بەرسیسێ عابد (٢)
لە کتێبی:
دیوانا فەقیێ تەیران
بەرهەمی:
فەقێ تەیران (1590-1660)
5 خولەک
989 بینین
٤٠
قەلبێ د مێرا کەلەهن؛ برجێ د ئاسێ دەرگەهن
خور و خراب قەت تێ نەهن؛ ژ سەبر و رزایا محنەتێ
خور و خراب ژێ مشتنە؛ نەفس و هەوائێ کوشتنە
یا قەنج ژ وی دەست هشتنە؛ کەس باتنی چار نابەتێ
شەیتان دبێ بێ یارەکێ؛ بێ زلف و خالا رەندەکێ
بێ کوشتنا رەشمارەکێ؛ ناکەڤێ داڤا حەسرەتێ
ناکەڤێ داڤ و بەندەکێ؛ بێ زلف و خال و رەندەکێ
بێ محنەتا سپی زەندەکێ؛ هەڤڕوو بکم ئەز محنەتێ
تە دڤێ خرابکی ناڤەکێ؛ شەیخ بێخی قەید و داڤەکێ
نیشان بدە گول باڤەکێ؛ لێ راست و چەپ کەیسا تە تێ
لێ بدێ د ناڤا فکرەکێ؛ بێخم بەلایا بکرەکێ
دا زاهری کم زکرەکێ؛ دا شک نەئێت ڤێ حیلەتێ
خەملی ب لبسێ حاجییان؛ وەر بوو د دلقێ سۆفییان
زێدە عەسا ئو تزبییان؛ ژ جانبێ «نەجدێ»ڤە تێ
ئەو ساحرێ رەنگ سامری؛ خەملی ب لبسێ زاهری
نێزیکی بەرسیس ئێوری؛ ب حوججەتا عیبادەتێ
وی عیبادەت بێ حسێب کر؛ بەر ڤە قبلێ سەر ڤە جێب کر
تێک و ڤێک حیلە ئو لێب کر؛ زاهری شەیخ شوبهەتێ
زاهری بێ حەددی چاک بوو؛ تزبی و شەمل و سیواک بوو
دێم قەمەر سورەتێ پاک بوو؛ لێب ژ سیمایێ وە تێ
لێبا کو شەیتان راست بکت؛ حیلا کو ئەلخەنناس بکت
کی دێ ب رەنگ وی ناس بکت؛ نابێ ژ شەیخ کن لۆمەتێ
تاعەت د کر هەر د گری؛ قەت نا نڤی نا فتری
سەعەتەک ژ رێ نا شەمری؛ هەر موعتەکف بوو د قبلەتێ
ئەشکەرە بەرسیسی دبینێ؛ ورد و ئازانا د خوینێ
ما دەمەک غافل دمینێ؛ شەیخ حەباند و دل کەتێ
شەیخ دکی فکر و خیالێ؛ من نە دی کەس بڤێ حالێ
ئەو تنێ ژ حەق ڕا د نالێ؛ ئەهلێ فەزلێ ئوممەتێ
ئەو دبێ شەیخێ ژ شامە؛ ئەو تنێ قوتبێ زەمانە
لازمە چینە سەلامە؛ ما ئەداکن سوننەتێ
شەیخ ژ خاسێ ئەو قسەت کر؛ ژ خوەڤە خێر و سنەت کر
وی نزانی رێ غەلەت کر؛ چوو ل جەهدا غەللەتێ
بێ گۆمان رێ ئیختلاف کر؛ با ئەدەب هات و تەواف کر
هەردووان خوەش ئعتکاف کر؛ چوون ژ فەزلێ مزگەتێ
سوفیێ تەوحید تەڤران؛ بەلکی خوەش بوونە ب هەڤران
ئەم ڤێجە بینن قزێ ل ڤران؛ تەرجەمانێ غەفلەتێ
ژ یەک دکن هەردو سوئالان؛ ژ خزر و ئلیاس و هەڤالان
ژ قوتب و ئەوتاد و رجالان؛ ژ جنودێ غەیبەتێ
