چیرۆکی شێخی نوشتەنووس و مەلەوان
لە کتێبی:
شاخی هەورامان
بەرهەمی:
قانع (1898-1965)
2 خولەک
671 بینین
شێخە نووشتانێ لەل مەلەوانێ
بووبوون بە هاوڕێ، لە بیابانێ
یاشێخ، ڕووی تێ کرد، وتی بە کابرا
هیچت خوێندووە ئەی دەستەی برا
کابرا ڕووی تێ کرد وتی یا شێخ گیان
هیچ خوێندەوار نیم، ماڵم بێ وێران
یا شێخ خۆی گیڤ کرد، بۆی هاتە وەڵام
وتی بە کابرا، هەی کەری نەفام
قابلت چییە بێیتە نزیکم
لە گفتوگۆدا بی بە شەریکم
من زگی ژنی نەزۆک پڕ ئەکەم
بە دوعا مار و دووپشک قڕ ئەکەم
خێوی سەرکانی و جنۆکەی هەردان
هاڵی ناو زگ ژن، شەوەی مناڵان
ژن لەلای مێردی خۆشەویس ئەکەم
یا بە نوشتەی ڕەش نەگریسی ئەکەم
بە کورتی یا شێخ لەگەڵ مەلەوان
ڕۆین گەیشتنە ئاوێ فراوان
خەڵقی بە مەلە ئەچوونە ئەوبەر
مەلەنەزانیش ئەماوە لەم بەر
یاشێخ ڕووی کردە کابرای مەلەوان
وتی: چلۆنی؟ کاکی پاڵەوان
من کۆلکە شێخم نەک شێخی تەواو
دەخیل هۆشت بێ نەکەومە ناو ئاو
کوێرایم دایە، مەلە نازانم
هیوام هەر تۆیە، دەردت لە گیانم
نەجاتم بدە لە گێژی تۆفان
بە مەلەوانی دەستم بە دامان
خۆزگە! لەباتی نوشتەنووسینم
مەلەم ئەزانی گیانی شیرینم
کابرا کە زانی یا شێخ ترساوە
لە ترس ئاوەکە، هۆشی نەماوە
وتی: یا شێخ گیان! کوانێ نوشتەکەت؟
کوا جنۆکەکوژ، توشووی پشتەکەت؟!
بە دوعا و نوشتە و حیلەی ناو دەفتەر
دەی خۆت نەجات دە، لە گێژی خەتەر!!
تۆ کۆلکە شێخی، شێخی تەواو نیت
شێخییش هەر بەقەد مەلە ئەزانیت
قانع
پێویستە گشت کەس هەروا سەهل و سووک
خۆی بە زل نەگرێ و، خەڵکی بە بچووک
هەر شتێک ڕۆژێ، بەکاری تۆ دێ
هەر شت ئیشی خۆی ئەکا جێ بە جێ
تکا
تکا ئەکەین لە کاکی نوشتەنووس، ئیتر نە ژنمان بۆ خۆشەویست بکات و نە زگی پڕ بکات و نە بیکا بە قیر و نە جنۆکەمان بۆ بسووتێنێ، دینی پاکی ئیسلام ڕێگەی ئەم جۆرە خرافیانە نادات، هەر کەس بیانکات، دەر ئەکەوێ کە هیچ گوێ نادا بە دینی ئیسلام. «قانع»