالمطلب» ئەو شەو چەنی هەم
پەنا بەرد دەرلاد بە کەعبەی ئەعزەم
مەکەرد موناجات مەلاڵا تاو تاو
تا ناگا دیدەش جەو دەم شی نە خاو
چگوونەگی حاڵ یەکسەر واتن پێش
خەیلێ دڵ وەش بی ئەو بە خواب وێش
دەرلاد هۆرێزا نام ئەڵڵا بەرد
عەزم دیدەنی لای ئامینەش کەرد
یاوا وە قاپی قەسر بۆی گوڵاب
حەڵقە دا وە دەر پەرێ «فتح البابعەرەبی»
ئامینەی وەهەب تەنهای دڵ خەفیف
جوابش داوە وە دەنگ زەعیف
«عبدالمطلبعەرەبی» تاقەتش بڕیا
چوون کوورەی ئایر دەروونش گڕیا
واتش دەخیلم سزا پێم مەدەر
زووتەر وە تەعجیل قاپی گوشاد کەر
ئامینە دەرلاد قاپی گوشاد کەرد
«عبدالمطلبعەرەبی» تەشریف وە تۆ بەرد
نگا کەرد پەی نوور چێهرەی ئامینە
دیش خاڵی مەندەن جای ئەو خەزێنە
تاقەت پێش نەمەند دەردەم بێچارە
دەس بەرد یەخەی وێش بکەرۆ پارە
وات ئەو شوعلەی پاک نوور چێهرەی تۆ
ئاخر وە کۆ شی نەونەمام نۆ
ئامینە واتش وەزع حەمڵم کەرد
بە یەک فەرزەندێ چوون دوڕدانەی فەرد
«عبدالمطلب» واتش کۆن سا کۆ؟
باوەر نەداروون من وە حەرف تۆ
چوون ئاسار ئەو هیچ دیار نیەن
بۆ ڕاس واچە پێم عەیب و عار نیەن
ئامینە واتش مەبەر دڵ ئازار
خیلافش نیەن وە پەروەردگار
ئێمشەو فەرزەندێ فەرزانەم دیەن
جە ڕوبع مەسکوون ڕەنگ ئەو نیەن
گوزەشتەی عەجیب واقێعات شەو
یەکا یەک تەمام عەرزش کەرد وە ئەو
واتش تیوورات مەغلووبە کەردەن
ناگا جە لای من موحەممەد بەردەن
ئینە لەحزێوەن باز ئاوەردشان
دیسان هەم وە دەس من سپەردشان
ئەو مورغ سفید مەوینی وە چەم
وێش چوون پەروانە ئەو کەردەن وە شەم
موحەممەد بەردەن وێنەی قەوم و خوێش
دایم مەشغووڵەن وێش شیر مەدۆ پێش
وە پارچەی حەریر پێچیان سەر تا پاش
نمازۆ ساتێ من بشوون وە لاش
«عبدالمطلبعەرەبی» هێجران کەشیدە
وات ئیسە جە کۆن ئەو نوور دیدە
دیدار پاکش بە من بنمانە
هەنی جەی فێشتەر ماوەر بەهانە
ئامینە واتش هەی هات تۆ جە کۆ
مەتاوی وێنی دیدەی ماهـ نۆ
چوون شەخسێ وە تەشت زەڕنێگارەوە
وە یەک دەست ئێبریق کەس نەدارەوە
موحەممەد ئاوەرد خاو و خەرامان
غوسڵش دا تەمام سەر تا وە دامان
واتش تا سێ ڕۆ نە پەردەی حەرەم
«ديار البشرعەرەبی» نەوینۆش وە چەم
«عبدالمطلب» وات بە زات پاک
ئارۆ وێم یا تۆ مەکەروون هەلاک
ئامینە زانا چارش ناچارەن
«عبدالمطلبعەرەبی» دڵ بێ قەرارەن
واتش جە فڵان حوجرەی مونەووەر
پێچیان وە سۆف ئاڵای بۆ عەنبەر
خاترت جەم بۆ دڵ مەدەر وە خەم
بشۆ فەرزەندت بوینە وە چەم
«عبدالمطلبعەرەبی» شادی کەرد ئاغاز
شی قاپی حوجرەی مونەووەر کەرد واز
جەماڵ حەزرەت بوینۆ وە چەم
کۆتا بۆ جە لاش ئاهـ و ناڵە و خەم
