zikir arza’ ḧizirit risalit pinah ﷺ û birdin ḧilîmh an sirur bih qibîlh binî si’d û byan ẍirayb kih az an giruh mişahdih kird

Li pirtûka:
Rewzetul Sefa
Berhema:
Mîrza Ebdilqadirê Paweyî (1850-1910)
 12 Xulek  576 Dîtin
cimhûr exbar kîmya nezer
ce řûy besîret wey tewr dan xeber
bê řed û xîlaf, bê sehu û ẍełet
eweł kesê şîr dabo bew ḧezret
walêdey pakiş amîney weheb
hem «nubî», kenîz ew ebûleheb
her dû şîr međan daym bew serwer
ta ke dû sê mah bê xof û xeter
bełam qa’êdey eşraf ḧerem
ce heway nasaz mekkey mu’ezzem
’adet bê daym çûnke perêşan
međan we dayan gişt tifił wêşan
’ereb ’eşayr her sał ce etraf
maman we mekke mekerdin tewaf
behar ta payîz tifłan meberdin
be ehil qureyş xidmet mekerdin
îşan hem we qed tewanay wêşan
neqid û cins kerem mekerdin pêşan
eweł ce ’ereb řûda bê nanî
ẍałb bî temam qeḧtî û giranî
ce bê qûtî xełq gişt ce quwet kefit
misawî midra xuşbext û bedbext
dara û nedara, nadan û dana
gişt ce dest cû’ mekerdin hana
merdum ce seḧra feryad mekerdin
daym çûn ḧeywan gya mewerdin
’ewrat û ḧeywan ’eşayr yek des
şîr nemende bê ce pistan kes
xêł benî se’d, misawî we xak
yekser menała ce dergay eflak
ḧelîme namê binit bû zûyeb
esił mend pak, ’ereb bin ’ereb
ce seḧray ew zêd gya mewerdiş
pey pey şukiraney xalq mekerdiş
ne qût ne qinyat ne xurak ne xew
wezi’ ḧemiłş kerd naga her ew şew
derd aşkar, derd nehanî
derd giranî û derd zeysanî
gişt cem bî ce laş derd we ban derd
daym her şukir xuđawend mekerd
naga her ew şew şexsê dî ne xaw
awerd perê ew yek pyałey peř aw
watiş binoşe pey to zad mebo
řozît hem şîrit her zyad mebo
ḧelîme xeylê cew awe noş kerd
teşne û gurusney wêş feramoş kerd
wat ey ḧelîme mezanî min kêm?
watiş ne wełła aga nîm ce wêm
wat min ew şukirim, to şukirit mekerd
êltêcat we pay qapî ḧeq meberd
destûrat êđen bişo we betḧa
řizqê perê to byen muheyya
nûrê ce mekke meyawot be des
bawerş pey wêt mewaçe be kes
ḧeq zyad kero řozît hem şîrit
tengî û ’usret gişt berşo ne wîrit
ḧelîme ce xaw şîrîn bî bêdar
medrexşa ce terḧ guł ẍunçey wehar
barxaney derdan ce laş bar kirya
sitûn quwet derûnş dirya
pistanş peř şîr eḧwałş xuşdił
cemałş te’ne međa we řûy guł
zenan watşan axir ḧelîme
ew řuxsar zerd ew xof û bîme
çi tewr tebdîl bî ḧałit bey ḧałe
to ce kot awerd î cam cemałe
çûn zewcey milûk serḧed daranî
ya wêney duxter şehryaranî
bełam ḧelîme her xendeş meberd
řaz nehanîş aşkar nekerd
ẍerez, ḧelîme ma baqî yaran
gird kewtê we pêł xezênedaran
we ’ezim tewaf mekkey mubarek
řahî bîn we řa we gişt tedarek
ḧelîme wêş û ferzend û şewher
yek diraz goşê pîr û bar neber
çenî yek wiştir qełx qatî sał
kem quwe û bê tîn bê tûk û beđḧał
ne uştir taqet tewanay řaş bê
ne xer hem tabişt ama û lwaş bê
ew gîr û êđ gîr ew pîr êđ laẍir
eywaş be eywaş aẍir be aẍir
ta yawan we şar mekkey mu’ezzem
kerdişan tewaf beytułłay ḧerem
cew pey benî se’d sebqet kerdişan
ferzend eşraf yekser berdişan
ḧelîme her çend gêła ce małan
ce ’emir û ce zeyd persa hewałan
yek tifłê nebî ce wiqa’ ew
ce qewm qureyş pey êrza’ ew
peşîmanî werd ew ce amay wêş
watiş ye teqsîr ehil qewm û xwêş
her kesê berdiş saḧêb êqbałê
nedaşan be min kes yek minałê
ce naga şexsê bizurg û e’zem
ama ce naga ḧelîm dî we çem
ferma ce êwe zenê şîrdar bo
aya daxo hen xidmetguzar bo?