خوەندییە شەیخ قەت شەریعەت؛ ئەدەب و رێزێ تەیقەت
چوویە نێڤ بەحرا حەقیقەت؛ مەعدەنا مەعریفەتێ
شەیخ دبێ باقی خودایە؛ ئەڤ دەرە بێ سەر و مایە
من موقیم خەوف و رجایە؛ مام ل سەر ڤێ عادەتێ
شێست و نەهـ سالێ تەمامە؛ د خزمەتا باخوێ خوەدامە
هێژ د نێڤ خەوف و رەجامە؛ ب جوهدێ و ریازەتێ
شەیتان ڤ بەرسیس رابەتن؛ کشتە بدە شەیخ دەر شەتن
قەت ئال خدمەت دەر ڤەتن؛ بێیی ل سەر سەلتەنەتێ
دەروێشی قەنجی موسلمی؛ نەی عاشقێ ڤی عالمی
بێ پیر ژ خوە ئەو ناحمی؛ وندا دکی تەریقەتێ
بێ شێخ و بێ ئۆستایەکی؛ ب تنێ کەتی چیایەکی
بابێ دڤێ بەلایەکی؛ ئێمن مەبە ژ تەعلقەتێ
دونیایە پڕ تەعلقەتە؛ شەیتان قەوی بێ دەولەتە
لێبان ل مێران د کەتە؛ جارەک بکە مشۆرەتێ
جارەک هەڕە بال ناسەکی؛ خۆ بکە مریدێ خاسەکی
دا ئەو ڤەکت ئەساسەکی؛ ئانجا وەرە عمارەتێ
ئەساس دڤێ لازم بتن؛ بنیاد قەوی قائم بتن
هۆستا ل سەر ئێمن بتن؛ ژ پووشمانی و نەدامەتێ
بەرسیس دبێ ئەز دێ وەکم؛ قەت کەس نییە شەیخێ خوەکم
دچم سەری ب خرقێ خوەکم؛ نوقسان بکم ڤێ حورمەتێ
شەیخێ مە دێ رێ ناس بتن؛ سەردارێ قوتبێ خاس بتن
یان خزر و یان الیاس بتن؛ یا ساحبێ نوبووەتێ
شەیتان دبێ یا شەیخ هەری؛ ئبلیس کرە تەکەببوری
«باخۆ» برە ناڤ ئاگری؛ راکر ژ نیڤا سوحبەتێ
سوفی دڤێ نا فەکرن؛ دەروێش دبەر مرنێ مرن
دێ خوە ژ سان کێمتر گرن؛ بن دەستێ هەچی خولقەتێ
تە دڤێ رێیا دەروێشییێ؛ جارەک نەکە درێشییێ
کێم تر بگرە خۆ ژ پێشییێ؛ نە کەڤی د هلاکەتێ
ئیمان تنێ ئەو قەدەرە؛ هەرچی دبێ ئەو باوەرە
دەستی بگر ڤێڕا وەرە؛ زانی رێیا هدایەتێ
ئەر تو ب من رازی دبی؛ ژ جندیێد هادی دبی
عالمە ب علمی دببی؛ ب نوکتە ئو ئیشارەتێ
ئەو تێنە سەر چەنگێ د من؛ تو ناس دکی دەنگێ د من
هەڤال و هەڤدەنگێ د من؛ ژ سەح دکی حەقیقەتێ
ئەر دڤێ سەیران و سەیرەک؛ بەرەکەت ئیحسان و خەیرەک
دا نها ئەز ببمە تەیرەک؛ چینە مەلکێ قودرەتێ
وە دبێت نەحسێ لەعینە؛ ئەم ل سەر بەحرا بچینە
تە ب من بینن یەقینە؛ باوەر و سدقا تە تێ
بەرسیس دبێ ئەر دێ وەبێ؛ دێ کی ژ تە چێتر هەبێ
ب پیر و ئوستادێ مەبێ؛ ئەم ژێ بینن نەفعەتێ
کازبێ مەلعون ب حێش ڤە؛ چەنگ و پەڕ هاتن بلێش ڤە
بوویە تەیرەک ئەو ژ پێش ڤە؛ غەییری ب ڤێ نسبەتێ