پێنجخشتەکی لەسەر هەڵبەستێکی مەحوی
لە کتێبی:
دیوانی زێوەر
بەرهەمی:
زێوەر (1875-1948)
2 خولەک
795 بینین
کە نەجمی تالعی هەر کەس هەڵێت و ئاخر ئاوا بێ
لەگەڵ ئابائی عولوی ئوممەهاتی سوفلە ئیفنا بێ
جیهانی بێ سەبات و بێ بەقا بۆ پیر و بەڕنا بێ
نەڵێ مەردم کە دنیا پشتی لەو، ئەو ڕوو لە دنیا بێ
کە پووری زاڵە بۆچی پیرەزاڵێ پێی ڕەزا نابێ
بە من ئەوسافی ئەم مەککارەیە قەت ناکرێ ئینشا
ئەگەرچی بێنە ئیمدادم سەدی وەک ئەختەل و ئەعشا
لە شێخ و عالم و پیر و مورید و حاکم و پاشا
لەگەڵ شاهـ و گەدا ئەم فاحیشە ئاخر ئەکا حاشا
گەر ئەهلی غیرەتی بەر لەو لە خۆی و ئەهلی حاشا بێ
عەجەب مەشغووڵی جیلوەی ساقیی و گوڵڕەنگی مەی و ساغیر
دڵی خۆت خۆ مەکە هەرگیز بە بۆنی خەلعەتی فاخیر
خەیاڵی خاڵی موشکین و نیگاهی قامەتی لاغیر
ئەگەر تاجت لەسەر کا سەرتی پێوە قووت ئەدا ئاخر
موبارەک کەی ئەبێ ئەو خەلعەتەی وا خەلعی لەدوا بێ
چ سەییادێکە دنیا کەس ڕەها نابێ لەدەس داوی
مەئال و مەرجەعی خاکە چ دڵساف و چ کیناوی
ئەگەر گوڵ سوورمە بێ یا برمە بێ ڕەنگ سوور و ڕەنگ ماوی
لەبەر هەر دادەڕنرێ جل، چ چیناوی چ پیناوی
ئەبێتە لوقمە لوقمە پاقلە یا پاقلاوا بێ
هەتاکەی خوابی خەرگۆشی سەگی نەفست لە ڕستایە
شەق و زللە ببێتە نەقدی تاعەت وا لە مستایە
ئەگەر ڕاستت ئەوێ ئەم وەعزە بۆ شاگرد و وەستایە
برا! فیکری چرا، کیبریتی فرسەت تا لە دەستایە
شەوی یەلدا لە پێشە، ڕۆژی عومرت وەختە ئاوا بێ
لە مەکری ئەم عەجووزە سەد هەزاران نەوجەوانانمان
نیکاحی موتعەیە وەک شیعە تاسەر نابێ بۆ کەسمان
کە مانی هەر نەمانە خانەی وێرانەیە بۆ مان
بکەین ئاهـ و فوغان و ئاگرێ بەردەینە خانوومان
خەراباتی مەحەببەت حەیفە بێ ئاشووب و غەوغا بێ
عەبەس «زێوەرناسناوی ئەدەبی» کە مەشغوڵی حیسابی ماهەکەی دەلوی
عەمەل ئیجراکە بێهوودە خەریکی سەرفیی و نەحوی
بناڵێنە وەکوو قومری ئەگەر تۆ تالیبی سەروی
لەگەڵ ناڵین و گریە حازرە فەریادڕەس «مەحویکەس»!
«ليبكواعەرەبی» ڕێ ئەدا پیری تەریقەت تیفلی ساوا بێ