ḧelîme watiş î şexse kê bo?
wey tewr nîşaney bizurgîş pê bo
watşan «’ibdalimtilb» êđen
serdar qureyş yagey umêđen
ḧelîme lwa siłamê kerdiş
řesim teḧîyet we ca awerdiş
’erziş kerd bełê min saḧêb şîrim
daym êrza’en neqiş zemîrim
persaş çi kesî nam to kamen?
watiş bin se’dim ḧelîmem namen
«’ibdalimtilb» xende kerd der ḧał
wat şukirim be zat ferd bê zewał
çûn se’d û ḧelîm nîken namşan
sêfatê xasen ce meqamşan
watiş tifłê hen çûn daney gewher
bełam yetîmen neđaro pider
we qebîley se’d gişt êzhar kerdim
her êđ çûn namş we yetîm berdim
watşan yetîm ’iqûbet daro
faydeş nyen pey ême aro
umêdim hen to berîş we lay wêt
yeqîn nef’ê xas cew meyawo pêt
ḧelîme watiş lêt nebo zeḧmet
bişûn we şewher kerûn meşweret
ḧelîme lwa hem we lay şewher
watiş tifłê hen neđaro pider
nimez çêş kerûn henî ce lay kes
cey şare tifłêm neyawa be des
şewher wat ḧelîm çûn nyen delîl
bişo ew yetîm bawer we te’cîl
mebada yewter biberoş pey wêş
cew dima pey to bibo we endêş
ḧelîme be’îd ce gişt ’eqarb
ta şî we yaney «’ibdalimtilb»
watiş şewherim îzin daden pêm
amam muḧemmed berûn we lay wêm
«’ibdalimtilb» ḧemd ḧeq kerdiş
ḧelîm we yaney amîne berdiş
yawa we lay ew xał dane fiłfił
amîne çûn dîş xendan bî çûn guł
çenî ḧelîme mobet nimana
mubarek badî řay sefer wana
berdiş we cay xaw seyêd serwer
şay qab qewseyn salar meḧşer
ḧelîm niga kerd we yek firîşte
ce ser ta we pa nûr pêda weşte
yek şu’ley enwer şem’ şerîfê
yek mela’êkey cêsim letîfê
meftûn bî derlad we yek êşare
awerdiş we ber ne toy gehware
pistan řastiş çûn cam şerbet
nya ne dehan ferxunde ḧezret
ser ta pay endam demarş yekser
gişt peř bî ce şîr be emir dawer
ḧezret noşiş kerd şîr bo ’enber
xeylê şîrîn ter ce şîrey şeker
ḧelîm hem pistan çepiş berawerd
ta êşarey dem pak ḧezret kerd
sûret çerxina êmtina’ kerd lêş
çûn tu’mey ḧeram hîç dem neđa pêş
me’lûm bo ce lay me’nî şikawan
çûn êbin ’ebbas wey tewr fermawan
ḧezret bê me’xez bê qanûn nyen
her ce řoy tifłî ’edałet byen
pistan çepiş dexłê nekerden
yeqîn pey şerîk ew mênha kerden
ḧelîme maço nek ce gişt ewqat
şîr bikerda noş xwacey ka’ênat
şam mekerd mexefit ta wadey nehar
