dir cwab sa’lan gwîd
Li pirtûka:
Komele Şîrî Feqê Qadirî Hemewend
Berhema:
Feqê Qadrî Hemewend (1830-1890)
6 Xulek
812 Dîtin
er su’al keran ce lway nebî:
pey çêş ta be ’erş bêsebeb nebî?!
ce ’erş e’la ta be lamekan
bê wasîte bî bê an û zeman?!
cewab der: ta ’erş ḧedid îmkanen
’alem esbab bestey zemanen
enwar zaten mułk lamekan
ne esbab daro ne an û zeman
we hem řeḧim ḧeq meyliş ’eyanen
cezb kunnidey muqeřřebanen
we hem herkesê yawa bew mekan
ḧîsse ce qudret daro bê guman
yařeb be mîqdar enwar sîfat
ber nebî û ber al nebî selewat
***
xulase nebîy nasir û mensûr
qelb û qałbiş bî be qubbey nûr
me’way lamekan bê wadî û seḧra
bê terkîb û řeng bê çûn û çira
bê zeḧmetî paw bê ḧerekey ten
bê an û zeman we bê çûn û çen
cîsim û can ne şewq tecellay lîqa
her yen mezanan řewanen ne řa!
bîrûn û derûn ecsam û e’za
yekser zakîr bîn be nutiq ełła
řoḧ ne giryey şewq ’eşq ne seyḧey şûr
ten ne wecd û sukir dił xeşyey ḧuzûr
newdem ne řeḧmet zat şekûrî
toşa badey ḧîlim cur’ey sebûrî
ḧedes ’edem bî qîdem da eser
ten tebeřřa bî ce eczay ’unsur
cîsim û can herdû mun’ekîs ne hem
ten mestûr can can bî mucessem
ce deryay qudret kerd şenawerî
saf bî ne kusûf nefis beşerî
hem qelb û qałb hem cestey e’za
yekser bîn natîq, bîna, şinewa
çend tebeqey nûr ḧîcabiş kerd tey
çend deryay ẍufran řeḧmetiş kerd pey
nezdîk bî be qurb we’degay wîsał
ser da ce nebî zemzemey eḧwał
qetre be deryay qîdem bî mulḧeq
sîfat qa’îm bî be zat mutłeq
çun zeřřey be qurs xurşîd kerdiş lems
nemend cay «dwî» ce piřtew şems
ce enwa’ mewc tecellay celal
weqit bî şu’ley nûr nebî bo pamal
kîbryay eqdes ce sîfat nûr
ḧa’ît kerd ce beyn ḧîcab mestûr
muḧemmed ne ’eyn ayney enwar
«raٔy al’înErebî» xalîq wêş dî aşkar
«feqêNasnava edebî» ney cada guşad meker leb
zuban dirazî dûren ce edeb
esrar ẍeyben zat weḧîden
pey her kar «fi’al lima yirîdErebî» en
«bîn aliḧbîbînErebî» řemz û esraren
melek meḧrûmen beşer eẍyaren
nemend cay nefes meřane zuban
xarîcen ce wehim qyas û guman
ce kîbryay zat waḧîd û eḧed
sadir bî yek sewt: «qif ya miḧimd!Erebî»
bexşa beşaret ’elîm dana
«qab qusînErebî» en «qirbik aw adnîErebî»
eḧsen ce îkmal řutbey nibuwet
ce qurb qudret deryay ’ezemet
ce heybet zat enwa’ celal
çun ẍa’îb nebî ce ḧał û eḧwal
aferîn ce zat xwacay ka’înat
sa çûn teqdîm kerd tuḧfey teḧîyat
cewab selam çun da be subḧan
yad’awerî kerd cewdem sałḧan
hem meram wêş hem řicay ummet
çitewr teqdîm kerd ce qurb qudret
sadir bî ferman ce «rib alimi’budErebî»
’etam kerden pêt meqam meḧmûd
ewweł kes tonî ce xak bo meḧya
hem tonî hadî û muhtedî û huda