دیش ناگا شەخسێ خێزا وێنەی شێر
غەڕڕا وە هەیبەت دەس دا وە شمشێر
وات جەو زیاتەر پا نەنیەی نە وەر
مەکەرووت شەق شەق وە مەودای خەتەر
موحەممەد مەخلووت مەلەکووت بیەن
تا سێ ڕۆژ مەجاڵ دیدەنش نیەن
تا مەلایکان جە بەشارەتش
گشت نەبان فارغ جە زیارەتش
راگەی کەس نیەن مەعلووم ببۆ لێت
بشۆ دماوە ساکن بەر پەی وێت
«عبدالمطلبعەرەبی» ڕوو ئاوەرد وە پەس
جە خۆف ئەو شەخس نەکێشا نەفەس
لەرزش شی نە دڵ وە بێ چەند و چوون
پەلاپەل بەرشی ڕوو کەرد وە بیروون
مایل بێ کەرۆ قەزا بی مانع
پەی قەوم قورەیش بەیان واقع
حەرفش شی نە بەند، تەمام کەوت جە دەنگ
هەفت شەو بێ زەبان وێنەی لاڵ و لەنگ
جەو دما وە ئەمر حەیی لایەنام
شەوێ هەم زووتەر وەر جە نمای شام
فریشتان عەرش جەو سەرزەمینە
موحەممەدشان بەرد وە لای ئامینە
پستان شەربەت شیر پاک ئەو
نیان نە دەهان شەرەفناک ئەو
جبرەئیل ئەسباب گەهوارەش کەرد جەم
تەختەی عوود تاشا چەنی چۆی قەڵەم
کەردش پەی حەزرەت بێشکەی موبارەک
حازر بی جە غەیب تەمام تەدارەک
میکائیل دەست پێچ جە نوور دروست کەرد
ئێسرافیل یاوا سەر بێشکەش ئاوەرد
حامڵان عەرش هەر یەک قوماشێ
هەر یەکێ وە تەرح نەقش نەقاشێ
ئاوەردن بە وار دەس دەس جە باڵا
فاخرەی بەهەشت ئەلوان ئاڵا
پێچاشان وە تۆی تای زەڕ بافەوە
وە پارچەی پەڕ زەڕ سۆف سافەوە
«عبدالمطلبعەرەبی» فارغ بی جە غەم
جە شادی سەر بەرد وە چەرخ هەفتەم
چەند ئوشتر کەرد زێبح چەنی چەند ئەغنام
سێ ڕۆ تا ئێوار حازر کەرد تەعام
دەس دەس مەخلۆقات وە زیافەت بەرد
زومرەی سەنادید قورەیش دەعوەت کەرد
پەرساشان فەرزەند تۆ نامش چێشەن؟
واتش موحەممەد، مەحموود هەم وێشەن
«عبدالمطلبعەرەبی» تا یەک ڕۆ بەردش
داخڵ وە حەرەم «بَيت اللهعەرەبی» کەردش
هەر چوار مەقام کەعبەی موعەززەم
تەواف کەرد تەمام پەی حێفز خاتەم
ئەو ڕۆ هەر جە سوب تا کە خوەر ئاوا
موناجاتش کەرد هەر تا کە تاوا
واتش ئێلاهی شای کەرەم بێ شۆ
موحەممەد تۆ دان سپەردم بە تۆ
جە شەڕ دوشمەن جە مەکر شەیتان
هەم جە قەزای سەخت بەڵای ناگەهان
جە دیدەی بەدان، جە قەزا و قەدەر
نگاداریش کەی دەهندەی داوەر
جە «كعبة اللهعەرەبی» هێممەت خواهی کەرد
تەشریف هەم وە تۆی قەسر بەیزا بەرد
ئەو دانەی گەوهەر شێوە شیرینە
جە نۆ تەشریف بەرد وە لای ئامینە
ئامینە واتش ئەی نوور دیدەم
تەوافت قەبووڵ ئەی بەرگوزیدەم
دیڎەش چوون دیڎەی ئاهووان جە دوور
مەڕەشتش دایم بە سورمەی کۆی توور
پرچ مشکینش مەکەرد وە شانە
هەر کەسێ مەڎیش خوێش و بێگانە
رۆح وێش مەکەرد فیدای جەماڵش
مەفتوون بێ دایم بە نوقتەی خاڵش