neharş mekerd dîsan ta êwar
ne ’aciz mebî ne mebî diłgîr
ne mekerd we řik, ne mayl we şîr
her wext menoşa memkey řast mewerd
ce pistan çep êḧtiraz mekerd
we pistan çep xende mekerd pêm
la’elac međam we ferzend wêm
ewîç hem pey wêş xeylê dana bê
’êlim newkerî zûter wana bê
ta ḧezret temam şîr nekerda noş
êđ meyl şîrş mekerd feramoş
ce dimay ḧezret her we nermewe
mewerdiş kem kem ce řûy şermewe
tumez ew tifłe her bew nefamî
zana we qanûn xwace û ẍułamî
amîne qisey ḧemił wêş temam
mu’cêzey řesûl «’ilîة alsilam»
gişt pey ḧelîme yek yek beyan kerd
hem çendî delîl burhanş awerd
watiş we firman wêt nekey xicił
hergêz muḧemmed nekerî ẍafił
exbar yehûd, kahnan kar
řemziş ce laşan nebo aşkar
bê kes bê diłsoz bê qewm û bê xwêş
nek asîbşan, dûr ba yawo pêş
ane watim pêt bikerîş ne goş
leḧzey muḧemmed nekey feramoş
çenî şewherit neşî we cay xaw
mubeddeł mebo ’eyşit we zuxaw
xwerak nehar ya şam hîç nebî
tałb we te’am ḧeram hîç nebî
er serit eflak, zîrit hem xak bo
ba qelbit tahêr, şîrit hem pak bo
xuđay muḧemmed zat bê zewał
meyawno perêt ce tu’mey ḧełał
ce sayey ḧezret xuş nişîn mebî
daym dewłetmend dinya û dîn mebî
ẍerez, ew serdar nazenîn nazan
ta ke farẍ bî ce řêzey řazan
her çî neqid û cins ḧazir bî cew dem
gişt we ḧelîme yekser kerd kerem
cew dima ḧezret muḧemmed awerd
teslîm be ḧelîm benî se’diş kerd
wat muḧemmedim ha we to siperd
tom siperd we zat tak tenyay ferd
ḧelîm ḧezret berd we lay şewherş
lutif xuđawend bî be řehberş
şewher wat ḧelîm se’adet menden
’eceb ferzendê dana û pesenden
cey tifłe xaster ce ademî zad
nimebo hergêz «abid alabadErebî»
xwelasey kelam ḧezret berdişan
çenî ’eşayr gişt bar kerdişan
ama nêdayê nefîr ’amen
êmsał we zenan duxter ḧeramen
ce yumin mewlûd mustefay emîn
her çi ḧamłen ne řûy serzemîn
wezi’ ḧemłişan gişt zikûr mebo
hem ce fê’il bed şeytan dûr mebo
ḧelîm muḧemmed gêrit we ban doş
swar bî we koł, pişt diraz goş
bełam diraz goş quwet peyđa kerd
çûn ḧidûd xas her baziş mewerd
meşî we řawe we çend şadî û zewq
sim međa we xak ser meberd we fewq
zenan watşan ḧelîme çêşen
diraz goş to serwerê pêşen?