«mi’ezunaًErebî» ce min pey řicay ummet
ewweł kes tonî kerî şefa’et
mubeşşîr tonî beşîr û nezîr
qebûłen řicat seẍîr er kebîr
hem tonî serxêł enbya temam
dînit baqîyen ta qam qyam
hem tonî metîn nasîḧ û nesîḧ
ummetan ton mehdî yu mesîḧ
hem tonî řeḧmet perê ’alemîn
hem be dîn to nesxim kerd her dîn
herkes be qewl û fî’ilit ko ’emeł
mestano cennet bê muzd û bedeł
herkesê umûr şeri’it kerd eda
welî ew kesen ce herdû sera
herkes ḧubib toş daym ne diłen
ew kes ce ’uqba murad ḧasłen
herkesê buẍizit bawero ne pêş
ew kese dozex mestano pey wêş
herkes be îsimit bido sełewat
ew kes nacîyen ne pird sîrat
herkes esḧabit neşnaso be xas
ew kes ce dareyn nimebo xelas
herkesê baẍîz ewlad to bo
ew kes ne cennet mebo řenceřo
dostanit warîs ḧewz kewseren
dujminan to qeyd seqeren
dostanit azad ne her dû dinya
dujminan to kerîh û gumřa
sifre guşad bî ce ’îlim û ḧîkmet
memlû bî sîney şems nibuwet
toşa ce řumûz me’na û deqa’îq
mezey me’rîfet badey ḧeqa’îq
cew bezim ’uşret cew kameranî
baqî nemend hîç ce şadmanî
zat bê zewał ḧeyî layenam
qebûl kerd řica eda kerd meram
’ezemet layq şe’in ekberî
şaystey ewen bende perwerî
efkar bêcay cebrîyan xam
îste pey nebî yawa be encam
zumrey enbya û ewlya temam
me’mûr emren be weḧî û îlham
ême çun ẍafił sun’ subḧanîm
me’mûr îlham nefis û şeytanîm
îste ne ḧuzûr «sîd alanamErebî»
efkar cebrî yawa be encam
selam ce wêş û ce wêş teḧîyat
qebûł ce wêş û ce wêş şefa’at
hem wêşen sa’îl hem wêşen mes’ûl
hem wêşen ce wêş herçî kerd qebûl
hem ḧasił wesił hem řicaş qebûł
hem bê an be cay wêş kerdiş nizûl
yawa be cay wêş saḧêb mu’cîze
cageş germ hem ḧełqe ne lerze
ewweł ko mî’rac nebî kerdiş derk
’elî bî cêş kerd mî’rac mubarek
be korîy îblîs û munkîran ew
yawa be metłeb muḧemmed ew şew
yaran! ḧemd ḧeq key mebo temam?
ye řutbey caşen «sîd alanamErebî»
«’iz al’irbErebî» en ummîyî muxtar
’îzzetiş bê şo qedirş bê şumar
înşełła ce řoj zelzeley meḧşer
ummetiş ce nar azaden yekser
be ’îzzetî wêt ’ezîm subḧan
be şerafet nûr «saḧb albirhanErebî»
be ḧurmet nûr ’eşerey mubeşşer
beşq îmaman ce îsna’eşer
be şew mî’rac şems nibuwet
’eta ker wenem qetrê ce řeḧmimet
hem ẍufran zenb hem îman ’eta
hem azadim ker cey bendî beła
«feqêNasnava edebî» ha mî’rac yawa be xîtam
ber muḧemmed bo sełat û selam
yařeb be mîzan enwar her kar
dirûd ber muḧemmed nebîyî ebrar
daym dirûdit bê ḧedid û ’eded
řêjan bo herdem perê muḧemmed
hem ber ehil û beyt esḧabiş temam
herdem řewan bo selat û selam
be cem’ enwa’ sirûr û sirûd
ber muḧemmed bo hezaran dirûd
ber walîdeynim řeḧmet bo medam
hem ber «feqêNasnava edebî» bo baqî «walsilamErebî»