cew ser laẍrî erwaş sende bê
ce merkeban gişt cya mende bê
cey ser wey tewre demaẍiş berzen
çalakî û zewqiş we hezar terzen
naga diraz goş ser berd we sicûd
ama be zeban be emir me’bûd
wat ey ẍafłan nezan eḧwałan
berşî ce lay min laẍrî sałan
îse ce şadî berzen beydeqim
ḧamił ḧezret ḧebîb ḧeqim
teyr tîz perwaz ahû řeftarim
nûr ’erş byen aro swarim
ẍerez ew etraf sara û herd û berd
keş û ko û kemer we nałey neberd
yekser we ḧezret sucde meberdin
hem we ḧelîme gişt bang mekerdin
pey pey mewatin xoşa be ḧałit
nûr muḧemmed meşo we małit
xwelase çend řemz çend ’ecaybat
muşahêde kerd ne řûy ser besat
zeban ce teqrîr ê’caziş lengen
’ersey serzemîn mesafiş tengen
«alqisih», we mułk benî se’d yawa
ce feyz ḧezret dinya bî awa
małat û eẍnam řencîdey řencûr
derlad cew demda yekser bîn meẍrûr
we ehil eḧşam bereket wara
nedar û feqîr gişt bî be dara
qeḧtî û giranî řem kerd ce laşan
nê’met zyad bî ce bargaşan
ce yumin ḧezret «sîd alabrarErebî»
awan carî bî ce koy seng xar
tuxim û mezrû’at be wêney eşcar
her yek daneş bî be yeksed hezar
ḧelîme ’alem perêş bî mayl
bî be melekey qewm û qebayl
ce feř qidûm ew sewł sawa
ce dîn û dinya we dewłet yawa
bełam çûn ḧezret cesteş ce nûr bê
’ereqiş guław muşk û kafûr bê
rîmş ’ebîr û bełxiş ’enber bê
endamş gişt nûr, boş mu’etter bê
xalq çûn we pak xelqiş kerde bê
pakan we pakî pak awerde bê
be şîrexwarî, ew guł endame
bolş nimekerd hergêz ne came
eger kerdeboş ce şam ya nehar
fewrî firîştan berden ew kenar
ḧelîme mawerd bişoroş we aw
midya çêş şoryan we ’etir û guław
firîştan teşt û êbrîq mawerdin
daym endamş tahêr mekerdin
her wext ziranîş bikefta we ber
řoy řoşin mekerd we «yum alimḧişirErebî»
naga endamş er bibya mekşûf
çûn bedir kamił meşî ne xisûf
her ta metawa feryadiş mekerd
ta mepoşaşan ewsa şîr mewerd
cisim letîfiş bê şik ce nûr bê
bê surme daym dîdeş mexmûr bê
yekê ce ewsaf şay bułend paye
çûn mînay bêgerd hîç nebêş saye
şewê ce şewan ew seru azad
zebanş we nam xalq bî guşad
eweł kelîmey xwacey ka’ênat
her «la alh ala alilhEreb mewat
be bê «bîsim alilhErebî» û êsim tenyay ferd
ne karê mekerd ne xurak mewerd
her be dest řast ’emeł mekerdiş
çep gerd hem ce ser we řast mawerdiş
be dest çepiş ew şay behremend
ne hîç mebexşa ne hîçiş mesend
ẍerez, ew newhał şîrîn cemałe
’umir şerîfiş bî be dû sałe
ce dimay dû sał ḧelîme yek řo
horgêrtiş ḧezret şay firîşte xo
berdiş we mekkey şerîf e’zem
we lay amîne banûy muḧterem
amîne ew řo bê hoş û medhoş
wêney deste guł bo nya we boş
«’ibdalimtilb» ce êştyaqiş
pey pey mebosa dû ebroy taqiş
take yek hefte bend bî ce laşan
ḧelîme ’erz kerd ne xak paşan
we heway mekke dił we endêşen
çûn ḧeraretiş boy sebûn pêşen
muḧemmed ce no kerem biken pêm
ba berûşewe dîsan we lay wêm
ewend êlḧaḧ kerd her take tawa
ta êltêmasiş be qebûł yawa
ce lay amîne dîsan wida’ kerd
teşrîf ḧezret hem çenî wêş berd
ta yawan we şad we maway wêşan
wezîfey sałan hem yawa pêşan